عراق طی ماههای اخیر شاهد اعتراضهای مردمی به وضعیت اقتصادی کشور بوده است. اعتراضهایی که با موج سواری دشمنان عراق با خشونتهای بسیاری همراه و صدها کشته و زخمی برجای گذاشت. نکته قابل توجه درباره تحولات عراق آنکه، طی روزهای اخیر شاهد از سرگیری این اعتراضها هستیم بگونهای که در برخی مناطق حتی بسته شدن خیابانها توسط معترضین صورت گرفته است. حال این سوال مطرح میشود که چرا اعتراضها در این کشور دوباره از سر گرفته شده و بانیان آن چه اهدافی را دنبال میکنند؟
هر چند که مطالبات مردمی برای تغییر وضعیت اقتصادی همچنان مسئلهای است که در عراق ادامه دارد اما تحولات اخیر عراق بویژه تشییع با شکوه سرداران مقاومت یعنی سپهبد شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس معاون حشدالشعبی و همزمانشان زمینه ساز وحدتی قابل توجه میان مردم عراق شد. بر این اساس نقش مطالبات مردمی برای حل چالشهای اقتصادی و شکل گیری هر چه سریعتر دولت را نمیتوان ریشه اصلی این اعتراضها دانست. بر این اساس مولفههای دیگری را در این عرصه باید جستجو کرد. نگاهی بر تحولات عراق نشانگر چند رویداد مهم است که بر آینده این کشور تاثیر بسیار دارد. نخست آنکه ارادهای قومی میان مردم و دولتمردان عراق برای اخارج نیروهای آمریکایی آغاز شده که نمود عینی آن را در مصوبه پارلمان عراق میتوان مشاهده کرد. دوم آنکه ملت و مقامات عراق بعد از ترور سرداران مقاومت توسط آمریکا، بر اصل وحدت و همگرایی با ایران تاکید و راه مقاومت راه تنها راه پیش روی خود عنوان کردند. آنها تاکید نمودند که انتقام خون شهدای مقاومت را خواهند گرفت که بخشی از آن پذیرش حق ایران برای انتقام گیری بود که در حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی عین الاسد صورت گرفت. سوم آنکه عراقیها تاکید دارند که به دنبال استقلال در سیاست خارجی هستند که عدم پذیرش طرح آمریکا برای لغو توافقات اقتصادی با آمریکا و نیز گرایش به خریدهای تسلحاتی از کشورهایی به جز آمریکا در این قالب قابل تعریف است. مجموع این تحولات با سیاستهای آمریکا همخوانی ندارد در حالی که یک مسئله میتواند این شکست آمریکا را به حاشیه مبدل و ابزاری برای اعمال فشار بر عراق گردد و آن ایجاد بحرانها و آشوب های اجتماعی است. بر این اساس میتوان گفت که آمریکا با موج سواری بر مطالبات مردمی و ایجاد فضای بحرانی در عراق به دنبال پنهان سازی شکستهایش در عراق و منطقه و نیز اعمال فشار بر دولتمردان عراق است. رفتاری که بار دیگر نشان میدهد ریشه بحرانهای منطقه حضور آمریکاست و تنها راه پایان این وضعیت اخراج آمریکا از منطقه است.
نویسنده: فرامرز اصغری