محمدعلی نجفی به یکی از سایت‌های خبری گفته فردا (امروز یکشنبه) به مجلس به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش معرفی می‌شود و می‌خواهد پاسخگوی بزرگترین اختلاس در کشور که در صندوق ذخیره فرهنگیان رخ داده باشد.
وزارت آموزش و پرورش مشکل دارد، حال و روزش خوش نیست بیمار است اما امروز گزینه‌ای برای وزارت این وزارتخانه معرفی می‌شود که حال خوشی ندارد و یکبار به دلیل بیماری قلبی از سمتش در میراث فرهنگی استعفا داده است.کسی امروز به مجلس معرفی می‌شود که رفتار و کارهایش برای دولت کم حاشیه نداشته است؛ یکبار شیردال تقلبی را به جای نمونه اصلی‌اش با افتخار راهی تهران کرد و یکبار هم در یک برنامه زنده دفاع جانانه‌ای از قلیان‌کشی زنان داشت.
البته این فرد حاشیه‌دار در دولت روحانی کم سمت نداشته و از معرفی به عنوان وزیر آموزش و پرورش در ابتدای تشکیل دولت تا رئیس سازمان میراث فرهنگی و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی کشور و سرپرستی وزارت علوم بعد از عدم اعتماد مجدد مجلس به فرجی‌دانا جزو کارنامه کاری اوست که هر از گاهی برخی از سمت‌هایش را به دلیل قلب بیمارش! کنار گذاشته است.
او که ظاهرا هنوز دلش هوای سیاست دارد و این را می‌توان از حضورهایش در جلسات کارگزاران دید مشغول آماده شدن برای سمتی است که شاید از ابتدا انتظارش را داشت و به دلیل مخالفت مجلس قبل نتوانست در آن جایگاه قرار گیرد.
باز هم می‌گوییم که نجفی در دولت یازدهم روند جالبی را طی کرده است؛ با معرفی به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش بر سر زبان‌ها افتاد، وقتی که رای نیاورد معاون روحانی شد و بعد از چند ماه قلب درد را بهانه کرد و استعفا داد؛ ولی باز هم روحانی از او دل نکند و وی را دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی کرد.
چرا مجلس به نجفی اعتماد نکرد؟
ابتدای دولت روحانی که محمدعلی نجفی به عنوان وزیر پیشنهاد شد نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد. جلسه بررسی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش با توجه به رفتارهای نجفی در فتنه ۸۸ یکی از جلسات پرتنش رای اعتماد در بهارستان بود. علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران در مجلس یکی از تندترین نطق‌ها را علیه نجفی انجام داد و در آن به اقدامات وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در فتنه ۸۸ اعتراض کرد.
زاکانی نگاه نجفی به نظام جمهوری اسلامی را اینگونه تشریح می‌کند؛ «برخی از دوستان آقای نجفی در دوره‌ای به وی گفتند که چرا در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا نمی‌شوید که وی پاسخ داد کسی باید در انتخابات کاندید شود که به حکومت اسلامی اعتقاد دارد.»
نماینده مردم تهران در ادامه نطق خود اما نقش نجفی در فتنه را شفاف‌تر کرد: «آقای لاریجانی در همین جا برای رسیدگی به اتهام تجاوزی که آقای کروبی مطرح کردند دو گروه تشکیل شد، هر دو گروه در مجلس به این نتیجه رسیدند که از اساس ادعای بیان شده غلط است ... به کروبی گفته شد که اکنون که متوجه دروغ بودن این ادعا شدید چرا اعلام نمی‌کنید که متاسفانه هیچ صحبتی بیان نشد؛ آقای نجفی در همان ایام، اقدام کروبی را شجاعانه و خداترسانه خوانده بود. آقای نجفی! از نظام و شهدا خجالت نکشیدید که بعدا بگویید این مباحث دروغ بود اما هیچ کس از شما نشنید که شما دروغ بودن این مباحث را بیان کنید.»
همین نطق زاکانی کار را برای نجفی سخت کرد و او در دفاعیات خود نیز نتوانست جواب قانع کننده‌ای به انتقادات نماینده تهران بدهد.
نتیجه رای‌گیری با اینکه به قول لاریجانی «ناپلئونی» بود ولی همان دو رای منفی اضافه، نجفی را از وزارت دور کرد. رئیس دولت یازدهم اما نمی‌خواست به این زودی‌ها نجفی را از دست بدهد؛ تنها دو روز بعد از رای عدم اعتماد مجلس به نجفی، زمزمه‌های انتصاب وی در یکی از معاونت‌های ریاست جمهوری در میان رسانه‌ها قوت گرفت.
