بازگشایی سفارتخانه‌های کشورهای عربی در سوریه نشان دهنده ثبات و حاکمیت مقاومت در سوریه و وقوع تغییرات ساختاری جدید در منطقه است. با تثبیت نسبی جایگاه «بشار اسد» در سوریه و پذیرش جامعه بین‌المللی به تداوم حکمرانی دولت وی، تا حدود زیادی فضای فشار برای خروج اسد از قدرت تعدیل شده و لذا دلایل متعددی برای از سرگیری روابط با دولت سوریه و بازگشایی سفارت در این کشور وجود دارد.
با توجه به اینکه از دید کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، خلأ خروج آمریکا از سوریه به سرعت از سوی ایران پر خواهد شد و در شرایطی که کشورهای عربی نیز ارتباطی با دمشق نداشته باشند، تنها به توسعه نفوذ ایران کمک خواهند کرد، لذا به سرعت تلاش برای بازگشایی سفارتخانه ها در سوریه همزمان با خروج آمریکا شروع شده و تداوم دارد.
کشورهای عربی منطقه آزمون و خطاهای زیادی را برای ایجاد موازنه منطقه‌ای در مقابل ایران انجام داده‌اند که تاکنون نتایج مناسبی را به دنبال نداشته و تنها دستاورد موضوع سوریه نیز برای آنها دورتر شدن سوریه از جهان عرب و شکاف در یکپارچگی کشورهای عربی منطقه‌ای بوده است لذا به این نتیجه رسیده‌اند که تنش میان کشورهای عربی منطقه‌ای مانند تنش در روابط عربستان - قطر، عربستان - یمن، کشورهای عربی - سوریه و عربستان - مصر سبب شده تا فضا، فضایی هزینه بر باشد، به همین دلیل بازگشت به سیاست‌های مسالمت‌آمیز می‌تواند از زیان بیشتر جلوگیری کند. شاید تغییر رویکرد ترامپ به دولت اسد چراغ سبز مهمی برای کشورهای عربی بوده باشد تا با خیال آسوده‌تر به دنبال از سرگیری روابط با سوریه باشند. چنین سیاستی پیش از این در خصوص روابط عربستان و روسیه نیز اعمال شده بود.
به نظر می‌رسد پیامدهای بازگشایی سفارتخانه های کشورهای عربی در سوریه نه فقط این کشور بلکه متوجه منطقه خواهد شد و برای سوریه به تثبیت دولت اسد کمک خواهد کرد، اما در رابطه با جمهوری اسلامی ایران که یکی از مهم‌ترین کنشگران در سوریه بوده است می‌تواند بشار اسد را در خصوص نوع تعامل آینده با ایران تحت فشار قرار دهد.
نویسنده: دکتر حبیب حسینی - کارشناس سیاسی از افغانستان
