مرد است و حرفش. وقتی می‌گوید به زور می‌روم و استعفا نمی‌دهم، سر قولش هست.
همین چند وقت پیش و پس از فاجعه جشنواره سی و پنجم فیلم فجر، رئیس «سابق» سازمان سینمایی در برنامه تلویزیونی هفت در واکنش به پیشنهاد مجری مبنی بر استعفا و کناره‌گیری از سمت خود گفت: «این نظر محترم است اما استعفا به من بر‌می‌گردد. عذرم را بخواهند می‌روم ولی استعفا نمی‌دهم.»
روز دوشنبه هم مدیران ارشاد سعی کردند تا خیلی محترمانه عذر ایوبی را بخواهند. برای همین هم خبر استعفا در شهر پیچید، اما وقتی طرف می‌گوید استعفا نمی‌دهم و دفترش هم در قبال انتشار خبر استعفا موضع تند و تیز می‌گیرد و همه‌چیز را به کل منکر می‌شود، دیگر برای آقای وزیر مجالی باقی نمی‌ماند که خیلی محترمانه یکی دیگر را روی صندلی مدیریت سینمای ایران بنشاند.
حالا و پس از گذشت حدود چهار سال، حسن روحانی می‌تواند در نشست‌های خبری پیش رو و در پاسخ به سوالی درخصوص عملکرد دولت در حوزه فرهنگ و هنر و به خصوص سینما، بگوید: «یک رئیس ناکارآمد را از صدر سینما برداشتیم» و دیگر به همان تک اتفاق بی‌ربط به ساختار دولتی مبنی بر بازگشایی خانه سینما اشاره نکند.
صالحی امیری بزرگ‌ترین کار ممکن در حوزه فرهنگ و هنر دولت یازدهم را انجام داد. کنار گذاشتن ایوبی می‌تواند دستاورد وزیری باشد که خودش چندماهی بیشتر نیست که جای جنتی را گرفته است.
در حکم سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خطاب به محمدمهدی حیدریان آمده است:
«نظر به تعهد و تجربیات ارزشمند جناب‌عالی، به‌موجب این حکم به سمت معاون وزیر و رئیس سازمان سینمایی و سمعی، بصری منصوب می‌شوید.
انتظار دارد ضمن بهره‌گیری از کلیه ظرفیت‌های موجود و تعامل و گفت‌وگو با نیروهای کارآمد و مؤثر در رشد و اعتلای سینمای متعهد ایران اسلامی، در راستای افزایش انسجام در تولیدات دیداری و شنیداری و ایجاد فرصت‌های جدید برای حضور فعال در جشنواره‌های بین المللی، تحول در فرآیند برگزاری جشنواره‌های ملی، توجه به تولیدات متناسب با سبک زندگی ایرانی اسلامی و پاسخگویی به مسایل اجتماعی جامعه ایران و بازنگری در ساختار مدیریت سینمایی کوشا باشید.
توفیق جناب‌عالی را از درگاه خداوند متعال مسئلت دارم.»
اما در این بین چند نکته مطرح است که باید به آنها پرداخت.
تلاش‌های بی‌نتیجه
حجت‌الله ایوبی طی این سه و سال اندی که مهم‌ترین صندلی سینمایی دولتی را بر عهده داشت، عملا با یک شکست بدون اغماض مواجه بود. هرچند او سعی کرد با فروش گیشه یا بیانیه‌های شاعرانه برای جایزه‌های خارجی کارنامه خود را موجه و پربار نشان دهد، اما واقعیت این بود که او از روز اول هم ربطی به سینما نداشت.
ایوبی حاصل یک انتصاب اشتباه از سوی وزیر قبلی ارشاد بود که اتفاقا وزارت او هم برای حوزه فرهنگ کشور اشتباهی بزرگ‌تر بود.
انحلال شورای عالی سینما، ساخته شدن فیلم‌های پراشکال و پر اعتراض، ایجاد فضای رانتی برای برخی فیلمسازان خاص، از بین بردن توان بنیاد سینمای فارابی با انتصاب‌های عجیب و.... تنها بخشی از نمرات مردودی کارنامه مردی است که فکر می‌کرد سینما را هم می‌شود با شیوه دیپلماتیک نه سیخ بسوزد و نه کباب اداره کرد.
حالا ایوبی طبع شاعری‌اش را هم از دست داده است و در پیام تبریک خود برای جایگزین خود نوشته است: «انتصاب شما را به سمت معاون وزیر و رئیس سازمان سینمایی تبریک می‌گویم. خدمت به سینمای پرافتخار ایران توفیقی بزرگ و فرصتی بی‌بدیل است. در انجام این رسالت خطیر بسان همه اهالی سینما همراهتان هستیم. امیدوارم با درایت و تدبیرتان جوانه‌های امید نورسته در عرصه سینما روز به روز شکوفا و شکوفاتر شود. موفقیت روزافزونتان را از خداوند بزرگ خواستارم.»
او در همین پیام چندخطی رسمی و خشکش از «جوانه‌های امید نورسته در عرصه سینما» گفت که معلوم نشد، منظورش کدام شاق حوزه مسئولیتی او طی این سال‌هاست؟ جایزه‌هایی که برای فیلم‌های سیاه و خوش‌آمد خارجی‌ها دریافت شد یا...
