مصلای امام خمینی(ره) مجموعهای از بناها و فضاهای لازم برای حضور جمعیتهای میلیونی و برگزاری مراسم عبادی، سیاسی، اجتماعی و انجام فعالیتهای متنوع فرهنگی، آموزشی و هنری نظیر برگزاری نمایشگاههای بزرگ فرهنگی كه كلنگ احداث آن در سال ۱۳۶۱ زده شده است، اين بنا تاكنون تكميل نشده است، مقرر شده تا سه سال ديگر، با دستور مقام معظم رهبري و همكاري شهرداري تهران با مدير پروژه تكميل شود. اما آيا شهردار تهران ميتواند اين پروژه عظيم را كه ظرف ۳۰ سال تمام نشده سه ساله تمام كند؟! ابتدا لازم است مروري روي اين پروژه عظيم داشته باشيم:
مروري بر پروژهاي ۳۰ ساله!
در سال ۱۳۶۱ اقدامات اولیه برای ساخت مصلایی بزرگ در تهران آغاز شد و زمینهای منطقه عباسآباد برای ساخت این مجموعه برگزیده و کار ساخت پس از آن آغاز شد. بر اين اساس از اوایل دهه ۱۳۷۰ تا سال ۱۳۸۷ نمازهای عید فطر تهران به امامت مقام معظم رهبري در این مکان برگزار ميشد. طراح و معمار مصلای پروژه، دکتر پرویز موید عهد ميباشد. محور اصلی طرح مصلی که طولانیترین محور طرح است، در جهت قبله قرار داشته و همه ساختمانها به تبعیت از این محور، در جهت قبله یا عمود بر آن هستند. در طراحی معماری مصلی از اعداد طلایی استفاده شده است بطوریکه به یاد و نام معصومین علیهمالسلام دارای ۱۴ گلدسته، ۱۲ صحن و ۵ ورودی ميباشد. ارتفاع ایوان بزرگ مصلی ۷۲ متر به عدد شهدای کربلا و ارتفاع گنبد مسجد جامع ۶۳ متر به عدد سالهای عمر پیامبر اکرم است. مصلی دارای ۷ گنبد میباشد که متاثر از معماری گنبدهای ایرانی مناطق مختلف کشور طراحی شدهاند. گنبد اصلی مصلی، از بزرگترین گنبدهای جهان اسلام است.
۵ ورودی اصلی که بنامهای باب رسولالله(ص)، باب امیرالمومنین(ع)، باب فاطمه الزهرا (س)، باب امام حسن(ع)، باب امام حسین(ع) نامگذاری شدهاند. در مجموعه هر ورودی دو گلدسته، یک ایوان و یک گنبد با معماری و بناهای متفاوت وجود دارد.
شبستان مصلی
شبستانهای پنج گانه، در شمال صحن مرکزی مجموعه مصلی واقع شده است. این بنا در یک طبقه اصلی و نیم طبقه مشرف به آن گنجایش ۷۰/۰۰۰ نفر را دارد. در نمای داخلی و خارجی شبستان از کتیبه خط معرق، از انواع ثلث، نستعلیق و نسخ با مضامین سورههای قرانی، ادعیه، احادیث و بخشهایی از وصیتنامه بنیانگذار جمهوری اسلامی اجرا دریده است. زیبایی چشمنواز و دلنشین در کادربندی سقف، کتیبههای معرق و چشمهها بگونه ایست که احساس آرامش و توجه به خدا و انقطاع از غیر او را به انسان ميدهد.
محراب شبستان در ضلع جنوبی شبستان ۴ و در مجاورت ساختمان امام جمعه با ارتفاع تقریبی ۱۰ متر ميباشد. سبک معماری محراب از نوع مصرعبندی و طرح اسلیمی و خطایی میباشد که مزین به آیات قرانی و ادعیه است.
مصلاي امام خميني(ره) بالاخره تكميل ميشود
ظاهرا اين پروژه مهم قرار است تا سه سال آتي بالاخره كامل شود. چرا كه شهردار تهران رسما اعلام کرد که به مجموعه تحت مدیریتش این اختیار داده شده که مصلای تهران را در آینده نزدیک تکمیل کرده و در اختیار مردم قرار دهد كه با اين حساب شايد در سال همدلي اين نخستين همدلي براي تكميل يك پروژه بين يك نهاد عمومي و دولت باشد.
محمدباقر قالیباف در اين باره اعلام كرد كه هر چند مجموعه مصلای تهران مشکلات فراوانی داشته و در طول سالهای گذشته اقدامات صورت گرفته به منظور تکمیل آن نتوانستند چندان با اهداف ابتدایی در نظر گرفته شده هماهنگ شوند اما شهرداری قبول کرده با ورود مستقیم به ساخت این مجموعه بسیار بزرگ این اثر فرهنگی را به عنوان یک یادگار بزرگ از خود به جا گذارد. این صحبتهای قالیباف در حالی مطرح شد که پیش از این و مانند روال تمام مجموعههای فرهنگی و اداری دیگر، ساخت این پروژه تحت نظارت سازمان مجری ساختمانها و تاسیسات دولتی تحت نظارت وزارت راه و شهرسازی قرار داشت.
