جمهوری اسلامی ایران دیروز گامی دیگر در ثبت دستاوردهای جهانی جوانان ایران زمین برداشت چنانکه ماهواره نور به عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران دیروز از ماهواره بر قاصد از کویر مرکزی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت. این ماهواره‌بر سه مرحله‌ای و ترکیبی از سوخت جامد و مایع است. این دستاورد بزرگ علمی، فنی و اطلاعاتی و نظامی توسط جوانان ایرانی در سپاه در حالی رقم خورد که یک سوال مهم مطرح است و آن اینکه این ماهواره چه دستاوردهایی به همراه دارد و آیا ضرورتی وجود دارد که ایران بخواهد در فضا سرمایه گذاری داشته باشد؟ با توجه به ماهیت نظامی این ماهواره بیش از هر چیز دستاوردهای اطلاعاتی و نظامی و امنیتی آن برجسته است و می‌توان آن را حلقه ای دیگر از زنجیره امنیت پایدار ایران دانست که پس از توان موشکی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در کنار این مسئله چند نکته مهم را در باب ماهواره نور و ماهواره بر قاصد قابل توجه است. نخست آنکه این ماهواره و ماهواره بر بار دیگر توان علمی و فنی جمهوری اسلامی را به رخ جهانیان کشید و نشان داد که جوانان ایران زمین در هر شرایطی حتی در سخت ترین شرایط تحریم دست از تلاش برای امنیت کشور و پیشرفت‌های علمی و فنی دست بر نخواهند داشت. دوم آنکه این دستاورد بزرگ و البته در کنار آن عملکرد موفق ایران در حوزه بهداشت و سلامت و مقابله با کرونا ابعاد جدیدی از ارتقا جایگاه منطقه‌ای جمهوری اسلامی را به همراه دارد. در شرایطی که اکثر کشورهای منطقه وابسته و غیر مستقل هستند ایران توانسته چنین دستاوردهای عظیمی را محقق سازد و نام خود را به عنوان یکی از حاضران در فضا و نیز مبارزان با کرونا ثبت نماید. این دستاوردها می‌تواند افزایش بازیگری ایران در معادلات منطقه‌ای را به همراه داشته باشد. سوم آنکه دستاورد ماهواره‌ای در حوزه اقتصادی و از جمله در باب تحریم‌ها نیز دارای اهمیت بسیاری است. از یک سو این دستاوردها سندی دیگر بر توان بالای داخلی در رفع نیازها و موانع پیشرفت کشور است که می‌تواند در تمام زمینه‌ها تکرار شود. این امر سندی آشکار بر وجود ظرفیت‌های عظیم داخلی در سال جهش تولید است که با همت و همدلی سراسری و مسئولیت پذیری مسئولان می‌تواند به تحقق اهداف اقتصادی کشور منجر شود. از سوی دیگر این دستاوردها نشانه‌ای دیگر بر شکست سیاست تحریم آمریکاست که می‌تواند زمینه ساز تقویت اعتماد جهانی به ظرفیت‌های عظیم ایران گردد که در مراودات جهانی ایران و گسترش ناکامی سیاست تحریمی آمریکا تاثیرات بسیاری می‌تواند داشته باشد.
چهارم آنکه یک نکته بسیار مهم را باید در نظر داشت که در دنیای امروز حضور در فضا امری ضروری و لازم است. بر اساس گزارش‌های نهادهای بین‌المللی کشوری در آینده می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد که در عرصه دانش فضایی نقش آفرین باشد. اهمیت این موضوع زمانی آشکارتر می‌شود که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه به دنبال تشکیل ارتش فضایی هستند و می‌خواهند انحصار حضور در فضا را در دست گیرند. این مسئله قطعا تهدیدات امنیتی و حتی اقتصادی بسیاری برای کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی به همراه خواهد داشت. ماهواره نور را می‌توان اقدامی پیش دستانه برای مقابله با تهدیدات آینده آمریکا دانست. در اصل چنانکه توان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی برای امنیت کشور و مقابله با تهدیدات ضروری است، حضور در فضا یکی از مولفه‌های مهم امنیت و حتی بازیگری در معادلات جهانی آینده خواهد بود و ماهواره نور سرآغازی مهم برای تحقق این مهم از سوی جمهوری اسلامی است. به هر تقدیر می‌توان گفت که قرار گرفتن ماهواره نظامی نور در مدار زمین با توان ایرانی، سندی دیگر بر اراده فرزندان ایران برای رسیدن به مدارج بالای علمی و فنی جهانی و البته آینده نگری آنان برای مقابله با تهدیدات آینده است چنانکه با توجه به تحرکات نظامی آمریکا در فضا، حضور امروز ایران در فضا ضرورتی برای امنیت آینده کشور است.
نویسنده: قاسم غفوری
