در شرایطی که ملت و دولت عراق از انواع و اقسام نیرنگهای آمریکا و متحدانش مصون نیست، ناظران سیاسی معتقدند که انسجام ملی مردم این کشور مهمترین راهکاربرون رفت عراق از بحران کنونی حاکم است.
حضور داعش در عراق، فساد گسترده، اوضاع بد اقتصادی، استقلال طلبی طایفهای، سهم خواهی گروهها و جریانهای مختلف، دخالت کشورهای خارجی همه دست به دست داده تا عراق در شرایط کنونی این کشور با مجموعهای از چالشها و بحرانهای اساسی دست و پنجه نرم کند.
نخست وزیر عراق راه برون رفت از اوضاع فعلی و رهایی از مشکل فساد و ناکارآمدی را ترمیم کابینه فارغ از نگاههای سیاسی میداند اما در این بین هر کدام از گروههای سیاسی به موافقان و مخالفان وی تبدیل شدهاند. به همین دلیل همین موضوع و نارضایتیها بود که نهایتاً معترضان شیعه، طرفدار مقتدی صدر، با عبور از منطقه سبز وارد ساختمان پارلمان شدند. در پی این تحولات در بغداد وضعیت فوقالعاده امنیتی اعلام و نیروهای نظامی در حالت آمادهباش کامل قرار گرفتند.
شیطنت جدید آمریکا درعراق
در این میان به نظر میرسد شیطنتهای آمریکایی در ایجاد این بحران بیتاثیر نبوده چرا که به تازگی اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا اظهار داشت که حیدرالعبادی نخست وزیر عراق علیرغم تشنجات سیاسی در این کشور در موقعیتی قوی قرار دارد و علل آن به موفقیتهای میدانی وی باز میگردد و وی از موضع حمایتی از العبادی بر آمده است.
گفتنی است که کارتر ۱۸ آوریل گذشته با سفر به عراق علاوه با دیدار با حیدرالعبادی نخستوزیر و خالدالعبیدی وزیر دفاع این کشور با جمعی از فرماندهان نظامی عراق نیز دیدار و گفت وگو کرد. آنچه متعاقب این سفر رخ داد افزایش تعداد نظامیان آمریکایی درعراق بود.
جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا نیز اخیرا با یک هواپیمای نظامی آمریکایی به بغداد رفت و با مسئولان عراقی از جمله حیدرالعبادی نخستوزیر و سلیم الجبوری رئیس پارلمان دیدار کرد. در همین حال مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق طی سخنانی در یک نشست خبری اعلام کرد که سفر اخیر معاون رئیس جمهور آمریکا به این کشور مشکوک است.
به باور ناظران سیاسی در شرایطی که عراق و حتی منطقه از نیرنگهای آمریکاییها مصون نیست، نقش جمهوری اسلامی به عنوان کشور دوست و همسایه و برادری با تجربه و بزرگتر برای عراق بسیار سرنوشت ساز است.
بدین مفهوم که در شرایط کنونی دیپلماسی منطقهای ایران باید فعالتر از گذشته در پی جلوگیری از نفوذ شیطان بزرگ به منطقه و به همسایگی خویش باشد.
دیپلماسی فعال ایران برای برون رفت عراق از یک بحران
دکتر سید رضا صدرالحسینی کارشناس مسائل منطقه در گفت و گو با سیاست روز به تحولات کنونی عراق اشاره کرد و گفت : با توجه به شرایط خاص حاکم بر منطقه، پرونده عراق جدای از کل منطقه نخواهد بود، بنابراین برای تجزیه و تحلیل دقیق این موضوع ناگزیر باید به مسائل حاکم بر منطقه طی یک دهه گذشته توجه نمود.
وی افزود : مردم عراق طی یک دهه گذشته، توانستند با انسجام و همبستگی و شناخت دقیق موقعیت کشورخویش در نظام منطقه و بینالملل، دست متجاوزان آمریکایی را از کشور کوتاه و پس از نیم قرن استقلال نسبی را برای ملت عراق به ارمغان آورند.
