به دنبال ادعای مقامات امریکا مبنی بر آزمایش موشکی توسط ایران این آزمایش موشکی بهانهای شده است که شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی آن جلسه اضطراری تشکیل دهد. این جلسه اضطراری به درخواست امریکا (٣١ ژانویه) دیروز برگزار شد.
مقامات آمریکایی اعلام کردهاند که ایران در روز یکشنبه به انجام آزمایش موشکی مبادرت کرده ولازم است شورای امنیت این اقدام را در ارتباط با تعهدات این کشور در چارچوب مصوبات قبلی شورا مورد مذاکره قرار دهد.
دولت آمریکا معتقد است که قطعنامه شماره ٢٢٣١ شورای امنیت که در تایید و تنفیذ توافق هستهای - برجام - صادر شد، ایران را از پیگیری برنامه موشکی بالستیک منع کرده است و ادامه این برنامه، از جمله انجام آزمایشهای موشکی، مغایر این قطعنامه است. به گفته مقامات آمریکایی، ایران با ادامه برنامه موشکی خود خواهد توانست موشکهای بالستیک قادر به حمل کلاهک هستهای تولید کند که مغایر مصوبه شورای امنیت بوده است.
اگرچه مقامات کشورمان هنوز در مورد آزمایش روز یکشنبه توضیحی ندادهاند و سخنگوی کاخ سفید نیز گفته است که ایالات متحده هنوز "از ماهیت دقیق" این آزمایش اطلاع ندارد اما گفته میشود که منابع اطلاعاتی آمریکا با استفاده از اطلاعات ماهوارهای توانستند انجام آزمایش موشکی روز یکشنبه را تشخیص دهند. برخی منابع خبری غربی نیز گفتهاند که این آزمایش در منطقهای نزدیک سمنان صورت گرفت و شامل پرتاب موشک بالستیک خرمشهر بود که با موفقیت انجام نشد.
پس از انتشار این خبر مقامات اسرائیلی نیز زیادهگویی کرده و آن را «نقض قطعنامه شورای امنیت» خواننده و خواستار برخورد با این اقدام تهران شدند. بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی تاکید کرده است در سفر خود به آمریکا و دیدار با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری این کشور خواهان لغو برجام و افزایش تحریمها علیه ایران خواهد شد.
همچنین ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی نیز در گفت وگوی تلفنی خود با ترامپ نیز بر این نکته تاکید داشته است که امریکا باید با آزمایش موشکی ایران براساس برجام مقابله کند. «ژان مارک آیرو» وزیر خارجه فرانسه که به تهران سفر کرده، امروز گفت آزمایش موشکی «مخالف هدف» قطعنامه است. اما در همین حال دولت روسیه گفته است که آزمایش موشکی ایران قطعنامه سازمان ملل را نقض نمیکند.
آزمایش ترامپ
در همین حال بسیاری از تحلیلگران غربی با اشاره به اینکه پرتاب اخیر این موشک اولین آزمایش موشکی ایران از زمان آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ است آن آزمایشی از سوی ایران برای ارزیابی دولت ترامپ خواندهاند. این گروه میگویند ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی از نرمش دولت باراک اوباما نسبت به ایران انتقاد داشت و از موضعگیری سختگیرانهای سخن میگفت و حالا ایران تلاش دارد تا این نوع ادعاها را بیازماید.
آزمایشهای موشکی بر خلاف برجام نیست
این نوع اظهارات در حالی بیان میشود که مقامات کشورمان بارها تاکید کردهاند که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بر آزمایش موشکهای بالستیک با توانایی حمل کلاهک هستهای تاکید شده و ایران از چنین موشکهای استفاده نمیکند.
مقامات کشورمان بارها تاکید کردهاند که برنامه موشکی ایران صرفا دفاعی بوده و در عین حال قطعنامه شورای امنیت آزمایش موشکهایی را که برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشده منع نکرده است.