هر چند مصلای تهران طبق اعلام این سازمان تاکنون قریب به ۶۳ درصد پیشرفت اجرایی داشته و کار برای تکمیل آن با سرعت ادامه دارد، اما تداوم کارهای عمرانی دراین مجموعه بسیار بزرگ در طول سالهای گذشته و تکمیل نشدن آن برای تاریخی طولانی این مجموعه را نیز در خاطره ایرانیها به عنوان محلی معرفی ميکند که به نظر ميرسد مسئولان هرگز برنامهای برای تکمیل آن ندارند.
پروژههاي عظيمي كه شهرداري انجام داد
با نگاهي به كارنامه قاليباف در مديريت شهري و نگاه به ساخت پروژههاي عظيمي كه در زمان وي در پايتخت به بهرهبرداري رسيده است قضاوت درباره تواناييهاي شهردار تهران براي اتمام پروژه مصلي راحت تر خواهد شد. قاليباف تونل توحيد، تونل رسالت، طبقه دوم اتوبان مدرس، تكميل متروي تهران و برج ميلاد و... را در كارنامه كاري خود در كوتاهترين زمان ممكن داشته و از اينرو بعيد به نظرنمي رسد كه حتي بتواند مصلاي تهران را كمتر از سه سال به اتمام برساند. اما اين پروژه چه ويژگيهايي دارد كه آن را خاص كرده است؟
توصيه امام خميني(ره) براي مصلي
نخستين دليل بر اهميت مصلي به عنوان پروژه ملي اين است كه امام خميني(ره) در اين زمينه توصيهاي را به مسئولان كشور داشته و نشان ميدهد كه اين امر در چه درجهاي از اهميت بوده كه بنيانگذار كبير انقلاب اسلامي به آن توجه داشته باشد. بر همين اساس لازم به ذكر است كه در نامهای که امام خمینی برای دستور ساخت مصلّي نوشتهاند آمده است: «سادگى مصلي بايد يادآور سادگى محل عبادت مسلمانان صدر اسلام باشد و شديداً از زرق و برق ساختمانهای مساجد اسلام آمریكایی جلوگيرى شود»
چرا رهبر انقلاب شهردار را مامور تكميل كردن مصلي كرد؟!
از ابتداي شروع به ساخت مصلي تا سال ۱۳۹۰ پس از ۲۳ سال زمان و صرف هزینه حدود ۳۵۰ میلیارد تومان، اعلام شد که در صورت صرف ۸۵۰ میلیارد تومان دیگر، ظرف پنج سال آینده مصلای تهران به بهرهبرداری خواهد رسید. برخی از منتقدان این شرایط را با ساخت مسجد شیخزاید مقایسه میکنند که بعد از مسجد النبی و مسجدالحرام بزرگترین مسجد جهان اسلام است و ظرف تنها ۱۰ سال و با هزینه ۷۰۰ میلیارد تومان ساخته شد. البته باید دانست که مسجد شیخ زاید با زیربنای حدود چهل هزار مترمربع و هزینه هفتصد میلیاردی حدود یکدهم زیربنای مصلای تهران (حدود چهارصد هزار مترمربع) را داراست.
شاید همین تعلل در تکمیل مصلي بود که باعث شد امسال مقام معظم رهبری به شهردار تهران دستور دهند تا پروژه ۳۰ سال بر زمین مانده مصلي را تکمیل کند. محمدباقر قالیباف پیرو این دستور در صفحه اینستاگرام خود به صراحت این موضوع را اعلام کرد و گفت شهرداری بودجه مناسب را برای تکمیل مصلا تصویب کرده و تا پایان ۹۴ مصلي تکمیل میشود.
شهردار تهران با اشاره به تکمیل کار عمرانی پروژه مصلی بزرگ تهران از سوی شهرداری تهران،چندي پيش نيز به صراحت اعلام كرد كه مصلای تهران پروژه مهمی است که اخیرا در شهر تهران به ما واگذار شده و از بنده مطالبه شده است. مقام معظم رهبری فرمودند که باید بروید و این مصلای تهران را حل و فصل کنید. ما قول دادیم که کمک کنیم تا پروژه مصلای تهران تکمیل شود و این پروژه بحثهاي مهم مدیریتی و فنی نیز دارد. من نیز دیدم که از هر جهت زیبنده است زحمت این کار را به دوش دکتر مازیار حسینی بگذارم تا کار را در آنجا شروع کند.