بازار طلا در حال ثبت بدترین عملکرد طی هفت ماهه گذشته است و هیچ‌یک از تحلیلگران نمی‌دانند که به طور قطع به یقین سقوط قیمت طلا در کدام نقطه نمودارهای جهانی متوقف خواهد شد.
هنگامی که در انتخابات آمریکا دونالد ترامپ با آن اظهارات جنون آسایش در مورد تحولات جهانی و منطقه‌ای در برابر هیلاری کلینتون به قدرت رسید، بازار طلا یک پارچه غرق هیجان صعود شد. خریداران اعتقاد داشتند که سرانجام رئیس‌جمهوری را یافته‌اند که با اقدامات نامتعارفش می‌تواند نظم بازارهای جهانی را به چالش بکشد و همین موضوع می‌تواند بنزینی باشد بر آتش افروخته قیمت طلا.
تاثیرات ترامپ بر بازار طلا
اما رفته رفته شناخت محافل سیاسی و اقتصادی از رفتارهای دونالد ترامپ افزایش یافت و با وجود برخی رفتارهای نامتعارف از سوی ترامپ،همه به این جمع‌بندی رسیدند که ساختار قدرت در آمریکا بر رفتارهای ترامپ لگام زده است و ترامپ بر همان ریلی حرکت می‌کند که پیش از این روسای جمهور دیگر آمریکا بر آن می‌رفتند.
این جمع بندی برای بازارهای جهانی طلا خبر خوبی نبود و نمودار طلا پس از یک خیز بلند انرژی شان را برای صعود به طور کامل از دست دادند.
چندی بعد، این حرکت خنثی تبدیل به ریزش سنگین قیمت‌ها شد. این ریزش هنگامی تکمیل شد که دونالد ترامپ طرح تخفیف در نرخ مالیات شرکت‌های خصوصی را به منظور کمک به رشد اقتصادی این کشور ارائه کرد. اگر چه این سیاست ترامپ منجر به چندین تریلیون دلار کسری بودجه آمریکا در دهه‌های آینده می‌شود اما مقامات مالی دولت ترامپ پافشاری می‌کنند که این طرح، از طریق "افزایش رشد اقتصادی، کاهش و بستن راه‌های گریز مالیاتی" می‌تواند از پس هزینه‌های خودش برآید. آیا واقعا چنین خواهد شد؟ بازارهای مالی از جمله بازار طلا هیچ دلیل محکمی در دست ندارند که این اتفاق رخ نخواهد داد بنابراین فروشندگان دست برتر را در این بازارها یافته‌اند و تعداد کسانی که از ثبت معاملات فروش، سودهای کلانی را به جیب زده‌اند رو به افزایش است.
متغیرهای تاثیر گذار دیگر بر قیمت طلا
اما در کنار طرح ترامپ،انتظار بازارهای مالی جهانی برای برگزاری نشست بانک‌های مرکزی اروپا و ژاپن و روشن شدن نرخ بهره‌های جدید بر تب فروش در بازار طلا افزوده است.
محافل اقتصادی و ارائه‌دهنده تحلیل‌های اقتصاد جهانی مانند کیتکو نیوز اعتقاد دارند که بانک مرکزی اروپا در نشست اخیر خود سیاست‌های پولی انبساطی را همچنان ادامه خواهد داد و نرخ بهره را بدون تغییر حفظ خواهد کرد. برگزاری نشست بانک مرکزی اروپا نیز روز پنج شنبه نشان داد که این پیش‌بینی‌ها درست بوده و مقام‌های این بانک تصمیم گرفتند تا سیاست‌های پولی و نرخ بهره را تغییر ندهند. این مساله موجب شد تا ارزش یورو در برابر دلار آمریکا با کاهش روبه‌رو شود.
گزارش‌های خوب اقتصادی و نومیدی طلا
بانک مرکزی اروپا در حالی سیاست‌های پولی انبساطی را حفظ کرده است که نرخ تورم منطقه یورو هنوز به سطح دلخواه و مورد نظر نرسیده است. گزارش‌های منتشره نشان می‌دهد که اوضاع اقتصادی کشورهای عضو منطقه یورو طی ماه‌های اخیر بهتر شده است. شاخص اعتماد اقتصادی منطقه یورو در ماه آوریل به بالاترین سطح در ۱۰ ماه اخیر رسیده است.
