به دنبال شهادت سردار قاسم سلیمانی این اسوه مقاومت و استراتژیست بی نظیر خاورمیانه در پی اقدام تروریستی آمریکا، نخستین واکنش مردم کشورمان نسبت به این اقدام تروریستی اعلام خشم و انزجار و تاکید بر انتقام متقابل بود. رهبر معظم انقلاب و مقامات کشورمان تاکید کردند که این جنایتکاران با انتقام سخت در زمان و مکان مناسب روبرو خواهند شد. رهبر انقلاب در پیام تسلیت خود تاکید کردند که انتقام سختی در انتظار جنایتکاران است و این تعبیر نشان دهنده تصمیم قطعی ایران برای پاسخگویی است.
این موضع گیری به نحوی بود که واکنش بسیاری از صاحب نظران و سیاستمداران داخلی و خارجی و حتی مقامات کشورهای مختلف را به دنبال داشت. بسیاری تاکید دارند که تهران به ترامپ این آزادی عمل را نخواهد داد که بتواند قواعد بازی را تغییر دهد یا سناریوهای مشخصی را از طریق این عملیات به طرف مقابل تحمیل کند.
اما برخی بر این باورند که ایران باید در مقابل این اقدام امریکا خویشتنداری کرده و این مسئله را از مجاری قانونی ، بین المللی و حتی برگزاری مذاکره پیگیری کند. این درحالی است که بسیاری دیگر بر این باورند که انتقام متقابل و پاسخگویی حق مردم ایران است و ایران با پاسخگویی به این مسئله بایستی مانع از تکرار چنین اقداماتی شود.
خویشتن داری
برخی از کارشناسان سیاسی بر این باوراند که با توجه به تنش های متعدد و خطرناک در غرب آسیا، اقدام ایران می تواند باعث بروز رویارویی های بزرگتر در خاورمیانه شده و بایستی پیش از هر اقدامی پیامدها و عواقب امنیتی آن را در نظر داشت .
از منظر این گروه اگرچه سردار شهید سلیمانی که سد محکمی برابر ترور و افراط گرایی بود، اما نباید فراموش کرد که تهران ابزار و راهکارهای مختلفی برای انتقام گرفتن از این اقدام آمریکا دارد و نباید اجازه داد که ماشه جنگ میان ایران و امریکا کشیده شود.
نقشه امریکایی‌ها
در این عملیات تروریستی سبوعانه آمریکایی ها مدعی شده اند سردار سلیمانی را بر اساس اصل اقدام پیشدستانه هدف قرار داده اند این در حالی است که سردار سلیمانی نه در خاک آمریکا بلکه در سرزمینی که با ایران روابط دوستانه نزدیکی دارد هدف ترور قرار گرفته که اقدامی تروریستی و تجاوزکارانه محسوب می شود
در این میان مشخص است که دولت امریکا در برابر واکنش ایران عکس العمل چندانی نخواهد داشت چرا که خود می داند رویکرد این کشور در قبال ایران، تروریستی و تجاوزکارانه است و این امر با مخالفت جامعه جهانی روبرو خواهد شد. انجام چنین اقدامی در سومین روز از سال نوی میلادی و ۱۱ ماه مانده تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یک تحول اساسی در دوران ریاست جمهوری ترامپ است و وی می خواهد خود را پیروز مجادلات خاورمیانه معرفی کند. او با این وعده که نیروهای آمریکایی را از مناطق بحرانی جهان خارج می‌کند پیروز شد و حالا می خواهد بگوید که در این زمینه موفق بوده است. ترامپ در ابتدای ریاست‌جمهوری خود متعهد شده بود قادر به منزوی کردن ایران و محصور کردن کره شمالی است، اما حالا مشخص شده که این امر به این سادگی‌ها هم نیست.
ترامپ نه فقط به فکر نوعی ضربه زدن و هشدار عملی و جدی به ایران برای کاستن از افزایش سطح تنش و اقداماتی نظیر حمله به پایگاه‌ها و سفارت آمریکا در عراق بود (ایران این اتهامات را تکذیب کرده است) بلکه نگاهی جدی برای احیای موقعیت به شدت تضعیف شده و مخدوش داخلی خود نیز داشته و دارد چرا که به دلیل سوءاستفاده از قدرت در پرونده اوکراین پرونده استیضاح او اینک در سنا قرار دارد و شمشیر تیز برکناری را بالای سر خود می‌بیند این فرمان او و پیامدهای ناشی از آن، طبیعتاً فضای دوقطبی داخل سنا را محتملاً به نفع او تقویت خواهد کرد.