ایوبی که ظاهرا قصد نداشت میز ریاست بر سازمان سینمایی را حتی به زور رها کند، اینقدر ناراحت هست که حتی حاضر نشد کلید اتاقش را خودش تحویل حیدریان بدهد.
صبح دیروز پس از آنکه حکم انتصاب محمد مهدی حیدریان به عنوان معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس جدید سازمان سینمایی به طور رسمی اعلام شد، یک تودیع و معارفه غیررسمی هم در کنگره سراسری مدیران و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در این مراسم حیدریان در حضور مدیران مختلف معاونت‌ها و استانی اداره‌های کل ارشاد از طرف وزیر به عنوان فردی با سابقه در این حوزه و به عنوان رییس جدید سازمان سینمایی معرفی شد.
حیدریان که در غیاب حجت‌الله ایوبی و با حضور چند تن از مدیران این سازمان از جمله علیرضا تابش، حبیب ایل‌بیگی و رمضانعلی حیدری خلیلی در این کنگره شرکت کرده بود، پس از ساعتی مراسم را ترک کرد و به محل کار جدید خود در سازمان سینمایی رفت.
چرا اینقدر دیر؟
اما اکنون این سوال مطرح است که ماجرای پشت پرده این انتصاب در ماه‌های پایانی دولت یازدهم چیست؟
چرا اینقدر دیرهنگام وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی عذر این مدیر را خواست؟ وقتی جز بخش بین‌الملل جشنواره فجر، همه جشنواره‌های مهم سینمایی برگزار شده و در دوران نزدیک به نوروز و پس از آن انتخابات ریاست جمهوری، اتفاق مهمی در سینمای ما رخ نمی‌دهد، چرا چنین تغییری روی می‌دهد؟
هرچند که به قول قدیمی‌ها «جلوی ضرر را هر وقت بگیری منفعت است» اما کاش این اتفاق مبارک پیش از اینها رخ داده بود و مدیری که همه سوابقش در حوزه سینما تنها برگزاری چند هفته سینمای ایران در خارج از کشور بوده، بر صندلی که سنخیتی با او نداشت تکیه نمی‌زد.
حالا هم که این تغییر درست در حال شکل‌گیری است، صالحی امیری در توجیهی چنین عزلی را «گردش مدیران» می‌داند.
وزیر ارشاد دیروز و در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالات متعدد درباره برکناری حجت‌الله ایوبی از سازمان سینمایی گفت: «محمدمهدی حیدریان تا پیش از این مشاور عالی بنده بود و از امروز رسما رئیس سازمان سینمایی خواهد بود. آقای ایوبی هم از مدیران باتجربه و باسابقه‌ای است که از این پس با وزیر ارشاد همکاری خواهد داشت و ما از تجربه ایشان نهایت استفاده را خواهیم کرد. ما در وزارت ارشاد گردش مدیریت داریم ولی ریزش مدیریت نداریم. مبنای عمل ما در وزارتخانه خلاقیت، نوآوری و به کارگیری تجربه‌ها در حوزه‌های مختلف است.»
اما کاش «شفافیت» در ساختار فرهنگ ما آن‌چنان بود که علت این برکناری برای جامعه سینمایی و مردم مشخص می‌شد.
انتصاب یک مدیر آشنا
انتخاب محمدمهدی حیدریان، قطعا برای سینمایی‌ها یک خبر خوشحال‌کننده است.
رئیس جدید سازمان سینمایی برخلاف نفر قبلی خود از جنس سینماست. کارنامه کاری او در حوزه سینما و تصویر آنقدر پر و پیمان هست که مرور آن زمان و فضای زیادی را می‌طلبد.
سمت‌های اجرایی و مشاوره‌ای او در وزارت ارشاد و سازمان صدا و سیما و سایر موسسات فرهنگی آنقدر شفاف هست که نیازی به توضیح اضافه نباشد.
او همین دیروز اولین جلسه شورای مدیران سازمان سینمایی را هم برگزار کرد تا خیلی زود برای سر و سامان دادن به اوضاع آشفته سینما دست به کار شود.
حتی اگر این تغییر و تحولات را با کارکرد انتخاباتی بدانیم که چندان هم بعید نیست، اما همین که از یک گزینه «اشتباهی» دل کنده‌اند و جای او را به یک مدیر سینمایی حتی اصلاح‌طلب هم داده باشند، کار غلطی نیست.
حجت‌الله ایوبی شاید سال‌ها بعد بفهمد که چه بلایی بر سر سینمای ایران آورده است و خودش هم نفهمیده است. ژست‌های منورالفکری او طی این حدود چهارسال، آنقدر ضربه به سینمای نجیب انقلاب اسلامی زده است و که درمان آن به این زودی‌ها محقق نخواهد شد.
او مدعی است «جوانه‌های امید نورسته» در مدیریت او شکل گرفته، احتمالا فراموش کرده که چه درخت‌های تنومندی را قطع کرده و چه جوانه‌هایی را هم به سرنوشتی جز خشکیدن سوق داده است.
