دومین مناظره انتخاباتی ۷ نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با موضوع «فرهنگی، اجتماعی و سیاسی» در رسانه ملی در حالی برگزار شد که همچون مناظره اول با حاشیه‌های زیادی همراه بود.
نامزدها در مناظره بجای تبیین اهداف و برنامههای خود برای مردم، به مجادله و اگر مقابل مردم رودربایستی نداشتند، به منازعه می‌پرداختند. نامزدها بجای اثبات خود به تخریب رقیب می‌پردازند و این شیوه مناظره در سال ۸۸ نیز وجود داشت اما با شدت و بدون رعایت خطوط قمز و منافع ملی که البته به مناظرات سال‌های بعد نیز کشیده شد و مناظره‌های سال‌های ۹۲ و ۹۶ نیز از آن مناظرات سال ۸۸ وام گرفت. البته همه نامزدهای حاضر نسبت به روش برگزاری مناظرات انتقاد داشتند و آن را مانند تست هوش یا مسابقه هفته دانستند.
در مناظره روز گذشته سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، عبدالناصر همتی رئیس کل سابق بانک مرکزی، سعید جلیلی عضو شورای عالی امنیت ملی، امیر حسین قاضی‌زاده نایب رئیس سابق مجلس یازدهم، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و محسن مهرعلیزاده معاون تربیت بدنی رئیس دولت اصلاحات نظرات و برنامههای خود را مورد طرح و نقد یکدیگر قرار می‌دهند.
نقد جلیلی؛ مناظره به این شیوه کمکی به مردم نمی‌کند
- من در مناظره قبلی هم گفتم که یکی از مشکلاتی که باعث می‌شود مشکلات کشور حل نشود، فرهنگ سیاسی است. یکی از موضوعات این است که ما باید تعارفات را کنار بگذاریم.
- ما امروز داریم درباره انتخاب رئیس‌جمهور سخن می‌گوییم. کسی که می‌خواهد ماشین دولت را راه بیندازد، باید بتواند برای دستگاه‌های مختلف برنامه داشته باشد.
- آیا این نوع مناظره و این نوع سوالات و این پاسخگویی،می‌تواند مردم را کمک کند؟ غرض از این جلسه این است که مردم بتوانند انتخاب کنند.
- این شیوه مناظره کمکی به انتخاب مردم نمی‌کند. اگر می‌خواهیم کشور را نه‌تنها اداره بلکه جهش بدهیم، باید بدانیم اولویت کشور چیست و با چه برنامه‌ای و چگونه می‌توان آن را حل کرد و بعد این راهکارها نقد بشود.
نقد قاضی‌زاده هاشمی؛ طرح جامعی برای سربازی حرفهای خواهیم داشت
- محل برگزاری تیم ملی والیبال دارای حواشی بود که وزارت خارجه و وزارت ورزش باید جدی‌تر عمل می‌کردند.
- در دولت سلام برنامه‌ای ارائه خواهیم داد که برخی از نهادهای بین المللی هر چه دلشان خواست انجام ندهند و ما آن را بپذیریم! پیروزی تیم ملی فوتبال ایران نشان‌دهنده توانمندی جوانان ماست و این پیروزی را تبریک عرض می‌کنم.
- دولت سلام، دولت جوان و خانواده است و محور اصلی جوانان انقلابی خواهند بود که کارگشا و گره گشای مسائل کشور هستند و حتماً به دنبال آن خواهیم بود که کنکور حذف شود و مسئله سربازی را حل خواهیم کرد که یک بخش بودجه اعتباری و فناوری دارد و مسئولیت آن با دولت است که آن را تأمین خواهد کرد؛ با گفتگو با نیروهای مسلح به یک طرح جامعی برای تبدیل طرح سربازی به طرح سربازی حرفهای خواهیم رسید که در دنیا وجود دارد.
نقد رئیسی؛ در هر حوزه‌ای مسئولیت داشتم پاسخگو بوده‌ام
- مثل هر دانشجویی که مراحل را می گذراند ما مراحل را گذراندیم و مدرک هم معادل نیست و یک مدرک حوزوی سطح ۴ و یک مدرک دانشگاهی هست ولی نمی خواهم وارد این بحث شوم و این بحث من نیست.