در این زمینه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه درباره این آزمایش موشکی گفت: همه طرفهای مشارکتکننده در مذاکرات هستهای اعلام کردهاند که موضوع موشکی ایران جزو مسئله برجام نیست، در قطعنامه ۲۲۳۱ عبارتی وجود دارد در زمینه موشکهای بالستیک که در آن گفته شده این قبیل موشکها که قابلیت حمل کلاهک هستهای را دارند، ممنوع است و ایران هم در این زمینه به صراحت اعلام کرده که هیچ یک از موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی ایران برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشده و صرفا قابلیت حمل کلاهکهای متعارف را آن هم در حوزه مشروع دفاعی دارد.
وی اضافه کرد: ایران بیشترین هزینه را از تروریست بینالملل و از تجاوزات خارجی پرداخت کرده لذا مردم ایران هیچگاه دفاع از خودشان را موکول به اجازه طرفهای دیگر نمیکنند.
وی با اشاره به اینکه ما هیچگاه از سلاحهای خود جز برای دفاع از خودمان استفاده نمیکنیم، توضیح داد: این مسئله را ما در ۲۵۰ سال گذشته اثبات کردیم که هیچگاه آغازگر جنگ نبودیم و در برابر تهاجم و تعرض خارجی از حیثیت، استقلال و تمامیت ارضی کشور با شجاعت و با اتکاء به مردم بزرگ ایران دفاع میکنیم.
نگاهی به متن قطعنامه نشان میدهد که این ادعا هم درست نیست و آزمایش موشکی توسط ایران الزاما ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ نیست. یکی از مهمترین نکات در این قطعنامه، استفاده از عبارتی غیرالزامآور در ارتباط با برنامه موشکی ایران است.
در حالی که در قطعنامه پیشین یعنی ۱۹۲۹ در مورد برنامه موشکی ایران عنوان شده بود که «شورای امنیت سازمان ملل تصمیم میگیرد که ایران نباید» فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیک داشته باشد، در قطعنامه ۲۲۳۱ این لحن تغییر کرده است. در این قطعنامه عنوان شده است که «شورای امنیت سازمان ملل از ایران میخواهد» که فعالیت مرتبط با موشکهای بالستیک نداشته باشد.
به گفته بسیاری از کارشناسان حقوقی عبارت «از ایران میخواهد» ادبیات الزامآور نیست و لحن توصیهای دارد. این در حالی است که در همین قطعنامه برای بند مربوط به محدودیت ارسال اقلام با کاربری دوگانه به ایران بار دیگر از لفظ «نباید» استفاده شده، که این نشان میدهد تغییر عبارت در بند مربوط به محدودیتهای موشکی عامدانه و هدفمند بوده است.
هیچ توجهی به مصوبه سازمان ملل نمیکنیم
از سوی دیگر اسماعیل کوثری با بیان اینکه سازمان ملل به جای اینکه حامی کشورها باشد دست ۴ کشور افتاده که هر غلطی دلشان میخواهد میکنند، اظهار داشت: آنها باید یک فکر اساسی کنند که موضوعاتی مانند تقویت سامانه دفاعی کشورها طرح نشود. وی در واکنش به جلسه اضطراری شورای امنیت برای محکومیت ایران به خاطر ساخت موشک بالستیک گفت: سازمان ملل که باید حامی دولتها و کشورها باشد، دست ۴ کشور افتاده و آنها هم هر غلطی که دلشان میخواهد میکنند.
رئیس سابق اداره امنیت ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه از بین آن ۱۵کشوری که آنجا هستند دیگران باید به آن چند کشور خاص اعتراض کنند، بیان داشت: آنها باید بگویند چرا آمریکا، انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی چند برابر این تعداد موشک داشته باشند، آن وقت ایران که دقیقا داشتههای خود را اعلام میکند نباید داشته باشد.
کوثری وجود این دوگانگی در رفتار سازمان ملل را نشاندهنده یک بام ودو هوا بودن خواند که باید توسط سازمان ملل با آن برخورد شود. وی تاکید کرد: سازمان ملل باید یک فکر اساسی برای خود کند تا حامی همه کشورها باشد و دیگر به این موضوعات اجازه طرح شدن درسازمان ملل را ندهد.
رئیس سابق اداره امنیت ستادکل نیروهای مسلح با تاکید بر اینکه سازمان ملل نباید فقط در خدمت چند کشور خاص باشد، خاطر نشان کرد: برگزاری جلسه شورای امنیت برای محکومیت ایران به خاطر ساخت موشک بالستیک هیچوجه قانونی ندارد و آنها باید از طرح این موضوعات خودداری کنند.
