افغانستان طی هفتههای اخیر شاهد اوج گیری دوباره جنگ داخلی میان طالبان و دولت مرکزی است. همزمان با اعلام خروج نیروهای آمریکا و ناتو از این کشور ، درگیریهای مذکور نیز شده گرفته است. بحران امنیتی و سیاسی تحت سیطره بیست ساله آمریکا در حالی ادامه دارد در تحولی قابل توجه نماینده ویژه قطر در امور مبارزه با تروریسم از سفر مقامات هندی به دوحه و دیدار آنها با سران طالبان خبر داد.
این سفر در حالی صورت میگیرد که طی هفتههای اخیر مقامات هندی بهدنبال افزایش نقشآفرینی خود در روند صلح افغانستان بودهاند.در همین راستا، خلیزاد نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان هفته گذشته با وزیر خارجه هند در دوحه، پایتخت قطر دیدار و درباره روند صلح افغانستان گفتوگو کرد.پیش از این نیز هندوستان تایمز به نقل از منابعی گزارش داده بود که دهلینو برای اولینبار با رهبران طالبان از جمله ملا عبدالغنی برادر ارتباط برقرار کرده است.
حال این سوال مطرح است که چرا هند در این عرصه وارد شده است؟ بخشی از این رویکرد را میتوان برگرفته از سیاستهای هند در مقابله با پاکستان ارزیابی کرد. هند تاکید دارد که با این حضور میتواند اردوگاه منطقهای خود علیه پاکستان را تقویت و از آن برای امتیازگیری بهره گیرد. بر همین اساس است که پاکستان همواره با حضور هند در افغانستان و نقش آفرینی دهلی نو در تحولات این کشور حساس بوده و بارها این موضوع را مقامات راشد این کشور اعلام کردند. نکته دیگر اهداف آمریکا و ناتو است. سران ناتو در نست اخیر خود بر اصل مقابله با ایران، روسیه و چین تاکید کردند.
نیروهای غربی در حالی به دنبال خروج از افغانستان هستند که از یک سو با ایجاد فضای بی ثباتی به دنبال ناامن سازی اقتصادی افغانستان هستند و از سوی دیگر با واگذاری امور فرودگاهها به ترکیه و نیز باز کردن فضای حضور هند به دنبال مقابله با نفوذ ایران، روسیه و چین در این کشور هستند که میتواند بر کل مراودات منطقه از جمله اجرای طرح اقتصادی جاده ابریشم تاثیر گذار باشد. لذا میتوان گفت که هند نقش مکمل را برای غرب علیه منطقه ایفا میکند در حالی که در ظاهر این حضور برای مبارزه با تروریسم و مقابله با پاکستان عنوان میشود.
نویسنده: علی تتماج