- در سال‌هایی که در قوه قضائیه بودم نسبت به هر حوزه که مسئولیت داشتم پاسخگو هستم و حتما باید نسبت به دوران مسئولیتم در دادستانی کرج و تهران پاسخگو باشم.
- مسئولی که در بانک مرکزی بوده باید نسبت به دوره مسئولیت خود پاسخگو باشد و پاسخگوی اینکه هر روز یک بمب در سفره مردم منفجر می شود کیست؟
- ارز ۴۲۰۰ تومانی قبل از ریاست من بر قوه قضائیه تصویب شد و من آن وقت عضو شورای عالی هماهنگی اقتصادی نبودم ولی بحثی که مطرح است این است که چرا درست نظارت و اجرا نشد؟ و باید نظارت می شد که این پول به چه کسی داده شد و آیا به جیب مردم آمد یا نیامد؟
نقد همتی؛ با ارز ۴۲۰۰ مخالف بودم چرا جلوی آن را نگرفتید؟
- آقای جلیلی گفتند نباید خیلی کارها را طولانی کرد، شما FATF را دو سال در مجمع تشخیص مصلحت نظام زندانی کردید. چرا سریع تصمیم نمی گرفتید تا ما به لیست سیاه نرویم.
- آقای رییسی فرمودند ارز ۴۲۰۰ و تسهیلات بانکی عامل فاصله طبقاتی است، شما دو سال است عضو شورای هماهنگی اقتصادی هستید دیدید که من با ارز ۴۲۰۰ مخالف بودم چرا جلوی آن را نگرفتید؟
- آقای رئیسی، مگر حضرتعالی و دیگر اعضای شورای عالی هماهنگی نبودید که مرا مجبور کردند ۵٫۵ میلیارد دلار از صندوق توسعه ارز مسدود شده را تبدیل به ریال کنم و نقدینگی ایجاد شود و همراه شما آقای زاکانی آن را به سر من بزند.
- بانک مرکزی چه تقصیری دارد؟ دوستان یک نامه به ترامپ بزنند که خیلی خوشحال باش که بلاهایی که شما سر مردم آوردید ما الان سر همتی و بانک مرکزی می آوریم.
- گویا ترکیب عوض شده؛ بجای یار کمکی و پوششی تبدیل شده به پلیس خوب و بد. اینطور که نمی‌شود مناظره کرد.
- من ۲ سال در بانک مرکزی بودم و همه گفتند که شخصیتت خراب می شود گفتم عیبی ندارد برای کشورم کار می کنم.
نقد مهرعلیزاده؛ راهکارهای رئیسی درباره کاهش فاصله طبقاتی تخصصی نیست
- در مورد راه حلی که آقای رئیسی درباره مسئله کاهش فاصله طبقاتی گفتند اصلاً کامل کافی و تخصصی نیست و هیچ ارتباطی به وضعیت موجود ندارد مشکلات ما خیلی ملموس است.
- در مورد کارگران همه ساله پیشنهاد افزایش حداقل دستمزد می‌دهیم و با آنها شروع به چانه زدن میکنیم و معمولاً یک الی دو درصد و حتی زیر تورم که به شکل رسمی محاسبه شده شروع به چانه زدن با آنها میکنیم و هر ساله یکی دو درصد عقب می‌افتد؛ در این دو سه سال گذشته همیشه یکی الی دو درصد مثبت بوده است اما این آمارها، آمارهایی نیست که واقعا بتوان کارگرها را راضی کند بنابراین اولین کاری که باید برای کاهش فاصله طبقاتی صورت دهیم این است که باید موضوع سه جانبه کارگر، کارفرما و دولت را داشته باشیم تا همه از حقوق خود دفاع کنند.
نقد زاکانی؛ عمده مشکلات امروز کشور به مدیریت بانک مرکزی برمی‌گردد
- اینجا برخی از نامزدها گفتند صدای کولبران هستند؛ باید دید ۲۱ تا ۲۵ میلیارد دلار قاچاقی که در سال صورت می‌گیرد و ۹۵ درصد آن هم از مبادی رسمی است، چرا در دولت برای جلوگیری از آنها کاری نکردید تا کولبران بجای آنکه در کوهها و در سرما آسیب ببینند، شغل آبرومندی داشته باشند.
