اگر قانونی وجود داشت که به وعدههای نامزدهای انتخاباتی رسیدگی میکرد و پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در صدد برآوردن آنها بر میآمد و نمیتوانست برآورده کند، بسیار بازدارنده بود.
هنگامی که آقای روحانی رئیس جمهور شد، وعدههای زیادی داد، همه وعدههای داده شده از سوی آقای روحانی و دولت او ثبت در تاریخ است.وعدههای دولت تدبیر و امید، بر اساس دستیابی به برجام بود.
توافق هستهای به امضاء رسید اما هیچیک از وعدهها عملی نشد، این که دولت میگوید آمریکا مقصر ناکامی برجام است شاید درست باشد، اما آقای روحانی و دولت تدبیر و امید و البته حامیان اصلاح طلب برجام بر چه اساسی توافق هستهای را امضاء کردند و به آمریکا اعتماد نمودند؟
هواداران برجام از همان روز نخست، به این نکته اشاره داشتند که اگر توافق اجرا نشود روزانه ۱۰۰ میلیون دلار زیان به ایران وارد خواهد شد!
اکبر ترکان که در سال ۱۳۹۴ مشاور ارشد روحانی رئیس دولت تدبیر و امید بود، صراحتاً تأکید کرده بود که زیان تأخیر در اجرای برجام روزانه ۱۰۰ میلیون دلار است.
این که او چگونه به این رقم رسیده بود، شاید چهار عمل اصلی را به خوبی فرا نگرفته بود! اما اکنون که از سال ۱۳۹۴ تاکنون برجام امضا شده و ایران همچنان متعهد به توافق هستهای است، این زیان را چه کسی جبران خواهد کرد؟!
دولت کنونی آمریکا تمایلی به ادامه برجام در چارچوب آن را ندارد، این موضع صراحتاً و رسماً از سوی مقامات دولت جدید آمریکا اعلام شده است.
برخی در این میان ادعا میکنند که رقبای دولت تدبیر و امید از بازگشت ایالات متحده به برجام نگران هستند و به آنها اتهام وارد میکنند که از فرصت حل مشکلات ترسیدهاند!
آیا برجام «گور دارد که نگران کفن آن باشیم؟» برجامی که از همان ابتدا ناقص به دنیا آمد و این ناقص الخلقه بودن را منتقدین بارها فریاد زدند اما متهم به سنگ اندازی شدند.
اکنون نیز همان ترفند در حال اجرا است، سیاه نمایی و تخریب منتقدین دولت به مخالفت با گشایشهایی که قرار است با رجوع بایدن به برجام در ایران اتفاق بیفتد.
آمریکا توافق هستهای را سه طلاقه کرده است و برای بازگشت به آن راهی برای خود باقی نگذاشته، چرا که با شروطی که برای بازگشت ارائه کرده همه راهها را بسته است.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه دولت جو بایدن، رسماً و صراحتاً اعلام کرده است که ایران باید به برجام بازگردد!
چنین موضعی مصداق این ضرب المثل فارسی که میگوید «دست پیش را گرفته تا پس نیفتد!»
آمریکا دو سال پیش از این از توافق هستهای خارج شد و ترامپ با افتخار آن را اعلام کرد، ایران نیز یکسال پس از آن در ۵ گام تعهدات خود را کاهش داد اما همچنان در برجام است و تعهدات اصلی خود را اجرا میکند.
این که از سوی آمریکا گفته میشود باید ایران به برجام بازگردد و همه تعهدات خود را اجرا کند آنگاه ایالات متحده برای آن فکری خواهد کرد، شباهت زیادی به روزهای آغازین اجرای برجام دارد.
آن زمان که برجام به امضاء رسیده بود، رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که اجرای تعهدات باید گام به گام باشد، یعنی هر اقدامی که ا یران در اجرای تعهدات خود دارد همراه با اجرای تعهدات طرف مقابل باشد.
ایران برای اجرای تعهدات خود باید اقداماتی فنی انجام میداد اما آمریکا و اروپا تنها کافی بود که موانع لغو تحریمها را بردارند.
اما دولت از شعف این پیروزی! حتی فراتر و جلوتر از زمان اجرای تعهدات خود پیش رفت که حتی از سوی رئیس وقت آژانس بینالمللی انرژی اتمی با شگفتی همراه بود و آن را در گزارشهای خود منعکس کرد.
در هر حال آمریکا برای خود سناریو نوشته و بر اساس آن حرکت میکند.
سیاست جمهوری اسلامی ایران روشن است، برجامی امضاء شده که در آن طرف مقابل موظف به لغو تحریمهای اقتصادی، بانکی و نفتی ایران است و ایران نیز در چارچوب تعهدات خود باید محدودیتهایی در فعالیتهای صلح آمیز هستهای خود اعمال میکرد که انجام داد.
وزیر خارجه آمریکا گفته که برجام بستری برای توافقات گسترده تر با ایران است! پس روشن است که توافق هستهای برای چه منظوری امضاء شد.توافقات گستردهتر که هیچ عایدی برای ایران نخواهد داشت و تنها باعث خواهد شد که دیگر دستناوردها نیز از دست برود و تقدیم آمریکا شود.
هواداران برجام همین را میخواهند، درد معیشت و اقتصاد مردم ایران بهانه است.
نویسنده: محمد صفری