مقامات امریکایی همگی تاکید دارند که ترامپ در اجرای این دستور گرفتار مشورت‌های غلطی شده و این امر یک خطای محاسباتی بزرگ بوده است.
در این میان برخی دیگر دستور ترامپ برای ترور و به شهادت رساندن سردار سلیمانی را اقدامی غریب و پیش‌بینی نشده عنوان کردند، کاری که محتملاً تنها از عهده رئیس جمهوری چون او بر می‌آمد چون اعلام فرمان چنین عملیات بسیار حساسی حتی قابل مقایسه با صدور دستور ترور اسامه بن لادن و ابوبکر بغدادی نیز نیست و سردار سلیمانی در عمل دومین چهره قدرتمند و یک مقام رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران بود. اما با این‌حال اقدام او حتی رهبران میانه‌روی جمهوری‌خواه و رقبای دموکراتش را دچار شوک کرده است و با نگاهی انتقادی به این حمله اشاره کرده‌اند «جو بایدن» آن را روشن کردن و پرت کردن کبریتی در انبار باروت توصیف کرده است.
استفان والت استاد آمریکایی دانشگاه و نظریه‌پرداز مطرح روابط بین‌الملل در پیام توئیتری خود در این باره نوشت : فقط تصور کنید ما چه واکنشی نشان می دادیم اگر دشمنی، یک عضو ستاد مشترک، یک معاون وزیر امور خارجه یا مدیر اطلاعات ملی را ترور می کرد.
همچنین روزنامه گاردین در این باره نوشت: دونالد ترامپ با این اقدام بزرگترین اشتباه سیاست خارجی دوران خود را انجام داد.
از سوی دیگر درخواست آمریکا از اتباع خود برای ترک منطقه خاورمیانه نشان می‌دهد که واشنگتن چقدر از پاسخ تهران به ترور سردار قاسم سلیمانی وحشت زده و نگران است.
همچنین سردار فدوی جانشین فرمانده سپاه روایتی از پیام آمریکایی ها از طریق سوئیس فاش کرده که در آن آمریکایی ها خواستار واکنش ایران در سطح اقدام خود شده‌اند.
تاوان
باید در نظر داشت که امریکا بت دست زدن به چنین اقدام ماجراجویانه ای مصوبات سازمان ملل متحد و اصول روابط بین المللی را زیر پا گذاشته است و پاسخگو قاطع به این رژیم حق ملت ایران و امری غیر قابل اجتناب است. در عین حال حاج قاسم سلیمانی تنها متعلق به مردم ایران نبود بلکه همه انقلابیون دنیا و جبهه مقاومت و ملت‌ها دوستدار وی بودند و قطعا شادی لحظه‌ای آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها دیری نخواهد پایید و به عزا تبدیل خواهد شد. تجربه نشان داده است که مردم ایران از خون فرزندان قهرمان خویش نمی گذارند این خطای بزرگ آمریکا پاسخی خواهد داشت که مسئولیت آن با آمریکایی‌هاست و آنها باید تاوان بپردازند.
از سوی دیگر امریکایی ها که سیاست فشار حداکثری علیه ایران را دنبال می کنند، با ترور یک شخصیت نظامی رسمی ایران در حال محک زدن کشورمان هستند و اگر پاسخ قاطعی به آنها داده نشود، این اقدامات ادامه خواهد یافت. ایران با اعمال سیاست گفتگو و دپیلماسی، چندسالی است که به عنوان بهانه ندادن به آمریکا نسبت به اقدامات ماجراجویانه آمریکایی ها در منطقه حداکثر خویشتنداری را نشان داده و آنها هیچگاه با اقدام مقابله ای از سوی ایران مواجه نشده‌اند اما حالا نه تنها در ایران بلکه در آمریکا نیز نگاه ها به سمت تصمیمی است که ایران اتخاذ می‌کند.
مقامات کشورمان بارها تاکید کرده‌اند که در مقابل با تهدیدات در همان سطح پاسخ می دهند، نباید فراموش کرد که آمریکایی ها یک فرد عالی رتبه، یک نیروی رده بالا و تعدادی نیروی نظامی ارشد را هدف قرارداده‌اند.
مقابله به مثل اصلی حقوقی است که ایران را برای مقابله با ترور سردار سلیمانی محق می کند و امریکایی‌ها هم این موضوع را می‌دانند و به همین علت است که از ترس واکنش احتمالی ایران در بالاترین سطح آماده باش خود قرار گرفته‌اند. خویشتنداری معنایی ندارد و هر کس موافق این سیاست است همان خواسته آمریکایی‌ها را دنبال می‌کند.
