به نظر می‌رسد پاسخ آقای عراقچی آن قدر هم در قبال ادعای خانم موگرینی شفاف نباشد و یا حداقل به توضیحات کامل‌تری نیاز باشد تا هم ابهام افکار عمومی را در داخل پاسخ دهد و هم قاطعانه مهر ردی بر گزافه‌گویی‌های غربی‌ها داشته باشند!
درحالی همچنان شاهد بی‌تعهدی غرب در قبال برجام هستیم که در این میان ادعا و تفسیرهای قابل تامل محافل سیاسی آن هم از زبان اروپایی‌ها در متن برجام، سرنوشت نامعلوم این توافق نافرجام را به یک کلاف سردرگم تبدیل کرده است و اینکه این سوال مطرح است در بده وبستان‌های امتیازگیری مذاکرات دو طرف، چه گذشته و یا به ادبیاتی واضح تر ایران چه امتیازات دیگری را حتی فراتر از متن اصلی توافق و برجام داده که حالا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادعایی مطرح می‌کند؛ در بخش مقدمه توافق هسته‌ای ایران «نیم‌جمله‌ای» با این مضمون وجود دارد که خواستار قرار دادن برجام به عنوان زیربنایی برای تعامل سازنده در منطقه است. او گفت که این جمله به درخواست ایران در بخش مقدمه برجام گنجانده شده است.
وی گفت: «در بخش مقدمه این توافق ۱۰۴ صفحه‌ای، نه در یکی از بندهای آن - من الان آن را حفظ شده‌ام - یک ارجاع در حد یک نیم‌جمله با این مضمون وجود دارد؛ این توافق می‌تواند مسیر را برای نوع دیگری از تعامل یا تعاملی سازنده‌تر در منطقه فراهم کند و زیربنای آن را ایجاد کند. آن جمله - شاید الان دارم یک راز را افشا می‌کنم - به درخواست ایران گنجانده شد.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه اظهارات خود در پارلمان مدعی شد دولت ایران قصد داشته از توافق هسته‌ای با گروه ۱+۵، در چارچوب منازعه سیاسی خود با جناح‌های رقیب به عنوان ابزاری برای کسب مجوز جهت «تعامل با دنیا» استفاده کند.
ادعای موگرینی در حالی مطرح می‌شود که در ذیل یکی از بندهای برجام واژه ای از سوی مذاکره کنندگان کشورمان به اشتباه لغو ترجمه شده بود که همان موقع وندی شرمن مذاکره کننده ارشد وقت آمریکا تصحیح آن واژه را در قبال تحریم ها بیان داشت و متوجه شدیم آن کلمه انگلیسی به معنای تعلیق بوده است و بعد از آن هم دوستان دیگر به روی خود هم نیاوردند!
پیرو بررسی برخی محافل رسانه‌ای در بخش «مقدمه و مفاد عمومی» (PREAMBLE AND GENERAL PROVISIONS) متن برجام حاکی از آن است که جمله‌ای با مضمون مورد اشاره خانم موگرینی در این قسمت وجود ندارد. ممکن است اشاره موگرینی به بخشی باشد که در بخش دیباچه (PREFACE) (و نه در بخش مقدمه) متن برجام آمده است. این بند می‌گوید کشورهای گروه ۱+۵ «انتظار دارند که اجرای کامل این برجام در جهت مثبت به صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی کمک نماید.»
سخنان موگرینی از طرف دیگر ممکن است ناظر به اظهاراتی باشد که مقامات کشورمان قبلاً برای گفت‌وگو درباره مسائل منطقه‌ای مطرح کرده‌اند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان در روز اجرایی شدن توافق هسته‌ای برجام گفت: «برجام می‌تواند به عنوان یک راه‌حل برای حل و فصل مسایل منطقه‌ای هم مورد استفاده قرار بگیرد. برجام یعنی دو طرفی که اختلافی با هم دارند از طریق منطق و مذاکره می‌توانند به حل و فصل و مرحله اعتمادسازی برسند.»
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان نیز در چندین مصاحبه گفته بود جمهوری اسلامی ایران به توافق هسته‌ای به عنوان زیربنایی برای همکاری‌های بیشتر و نه سقفی برای آن می‌نگرد. وی به عنوان مثال در مصاحبه‌ای با نشریه نیویورکر در روز ۱۶ جولای گفته؛ در صورتی که آمریکا در اجرای برجام حسن‌نیت نشان دهد، ایران در حوزه‌های دیگر با آمریکا همکاری خواهد کرد.
ظریف در آن مصاحبه گفت: «در صورتی که شاهد حسن نیت از طرف آمریکا در اجرای توافق هسته‌ای باشیم، این توافق، زیربنایی (برای همکاری) خواهد بود و نه سقف آن و امکان دارد که در حوزه‌های دیگر هم تعامل کنیم.»
در ادامه این ادعاها، موگرینی تصریح کرد: «فکر نمی‌کنم با گفتن این حرف من رازی را افشا کرده باشم: این تصمیم کشورهای حاشیه خلیج [فارس] و دولت وقت آمریکا در آن زمان بود که مذاکرات را صرفاً به مسائل هسته‌ای محدود کنند.» وی اضافه کرد: «در آن زمان ایران بود که بر انجام مذاکره در حوزه‌های دیگر اصرار داشت. آیا این تصمیم علاقلانه بود یا خیر؟ من و شما الان در جایگاهی نیستیم که درباره آن قضاوت کنیم، ولی این تصمیم آن موقع گرفته شد.»
اظهارات موگرینی درباره برجام «تا حدی هم لفاظی است»
البته بلافاصله معاون وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره برجام می‌گوید که اظهارات وی تا حدودی لفاظی است.
عباس عراقچی گفت: در برجام یک جمله‌ای وجود دارد و آن اینکه اجرای کامل برجام می‌تواند در تامین صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی مشارکت کند. وی افزود: اولا اجرای کامل هنوز رخ نداده و بعد از ۱۰سال است. وقتی که همه تحریم‌ها به‌صورت کامل لغو شد و دو طرف در طول ۱۰ سال توانستند به همه تعهدات خود پایبند بوده و توانستند نشان بدهند که برجام یک تجربه موفق مذاکراتی بوده است، آن موقع می‌توان ادعا کرد که برجام در صلح جهانی مشارکتی را انجام داده؛ البته فکر می‌کنم که برجام همین الان هم در منطقه پرآشوب خاورمیانه همین که یک مشکلی را حل کرده و یکی از مشکلات را کمتر کرده خودبخود در صلح منطقه مشارکت کرده است.
وی تصریح کرد: به نظرم این قبیل اظهارات تا حدی هم لفاظی است، قبلا آقای ترامپ درخصوص این مساله مانورهایی داده بود. متن برجام کاملا مشخص است و هیچ ارتباطی به مسائل منطقه‌ای و جهانی ندارد و اینکه از یک جمله‌ای که معنی و مفهومش کاملا مشخص است کسی بخواهد تلقی‌های دیگری بکند حتما پذیرفتنی نیست.
به هر حال آنچه مورد اهمیت است، اینکه تیم مذاکره کننده کشورمان در قبال همچنین ادعاهایی کمی بیشتر با قاطعبت برخورد کنند و شفاف تر پاسخگوی سوالات اذهان عمومی در داخل باشند تا دیگر شاهد چنین ادبیات و اتهام زنی از سوی غرب آن هم در قبال برجام نباشیم.