- آزادی جدای از عدالت نیست؛ امروز مشکل کشور، فقر و غناست؛ بی‌عدالتی در مقابل تبعیض ها و فسادهاست، آزادی‌خواهی در برابر استبداد و استقلال‌طلبی در مقابل بیگانه‌پرستی است؛ اینها بسیار مهم است و معلوم است آقایانی که در اینجا حاضرند، کدام طرف ایستاده‌اند.
نقد رضایی؛ یک بسته زندگی بنام «کفایت» در نظر گرفته‌ام
- مسأله عدالت و فقرزدایی و محرومیت زدایی نیاز به یک جراحی‌های بزرگ و اقدامات بزرگ دارد. طرحی که من برای رفع محرومیت در زندگی مردم در پیش گرفته‌ام به نام کفایت زندگی یا ایران بدون فقیر است که از ۵ محور تشکیل شده است.
- می‌گویند منابع این موضوعاتی که شما می‌گویید از کجا فراهم می‌شود؛ در سال گذشته ۱۳۷ میلیارد دلار از منابع دولتی وارد جامعه شده است ولی به دلیل رانت کثیف و مافیایی که در کشور وجود دارد، اکثر این پول‌ها به دست کسانی که صاحب حق نبودند رفته است.
- یارانه ۴۵۰ هزار تومانی در زمان خودش ۲۰ دلار بوده است و چرا وقتی ما هم اکنون از یارانه صحبت میکنیم سروصدای عده‌ای بلند می‌شود و می‌گویند منابع این یارانه‌ها کجاست؛ چگونه برای رانت فولاد و سلاطین مافیای مفت خور منابع وجود دارد که مانند جاروبرقی بودجه کشور را به سمت خودشان می‌کشند، اما برای فقرا منابع در اختیار نداریم.
- من منتی بر سر مردم نمی‌گذارم که بنا دارم کارهایی را برای آنها انجام دهم و این موضوع بخشی از وظیفه من است؛ دولت ما ان‌شاءالله با تمام قدرت و بدون مسامحه و نگرانی و ترس از کسی حق مردم را به خودشان می‌دهد و سعی میکنیم مشکلات را حل کنیم.
- بانوان ما آینده‌ساز کشور هستند؛ در دولت من آموزش ۶ ماهه برای بانوان تعیین میکنیم که در باره فرزندداری و تربیت فرزند و سلامت و بهداشت آنان است و به همین دلیل به آنها حقوق خواهیم داد.
سوال اول زاکانی؛ ۴ برنامه در حوزه فرهنگ و اجتماع داریم
علیرضا زاکانی نامزد انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران، در دومین مناظره نامزدهای انتخابات که با رویکرد «فرهنگی، اجتماعی و سیاسی» برگزار شد، به سوالات مطرح شده در حوزه‌های مختلف پاسخ داد.
سوال: برنامه شما برای مقابله با عوامل تهدیدکننده جمعیت از قبیل کاهش سن ازدواج، تجرد قطعی و ... چیست؟
- موضوع جمعیت در کشورمان به نقطه بحرانی رسیده که نیازمند تمهیدات خاص است.
- نرخ رشد جمعیت الان به ۸ دهم درصد رسیده که بحرانی است و در حوزه باروری نیز از ۶.۹ درصد در سال ۶۰ به ۱.۷ در حال حاضر رسیده ایم که باید به ۲.۱ برسانیم تا از این وضعیت خارج شویم.
- در حوزه فرهنگ و اجتماع ۴ خط تلاش را دنبال میکنیم که عبارتند از؛ تعلیم و تربیت، خانواده، احیای ورزش و تندرستی، محیط زیست.
- الان ۳.۵ میلیون زوج نابارور داریم و ۸۰ مرکز باروری داریم که در یک نوبت طولانی با هزینه‌های گزاف قرار می‌گیرند؛ بیمه کردن زوج‌های نابارور و تحت درمان، اولین اقدام ما خواهد بود تا هزینه‌هایشان کاهش یابد.
- کاری که دولت جناب آقای روحانی کرد باعث شد تا پوشک بچه یک میلیون تومان در سه سال ۳۶ میلیون تومان هزینه داشته باشد. کاری کرده اند که ۲۸ درصد حقوق مردم در شهرستان‌ها و ۵۸ درصد در تهران را به خانه اختصاص بدهند.
سوال اول قاضی‌زاده؛ دولت سلام به دنبال اصلاح نظام اداری است
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در دومین مناظره انتخاباتی اظهار داشت: دولت سلام به دنبال اصلاح نظام اداری است که به دنبال نحوه تقسیم وظایف است.