برگزاری انتخابات ریاست جمهوری فرانسه هم در دور نخست موجب کاهش نگرانی‌ها نسبت به اوضاع سیاسی این کشور شده است و این خود انگیزه دیگری شده است برای ریزش بیشتر قیمت طلا.
بانک مرکزی ژاپن نیز احتمالا سیاست‌های پولی انبساطی را تغییر نخواهد داد. آمارهای اقتصادی جدید منتشر شده در ژاپن نشان می‌دهد که اوضاع این کشور نسبت به ماه‌های گذشته با بهبود نسبی روبه‌رو شده است و از آنجا که همیشه رابطه معکوسی میان بهبود اقتصادی کشورهای بیزرگ صنعتی و قیمت طلا وجود دارد، آمارهای مثبت اقتصاد ژاپن خبر خوبی برای بازار طلا تلقی نمی‌شود.
اما با این وجود مقصر اصلی ریزش قیمت طلا همچنان طرح مالیاتی ترامپ است.در مقابل بازار طلا که در برابر این طرح واکنش ریزشی از خود نشان داده است، شاخص سهام در بازارهای آسیایی نیز واکنش افزایشی داشته اند. این بازارها روز جمعه با افزایش همراه بودند.
از سوی دیگر بازگردان‌های بازارهای جهانی طلا هم با احتیاط بیشتری نسبت به خرید طلا اقدام کرده اند.گزارش‌های منتشر شده از سوی محافل جهانی نشان می‌دهد که میزان ذخایر طلای صندوق اس پی دی آر نیز با ۰.۱ درصد کاهش به ۸۵۳ تن رسیده است که به مفهوم افزایش عرضه طلا توسط این صندوق در بازارهای جهانی است.طبیعی است که با این افزایش عرضه قیمت طلا در مسیر کاهشی بیشتری قرار گرفته است. بنابراین واضح است که با این شرایط طلا انگیزه کافی برا افزایش قیمت ندارد.
این شرایط بازارهای جهانی در حالی رخ داده است که در بازار داخلی قیمت طلا در روزهای گذشته ریزش‌های پی‌در‌پی را تجربه کرده‌اند.شرایط مشابهی هم در انواع سکه رخ داده است اگر چه در این میان وضعیت سکه جدید بهتر از انواع دیگر است و با ریزش کمتری مواجه شده است.
احوال ناخوش بازار طلای ایران
قیمت طلای بازار داخلی ایران ارتباط مستقیمی با قیمت ارز دارد و با کنترل قیمت ارز در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، قیمت طلا هم رو به افول گذاشته است. این گمانه وجود دارد که با افزایش قیمت ارز پس از انتخابات ریاست جمهوری، قیمت طلا بار دیگر انگیزه کافی برای رشد پیدا کند اما این موضوع را نباید فراموش کرد که به دلیل افت قدرت خرید مصرف‌کنندگان واقعی طلا، افت تقاضا در میان‌مدت می‌تواند بر قیمت آن تاثیرگذار باشد.
پیش از این رئیس اتحادیه طلا و جواهد اعلام کرده بود: تولید و مصرف طلا در کشور در پنج سال گذشته به یک‌سوم کاهش یافته که علت اساسی آن تغییر فرهنگ و نگرش مردم نبست به این فلز قیمتی است.
به گفته وی، افزایش قیمت طلا در سال‌های اولیه از پنج سال یاد شده انگیزه خرید را کاهش داد اما پس از آن کاهش قیمت‌ها انگیزه سوددهی تولید ساخته شده از طلا را تنزل داد.
محمد کشتی‌آرای معتقد است رکود اقتصادی و مالیات بر ارزش افزوده که بار اضافی به دوش مردم در خرید تولیدات ساخته شده از طلا ایجاد کرد، در کاهش هرچه بیشتر انگیزه‌های مردم موثر افتاد.
به گفته وی، اینک آمار مصرف طلا در سطح جامعه کاهش یافته و به همان نسبت مصرف زیورآلات بدل افزایش یافته است. بنابراین انتظار می‌رود که در میان و بلندمدت افت تقاضای طلا به دلیل کاهش قدرت خرید مردم موجب شود که قیمت طلا کاهش یابد.
نسیم نجفی