صدرالحسینی تصریح کرد : بدین مفهوم که پس از سرنگونی صدام، آمریکاییها به دنبال تجزیه عراق و حضور حداقل ۳۰ساله در این کشور بودهاند تا بتواند با دولت و ملت سازی شرایط خود را بر این کشور تحمیل کنند.
وی در ادامه اینطور توضیح داد که آمریکاییها در قبال روی کار آمدن یک دولت ملی که از حمایت مرجعیت نیز برخوردار بود با شکست مواجه شدند، به همین دلیل به دنبال انتقام از مردم عراق بوده و با خلق داعش سعی نمودند در ضمن به سقوط کشاندن دولت مردمی، بخشهایی از این کشور را نیز مستقل اعلام نمایند (تجزیه عراق منظور است ) که البته در این ترفند شیطانی نیز شکست خورده و مجبور شدند فلش حرکتشان را به سمت سوریه سوق دهند.وی تصریح کرد : پس از شکستهای متمادی سربازان خط مقدم آمریکا در منطقه، اینبار نوبت رژیمهای مرتجع بود که به صورت آشکارا این سربازان را که با پرچم داعش به جنایت و آدم کشی روی آورده بودند بطور آشکارا حمایت نموده و بدانها کمکهای مستقیم و غیرمستقیم بنمایند.
به اعتقاد این کارشناس مسائل منطقه، حال با این توضیحات باید گفت مسائل داخلی عراق از شکستهای متمادی داعشی و حامیان منطقهای و بینالمللی آنها جدا و این بار تروریستهای عراقی در قالب تظاهرات مردمی، دولت ملی را تحت فشار سیاسی و اجتماعی و امنیتی قرار دادهاند اما مواضع فعلی آمریکا بسیار مزورانه و از پیچیدگیهای خاصی برخوردار است.
صدرالحسینی بر این نکته تاکید کرد که آمریکا، از یک طرف نقشه پلید خاورمیانه بزرگ، تجزیه کشورها و روی کارآمدن دولتهای ضعیف را پیگیری مینماید و از طرف دیگر حمایت از دولت مرکزی عراق را به ظاهراعلام نموده، اما پشت پرده، وابسته و نمک گیر کردن این دولت را مورد هدف قرار داده است.
وی افزود : آمریکاییها در طول یک دهه گذشته توسط مردم، از عراق اخراج شدند لحظهای از انتقام غافل نبوده، آنان در شرایط کنونی به دنبال دولتی وابسته به خود میباشند تا ازاین رهگذر، بتوانند شکستهای خود را جبران نموده و منابع نفتی عراق را با کمترین هزینه در اختیار قرار گیرند.
با توجه به چنین شرایطی صدرالحسینی می گوید راه کار برون رفت عراق از بحران کنونی انسجام ملی است.
وی در پایان خاطرنشان کرد : اما نقش جمهوری اسلامی به عنوان کشور دوست و همسایه و برادری با تجربه و بزرگتر برای عراق بسیار سرنوشت ساز است، بدین مفهوم که در شرایط کنونی دیپلماسی منطقهای ایران باید فعالتر از گذشته در پی جلوگیری از نفوذ شیطان بزرگ به منطقه و به همسایگی خویش باشد، در حقیقت به نظر میرسد که در شرایط فعلی عراقیها به مشاوره جمهوری اسلامی نیازمند بوده و از درخواست این نیازمندی نیز چشم پوشی ننمودهاند.
صدرالحسینی این را هم یادآور شد که رفت و آمد مسئولین عراقی در طول چند ماه گذشته، نشان از علاقه مندی آنان به دریافت مشاورههای حکیمانه جمهوری اسلامی میباشد و قطعا انقلاب اسلامی در شرایط حاضر از دادن مشورتهایی که به نفع دولت، ملت و ایدئولوژی حاکم بر عراق است، دریغ نخواهد نمود و مصالح عالیه منطقه را به دولتمردان عراقی گوشزد خواهد کرد.
هدی دهقان بذرافشان