تمدید توافق ایران و آژانس و استمرار مذاکرات وین موجب زیاده خواهیهایی را رقم زده است که پاسخ به آنها اجرای مصوبه مجلس میتواند باشد چنانکه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کنفرانسی خبری گفت انتظار پیشرفت در خصوص مسائل پادمانی درباره ایران را داشته اما انتظاراتش برآورده نشده است.
تعلل در اجرای مصوبه مجلس در باب کاهش همکاری ها با آژانس از سوی دولت موجب زیاده خواهیهایی شده است که استمرار آن ایران را از یک طلب کار به متهم مبدل خواهد ساخت چنانکه در یک زیاده خواهی فراقانونی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کنفرانس خبری بعد از جلسه دوشنبه شورای حکام گفت انتظار پیشرفت در خصوص مسائل پادمانی درباره ایران را داشته اما انتظاراتش برآورده نشده است. وی افزود: جلساتی بوده، این را باید تایید کنم و همچنین باید بگویم که دولت ایران تکرار کرده که مشارکت و همکاری خواهد کرد و پاسخ خواهد داد، اما این کار را نکرده است. امیدوارم این تغییر کند اما تا الان که صحبت میکنیم هیچ پیشرفت ملموسی در خصوص هیچ یک از این مسائل نداشتیم.
گروسی در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات جاری در وین گفت: در خصوص این که ایران، آژانس و اعضای برجام چطور با مسائل گذشته برخورد کنند، گمانهزنی زیادی است. در این خصوص مسئله اعتماد اهمیت دارد. برای من مسیر به سمت اعتماد از اطلاعات، شفاف سازی، بازرسی و شفافیت کامل میگذرد. فکر میکنم باید یک تمایز واضح قائل شویم، بین مذاکرات که خیلی مهم است و در جریان است و کشورها در حال بررسی احتمال بازگشت و زمان بازگشت به برجام هستند، و دیگری تعهدات ایران با آژانس است. ما در تلاش برای مشخص کردن این تمایز هستیم.
وی افزود: آژانس در مرکز روند بازرسی و تایید قرار دارد. ذاتاً با مذاکرات به عنوان وظیفه پادمانی خود مرتبط است و مورد مشورت قرار میگیرد. اما دورنمای تمدید تفاهم نامه فنی دوجانبه موقت با ایران دشوارتر شده است.
مدیرکل آژانس درباره گفته برخی دیپلماتها در این خصوص که شورای حکام قطعنامهای علیه ایران صادر نخواهد کرد، اظهار داشت: وظیفه من این است که به شورای حکام گزارش کنم و دقیقا بگویم چه اتفاقی در حال رخ دادن است. ما اطلاعات را در اختیار اعضای شورا قرار میدهیم و بعد آنها نتیجهگیری میکنند و تصمیم با آنهاست که قطعنامه بدهند یا مباحثه کنند و یا به هر روشی که مناسب میدانند رسیدگی کنند.
گروسی سپس در پاسخ به سوالی درباره نامه «علیاکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به وی گفت: اهمیت این نامه به خودی خود مشخص است، او معاون رئیسجمهور ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی این کشور است، پس بیش از این نمیتوانست معتبر و مهم باشد. ایران به ما نمیگوید که نمیخواهد همکاری یا گفتوگو کند و خیلی مهم است که دکتر صالحی این را تکرار میکند. از این مسئله استقبال میکنم، اما در عین حال، گفتوگو باید به نتیجه ختم شود. مشارکت باید پیش زمینه چیزی باشد و آن چیز شفاف سازی در خصوص مسائلی است که ما روی میز قرار دادهایم. بنابراین امیدوارم این حسن نیتها با ادله ثابت شود.
وی در ادامه در خصوص روند مذاکرات برجام گفت: برداشتم این است که آنها در حال حرکت به سمت مرحلهای تعیین کننده در این گفتوگوها هستند و آژانس برای حمایت از آنها حضورخواهد داشت، همانطور که تمام این مدت بوده است. وی در پاسخ به سوالی در خصوص کافی بودن اقدامات شورای حکام در ارتباط با برنامه هستهای ایران، این مسئله را جدی خواند و ضمن اذعان به پیشرفته بودن برنامه هستهای ایران، مدعی شد: با کشوری طرف هستیم که برنامه بسیار پیشرفته و جاهطلبانهای دارد و غنی سازی را در سطحی بسیار بالا، بسیار نزدیک به سطح توان ساخت سلاح انجام میدهد. بنابرانی ما باید نسبت به این واقعیت هوشیار باشیم. و این در پس نگرانی من قرار دارد. البته شورا یک سال قبل نگرانی من را منعکس کرد. این بار به خودشان بستگی دارد. بگذاریم کاری که مناسب میدانند را انجام دهند.
لازم به ذکر است مدیرکل آژانس اتمی با ادعای شفاف نبودن اعلامیههای پادمانی تهران، مدعی شد که این مسئله بر توانایی آژانس جهت اطمینان حاصلکردن از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران تأثیر میگذارد.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در جلسه شورای حکام، ادعاها درباره مسائل پادمانی مرتبط با برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران را تکرار کرد. گروسی طی اظهاراتی در آغاز جلسه گفت: «نبود پیشرفت برای شفافسازی درخصوص سوالات آژانس حول صحت و کاملبودن اعلامیههای پادمانی ایران، بر توانایی آژانس اتمی برای مطمئنشدن از ذات صلحآمیز برنامه هستهای ایران، تأثیر جدی میگذارد».وی همچنین ادعا کرد جلسات گفتوگو با ایران احتمالا نتیجه مثبتی نداشته باشد.
جلسه ماه ژوئن شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ساعتی پیش در وین آغاز شد و مدیرکل آژانس بیانیه مقدماتی این جلسه را قرائت کرد.
شبکه «بی بی سی» نیز در این خصوص گزارش کرد که شورای حکام جلسه فصلی مفصل خود که از امروز (دوشنبه) تا روز جمعه (۲۱ خردادماه) ادامه دارد و برنامه هستهای ایران، یکی از دستورکارهای آن است، آغاز کرد.مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته (۱۰ خردادماه)، دو گزارش فصلی خود را برای ارائه به نشست این هفته شورای حکام آژانس منتشر کرد که یکی از آن گزارشها مربوط به راستی آزمایی اجرای برجام در ایران میشد و گزارش دیگر نیز درباره چند موضوع باقیمانده پادمانی که مورد اختلاف ایران و آژانس بود.