۲۷ مردادماه همان سال (۹۲) یعنی سه روز پس از عدم اعتماد مجلس به نجفی، حکم روحانی برای معاون جدیدش روی خروجی پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری قرار گرفت.
الیاس نادران نماینده مردم تهران در مجلس یکی از کسانی بود که این حکم را خارج از چارچوب آنچه «تعامل میان دولت و مجلس» عنوان کرد، دانست و گفت: «انتصاب نجفی به ریاست سازمان گردشگری از سوی رئیس‌جمهور به فاصله دو روز پس از رای عدم اعتماد مجلس به وی اقدامی بر خلاف اخلاق همکاری و بی‌توجهی به چارچوب‌های منطقی تعامل دولت و مجلس است.»
اما این مخالفت‌ها تاثیری بر روی انتخاب دولت نداشت و رئیس‌جمهور حاضر بود که هزینه‌های انتصاب نجفی را بدهد.
نجفی اما تنها چند روز زمان نیاز داشت که اولین حاشیه را برای خود و دولت به ارمغان آورد. همزمان با اولین سفر روحانی به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، توافقی میان سازمان میراث فرهنگی و یکی از دانشگاه‌های آمریکایی برای انتقال یکی از ارزشمندترین میراث باستانی ایران یعنی جام شیردال، صورت گرفت.
نجفی این اقدام آمریکایی‌ها را نشان دادن حسن‌نیت این کشور تفسیر کرد و روزنامه‌های اصلاح‌طلب و نزدیک به دولت نیز آنرا یک فتح باب در روابط ایران و آمریکا خواندند و تبلیغات وسیعی را بر روی آن انجام دادند.
تنها چند هفته زمان نیاز بود تا یک فاجعه برای سازمان میراث فرهنگی رخ دهد؛ «شیردال اهدا شده به ایران تقلبی از آب در آمد»
این خبر سیلی از انتقادات را به سمت نجفی روانه کرد ولی پاسخ روشنی به این انتقادها از سوی رئیس سازمان میراث فرهنگی داده نمی‌شد.
در همین گیر و دار و در اواخر مهرماه سال ۹۲ نجفی میهمان یک برنامه زنده «پایش» شبکه یک سیما شد؛ برنامه‌ای که بر حاشیه‌های چند هفته گذشته اطراف وی افزود.
نجفی در این برنامه در پاسخ به سوالی درباره جام شیردال و طرح موضوع تقلبی بودن آن پاسخ عجیبی داد؛ «شیردال، ولو اینکه تقلبی باشد اقدامی حاصل از حسن‌نیت آمریکا باید تلقی کنیم این جام، در سال ۲۰۰۳ توسط آمریکایی‌ها ضبط شده و ۳ کارشناس آمریکایی، حکم اصل بودن آن را داده‌اند.»
اما نقطه اوج حرف‌های حاشیه‌دار نجفی زمانی بود که وی درباره عرضه قلیان در مکان‌های عمومی و سفره‌خانه‌های سنتی صحبت کرد؛ «جلوی قلیان را بگیریم همراه با قلیان چیزهای دیگری هم وارد فضای خانه می‌شود... حالا بنده با همسرم یا دخترم رفتیم قلیان بکشیم دو پک هم آنها بزنند چه مشکلی دارد؟ می‌دانم خیلی‌ها با حرف‌های من مخالف هستند اما ببینیم مجموع محدودیت‌ها قابل دفاع هستند؟ اگر بناست قلیان باشد، برای زن و مرد نباید تفاوت باشد.»
این اظهارنظر عجیب درباره «قلیان کشی» خانم‌ها برای معاون رئیس‌جمهور نه تنها در راستای کم شدن حاشیه‌ها عمل نکرد، بلکه انتقادها به عملکرد وی را بیش از پیش کرد.
بهمن‌ماه سال ۹۲ شایعه پایان کار محمدعلی نجفی در سازمان میراث فرهنگی شنیده می‌شد اما نه تنها خود نجفی که حتی معاونین وی نیز این موضوع را به شدت تکذیب می‌کردند. شایعه رفتن نجفی (که چند هفته قبل درگیر بیماری قلبی شده بود) از سازمان میراث فرهنگی با همه تکذیب‌ها بالاخره در ۱۰ بهمن‌ماه همان سال رنگ حقیقت به خود گرفت و روحانی ضمن پذیرش استعفای وی سمت جدیدی به نجفی داد.