کوثری با بیان اینکه ما تاکنون علیه هیچ کشوری اقدامی نکرده ایم و نمیکنیم، خاطر نشان کرد: مگر آنکه آنها جنگ را شروع کرده باشند و موقعی هم که آنها جنگ را شروع کنند آن وقت ما دیگر آن را رها نمیکنیم.
وی علت نگرانی این چند کشور و از برخورداری ایران از موشک بالستیک را به خاطر ترس آنها ازعواقب حمله احتمالی خودشان به ایران خواهند که در آن روز دیگر نسبت به پایان آن جنگ ناتوان هستند.
رئیس سابق اداره امنیت ستادکل نیروهای مسلح این اقدام را همانند سایر توطئههایی خواند که پیش از این علیه ایران مطرح شده بود و تاکید کرد: موشکهای بالستیک بهانه است زیرا آنها نسبت به مسائل دیگر هم حرف دارند و مداخلهجویی میکنند. وی ادامه داد: اینکه آنها میگویند ایران نباید موشک بردبلند داشته باشد ما هم میگوییم بیخود کردهاید که چنین چیزی را میگویید زیرا شما خودتان صدها مورد مانند این را دارید و حالا چطور ما نباید داشته باشیم.
کوثری در پایان خاطرنشان کرد: هدف اصلی اینها این است که کاری کنند تا مانع پیشرفت ایران بشوند و در این شرایط ما هم هیچ توجهی به مصوبه سازمان ملل نمیکنیم.
موضع رهبری
مقام معظم رهبری بارها در سخنرانیهای خود به ادعاهایی که بر عدم نیاز ایران به برخورداری از دانش موشکی اصرار میورزند، پاسخ دادند. ایشان که در طول مذاکرات هستهای همواره مهمترین حامی تیم مذاکرهکننده و مذاکرات بودهاند، هرگونه مذاکره را درخصوص مسائل موشکی ایران ممنوع کرده بودند و عملا حمایت توامانشان از مذاکره و پیشرفت موشکی ایران جزو سیاستهای راهبردیشان بوده است.
در واقع آنچه تاکنون در سخنان رهبری و مسئولان عالیرتبه کشورمان مشهود بوده این است که سیاست نظامی ایران سیاست دفاعی است و در طول تاریخ این سیاست اثبات شده است، ضمنا نه برجام و نه قطعنامه شورای امنیت، هیچیک ایران را از (فعالیت) با موشکهایی که برای سلاحهای هستهای طراحی نشدهاند، منع نکرده است.
به همین روی ناظران سیاسی معتقدند ادعاهایی که اخیرا در نامه برخی از کشورهای غربی به سفیر اسپانیا در سازمان ملل به عنوان رئیس دورهای شورای امنیت سازمان ملل مطرح شده است بیاساس است و فاقد جایگاه حقوقی است.
از سوی دیگر مقام معظم رهبری بارها در فتوایهای خود بر عدم بکارگیری سلاحهای هستهای تاکید کردهاند و مطابق فتوای مقام معظم رهبری ایران اصلا دنبال دستیابی این نوع سلاح نیست و نخواهد بود و لذا اصلا بحث احتمال حمل کلاهک هستهای منتفی است.
تهدیدها ادامه دارد
این در حالی است که تهدیدها علیه کشورمان همچنان ادامه دارد و مقامات غربی علیرغم اظهار نگرانیهای خود دائما کشورمان را تهدید میکنند. روز گذشته مانور دریایی سه کشور امریکا، انگلیس و فرانسه به نام سهگانه متحد برای مقابله با آنچه که از سوی این کشورها تهدیدهای ایران نامیده میشود در آبهای خلیجفارس برگزار شد و همین امر نشان میدهد که ایران مرتباً در معرض تهدید از سوی این کشورها و متحدانشان قرار داشته و باید آمادگی دفاعی خود را در هر شرایطی حفظ کند.
در نهایت براساس اصل دفاع مشروع همه کشورها حق دارند به توسعه توان دفاعی خود بپردازند و توسعه و تحقیقات موشکی ایران نیز دارای بعد دفاعی است نه تهاجمی.