- در حوزه فرهنگ در یک بررسی اولیه‌ای که انجام دادیم ۳۸ سازمان فعال در حوزه فرهنگی داریم که همین وضعیت در آموزش بهداشت و سلامت و حوزه‌های مختلف وجود دارد و برای فرار از پاسخگویی شوراهایی درست شده که به جای اینکه مسئولان امر پاسخگو باشند و مستقیماً به مجلس و مردم پاسخ دهند، مصوباتی که مد نظر است در قالب این شورا به تصویب می‌رسانند که بعد هم مشخص نیست مسئولیت آن با چه کسی است.
- بنابراین سه حوزه اقتصادی ایجاد خواهد شد که یک حوزه رئیس جمهور معاون اول و استانداران و یک مثلث بین رئیس جمهور معاون برنامه بودجه و سازمان امور استخدامی کشور تشکیل خواهد شد.
- فارغ از صحبتی که درباره سواد و علم روحانیت شد و چون مصداق آن در این جلسه آقای رئیسی هستند و امروز هم تکرار شد باید بگویم ما نزد علمای اسلام دانشمندان بزرگی در حوزه‌های مختلف داریم از جمله علوم انسانی و اقتصاد؛ بنده در بسیاری از مسائل تلمذ می‌کنم.
سوال اول همتی؛ مخالف انحصار در اقتصاد، سیاست فرهنگ و رسانه هستم
عبدالناصر همتی نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دومین مناظره انتخاباتی با محوریت موضوعات سیاسی و اجتماعی حضور یافت.
- شیوه مناظره مثل مسابقه هفتگی شده و اگر می‌خواستیم مردم شریف ایران مواضع ما را به روشنی ببینند بهتر بود سوالات مهمتری طرح شود تا ببینند فرق کاندیداها در نحوه پاسخگویی و عمل به این سوالات چگونه
خواهد بود.
- من مخالف انحصار در اقتصاد، سیاست، فرهنگ و رسانه هستم. انحصار عامل اصلی ناکارآمدی و فساد است. انتخاب الان انتخاب بین بد و بدتر و خوب و خوبتر نیست، انتخاب بین افرادی هستند که معتقد هستند نباید بگذاریم این دری که روی کنش‌گری شهروندان و نفس جامعه را بگیرد و انتخابی که می تواند این درها را ببندد.
سوال اول مهرعلیزاده؛ همه باید تلاش کنند که برجام و مذاکرات به نتیجه برسد
محسن مهرعلیزاده نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری، برنامه‌ها و نقطه نظرات خود را مطرح کرد.
اهم محورهای سخنان مهرعلیزاده به شرح ذیل است:
- بر اساس سیاست‌های نظام و به دلیل بدعهدی‌هایی که آمریکا کرده و فشار حداکثری را وارد کردند مقاومت جانانه مردم ایران توطئه آنها را بر باد داده است و بدین ترتیب مواضع جمهوری اسلامی ایران مواضع درستی است و باید با قدرت در مذاکرات در جهت زنده کردن برجام حاضر شویم و آن قولی را که در برجام بوده است را به مردم ایران برگردانیم.
-البته باید همه امکانات و تصمیم گیران کشور در همه قوا و در همه نهادها همکاری کنند که برجام و این مذاکرات به نتیجه برسد.
-صدا و سیما ۵ دقیقه از فیلم تبلیغاتی بنده را سانسور کرده است و دیدید که پریشب در فضای مجازی غوغا شد و مردم گفتند که صدا و سیما که میلی شده الان عشقی شده است.
سوال اول جلیلی؛ اگر نتیجه کار مسئولان در زندگی مردم دیده نشود، یعنی کار نمایشی انجام شده است
مهم‌ترین محور اظهارات سعید جلیلی، نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری را در ادامه می‌خوانید؛
- اگر می‌خواهیم اعتماد مردم جلب شود، حتماً باید رفتار مسئولان درست بشود
- یکی از موضوعاتی که مانع اصلاح امور می‌شود، متأسفانه مسئله فرهنگ غلط سیاسی در نظام اجرایی اداری ماست. این مربوط به یک جناح و یک دولت نیست، موضوعی فراگیر است که باید حتماً توجه جدی به آن بشود.