روحانی در همان نامه پذیرش استعفای نجفی که دلیل آن بیماری و کسالت جسمی ذکر شده بود، وی را به عنوان دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی کشور منصوب کرد؛ سمتی که در شرایط جاری کشور قطعا فشار بیشتری را بر روی دوش نجفی می‌گذاشت، اما ظاهرا اصرار داشت که این فرد خاص حتما یک سمت در دولت داشته باشد.
نجفی که به گفته خودش ابتدا این موضوع را با جهانگیری معاون اول رئیس دولت یازدهم مطرح کرده، درباره ملاقاتش با روحانی درباره موضوع استعفایش نکته جالبی را مطرح می‌کند؛ «آقای روحانی به من گفت حیفم می‌آید از دولت بروی و فعلا برگه استعفایت را به من نده چون اگر به من بدهی این خبر از دولت درز می‌کند.»
اکنون سوال جدی ایجاد شده این است که چطور محمدعلی نجفی که اداره سازمان میراث فرهنگی برای وی سخت بود، روزها دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی کشور و سرپرستی وزارت علوم را پذیرفته بود و حالا می‌خواهد سکان دارآموزش و پرورش بیمار شود؟ و آیا با این بیماری می‌تواند پاسخگوی سوالات نمایندگان درباره اختلاس از صندوق ذخیره فرهنگیان باشد؟!
اختلاسی که پاسخگو می‌خواهد
مگر می‌شد باور کرد که در صندوق ذخیره فرهنگیان اختلاس روی داده است؛ صندوقی به اسم فرهنگیان که هر ماه بخشی از حقوق آنها را اخذ می‌کرد و قرار بود برای قشر فرهنگی سرمایه‌گذاری و سوددهی داشته باشد.
و اما نوک پیکان این ماجرا به سمت وزیر آموزش و پرورش بود کسی که براساس اساسنامه صندوق ذخیره فرهنگیان، رئیس هیأت امناست؛ مسلماً با وجود وزیر آموزش و پرورش در رأس صندوق باید از امانتی فرهنگیان حراست می‌شد.
حسین مقصودی، سخنگوی فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس در شهریورماه خبر از فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان داد و گفت: «شفاف‌سازی در صندوق ذخیره فرهنگیان یکی از دلایل اصلی استیضاح وزیر آموزش و پرورش است که طی تحقیقات به عمل آمده در حدود هشتاد هزار میلیارد ریال فساد مالی در این صندوق گزارش شده است».
مقصودی با اعلام خبر بازداشت چند نفر در این خصوص، تصریح کرد: «شخص مدیرعامل صندوق ذخیره نیز این فساد را قبول داشته و مبلغ آن را ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان عنوان می‌کند».
این خبر، شوک عظیمی در بدنه آموزش و پرورش و به فرهنگیان وارد کرد؛ چراکه معلمان تصور هم نمی‌کردند صندوقی که قرار بود برای آنها کار کند، اکنون وسیله سوء‌استفاده گروهی قرار گیرد.
هیأت امنای صندوق ذخیره فرهنگیان تلاش کرد با ایجاد تغییرات در اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل صندوق، از بازتاب مشکلات بکاهد اما اصرار وزارت آموزش و پرورش بر عدم تغییر اعضای هیأت مدیره صندوق و حمایت از آن، بر دل‌نگرانی‌های نمایندگان مجلس دامن زد.
شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان کلید خورد و همزمان با آن، دادستان تهران از دستگیری ۴ نفر مرتبط با صندوق ذخیره فرهنگیان خبر داد.
ورود دادستانی و بازداشت ۵ نفر، شک و شبهه‌هایی که نسبت به عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان وجود داشت را به یقین مبدل کرد و نمایندگان مجلس نیز با قاطعیت نسبت به تحقیق و تفحص ورود پیدا کردند به‌گونه‌ای که اکثر نمایندگان مجلس، با طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان موافقت کردند.
تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان در جلسه علنی یکشنبه ۲۵ مهر با ۲۰۰ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۵ نماینده حاضر در صحن علنی مجلس به تصویب رسید.
اما حالا که فانی قبل از پاسخگویی به مجلس استعفا داده یا عزل شده آیا نجفی با آن قلب بیمارش می‌تواند پاسخگوی اختلاس عظیم در وزارتخانه‌اش باشد؟!
سوشیانت آسمانی
