سال ۲۰۱۶ در حالی به پایان رسید که روند تحولات صحنه بین‌الملل نشانگر زنجیره چالشها و رقابت‌ها و حتی تنشها میان قدرت‌ها است. معادلاتی که بر اساس آن هر کدام از قدرت‌های شرق و غرب برآنند تا موقعیت خود را تثبیت و یا موازنه را به نفع خود تغییر دهند.
این روند چنان است که حتی کشورهای اروپایی همچون آلمان، فرانسه و انگلیس در کنار رقابت با یکدیگر به عرصه رقابتی با‌امریکا نیز روی آورده‌اند. همزمان واشنگتن برای حفظ موقعیت جهانی و نیز جلوگیری از خروج کشورهای اروپایی از چتر پدرسالارانه خویش به دشمن سازی با محوریت روسیه می‌پردازد. در میان این هیاهوی جهانی یک نکته قابل توجه به چشم می‌آید و آن مواضع و اقدامات پیش‌گیرانه پکن برای دوران جدید ساختار بین‌المللی است. زنجیره اقداماتی که برگرفته از تغییرات صورت گرفته در ساختار سیاسی آمریکا و اروپاست.
از یک سو دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا وارد عرصه شده و از سوی دیگر اتحادیه اروپا در مسیر فروپاشی قرار گرفته و هر کدام از بزرگان اروپا به دنبال قدرت یابی انحصاری هستند که نمود آن رقابت شدید میان آلمان، فرانسه و انگلیس است. با توجه به این شرایط و نیز تهدیدات امنیتی و خطر تروریسم و البته برخی تغییرات در ساختار سیاسی-امنیتی شرق آسیا بویژه رویکرد ژاپن به نظامی‌گری گسترده، پکن طراحی‌های چند لایه‌ای را برای حفظ موجودیت خود در پیش گرفته است. چین واحد کلید واژه‌ای است که در ادبیات سیاسی – امنیتی پکن به یک اصل مهم مبدل شده که در چند محور اجرا می‌شود. بخشی از این طراحی هشد ار در باب اقدامات دیگران در باب هنگ‌کنگ، تبت و تایوان است.
پکن از یک سو بر عدم پذیرش ساختار جدایی طلب در این مناطق تاکید دارد و از سوی دیگر به آمریکا و اروپا در باب رویکرد تعاملی با این مناطق هشدار داده است. این روند چنان است که همزمان با اعلام سفر تسای اینگ رئیس اجرایی تایوان به گواتمالا، پکن از آمریکا خواسته تا اجازه ورود وی به آمریکا داده نشود. اوج موضع‌گیری پکن در این زمینه را در واکنش به تماس تلفنی سران تایوان با ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا می‌توان مشاهده کرد که به جنگ لفظی میان دو کشور منجر شد بگونه‌ای که در نهایت سران کاخ سفید اعلام کردند به اصل چین واحد پایبند هستند. نکته مهم آنکه پکن امنیت را تهدیدی مهم برای چین واحد می‌داند لذا از هم اکنون تدابیر گسترده‌ای را در این عرصه در پیش گرفته که توسعه مناسبات نظامی با روسیه، حمایت از مبارزه با تروریسم در سوریه و عراق، رویکرد به افغانستان و پاکستان و حتی انجام مذاکراتی با طالبان، توسعه توان نظامی از جمله در حوزه دریایی نمودی از این رفتارهاست چنانکه شی جین پینگ رئیس جمهور چین بر اصل چابک سازی ارتش برای مقابله با تهدیدات امنیتی تاکید کرده است.