- چه کسانی که رقیب شما باشند چه کسانی که رفیق شما باشند، ممکن است دچار چنین آسیبی بشوند
- اگر شما در ساختار اداری کشور آن فرهنگ سیاسی غلط را پاک نکنید، ظرفیت‌های کشور متوقف می‌شود.
- اگر شما کارهای ریشه‌ها را کنار بگذارید و به کارهای نمایشی روی بیاورید، حتماً مشکلات کشور باقی می‌ماند.
- اگر ما به اصلاح ساختار بودجه اهتمام نکردیم، اصلاح نظارت بانکی را جدی نگرفتیم و کشور را به شکل روزمره اداره کردیم، کشور متوقف می‌شود.
- کار نمایشی یعنی اینکه شما تیری را شلیک می‌کنید و به هرجا برخورد کرد، می‌گویید به هدف خورده است. یعنی می‌گوییم فلان کار را میکنیم تا تحریم رفع شود، بعد که تحریم دوبرابر می‌شود می‌گویید جام اخلاق را بردیم. این که نتیجه نمی‌شود. نباید اجازه داد این فرهنگ تسری پیدا کند.
سوال اول رضایی؛ مشکلات با حرفهای مفت حل نمی‌شود
محسن رضایی نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به این سؤال که اصلی‌ترین مانع موجود در ایجاد امید بر سر راه جوانان چیست، اظهار داشت: مشکلات ملت بزرگ ایران با شعار، وعده و شعبده‌بازی و حرفهای مفت حل نمی‌شود.
- مشکلات کشور و مردم ریشه‌های اقتصادی دارد و با حرف‌درمانی و سخنرانی به نتیجه نمی‌رسد به قول آن دانشجوی شیمی دانشگاه تهران که در حال دستفروشی بود و می‌گفت ما از گرسنگی امید می‌خوریم که البته این حرفش درست است زیرا امید دیدنی است و امید گفتنی نیست. دولت ما امید را به سفره شما بازمی‌گرداند و ان‌شاءالله یک بار دیگر لبخند پیروزی بر چهره ملت خواهد نشست.
- من در مناظره اول از ایران و امید به آینده ایران صحبت کردم و در اینجا از مردم ایران می‌خواهم سخن بگویم. از همه اقوام با فرهنگ و تمدن‌ساز ایرانی سخن خواهم گفتم از آذربایجان که سر ایران است و آقامهدی باکری که وقتی از خاکریزهای دشمن عبور می‌کرد و می‌گفتم یاشاسین آذربایجان، از همت و احمد متوسلیان و تهرانی مقدم و از همه قهرمانان اقوام ایرانی می‌گویم این در حالی است که ما با همه ملت ایران جنگ را به نتیجه رساندیم و انقلاب را هم با آنها به نتیجه رساندیم.
سوال اول رئیسی؛ فاصله طبقاتی محصول بی‌عدالتی و سیاست‌های نادرست اقتصادی است
سیدابراهیم رئیسی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری به بیان دیدگاه‌ها و برنامههای خود پرداخت که محورهای آن به شرح ذیل است:
- در جلسه قبل برخی از بداخلاقی‌ها شد که به مثابه آنچه در قانون آمده به من اجازه دفاع داده شد که از آن استفاده نمی‌کنم و دفاع را در اختیار مردم می‌گذارم و امیدوارم در این نشست آنچه مطرح می‌شود بر اساس اخلاق باشد.
- فاصله طبقاتی محصول بی‌عدالتی و سیاست‌های نادرست اقتصادی و نوعی تصمیم‌گیری‌هایی است که به فاصله‌های مختلف منجر می‌شود و یکی برخوردار از حقوق نجومی می‌شود و دیگری هم حقوق کمتر. در نظام سلامت برخی ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیون دریافت می‌کردند و برخی پزشکان و پرستاران دریافتی‌های ناچیزی داشتند.
- وقتی از عدالت حرف می‌زنیم عدالت در جذب و نگهداری نیروی انسانی و عدالت در ارتقا و پرداخت حقوق است و ظرفیت‌ها باید به عدالت توزیع شود. اگر همه ظرفیت‌ها به عدالت توزیع شود شاهد این میزان فاصله طبقاتی نخواهیم بود.
- نظام قیمت‌گذاری و نظارت بر تامین، تولید و مصرف می‌تواند به جلوگیری از فاصله طبقاتی منجر شود.
