هر ساله با شروع فصل سرما ابتلا به آنفولانزا یکی از دغدغه ها در حوزه سلامت می باشد. با ورود واکسن آنفولانزا به بازار، با توجه به هزینه و دشواری تهیه آن، ممکن است این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که آیا دریافت این واکسن برای شما ضروری است؟

بیماری آنفلونزا ناشی از ویروس های مختلفی می باشد که مسیر تنفسی را درگیر می کنند. شایع ترین آنها ویروس های گروه آنفلونزا می باشند که سه تایپ A، B و C دارند که نوع A شایع ترین نوع به شمار می رود. طول دوره بیماری بین ۱ تا ۲ هفته بوده ولی گاهی افراد دچار عوارض خطرناکی می شوند که می تواند تهدید کننده حیات باشد. سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) میزان مرگ ناشی از آنفلونزا را ۲۰ هزار مورد در هر سال تخمین زده که بیشتر در نوزادان، شیرخواران و افراد مسن اتفاق می افتد.
علائم بیماری شامل تب، گلودرد، دردهای عضلانی و اسکلتی، سردرد به صورت درد پیشانی و پشت چشم، ترشح بینی، ضعف و خستگی شدید، سرفه و سایر علائم تنفسی، تپش قلب، تهوع و استفراغ، اسهال و قرمزی چشم و اشک ریزش می باشد. پس از مواجهه با ویروس که به صورت قطرات ریز از ترشحات بدن فرد مبتلا ساطع می شود حدود دو روز (یک الی چهار روز) طول می کشد تا علائم بیماری در فرد تازه مبتلا تظاهر یابد. ویروس می تواند بدون ابتلای فرد به بیماری به بدن وی انتقال یابد و باعث ناقل شدن فرد و آلوده کردن دیگران بدون ایجاد علائم بیماری در خود شخص گردد.
تشخیص بیماری بر اساس علائم بالینی می باشد. برای تشخیص آن تست های ویژه ای وجود دارند که معمولاً انجام آنها ضروری نیست. در صورت ایجاد عوارض مانند مننژیت (درگیری سیستم عصبی)، پنومونی (درگیری سیستم تنفسی)، میوکاردیت (درگیری قلب) و ... نیاز به بستری و انجام تست های تکمیلی می باشد.
بهترین راه درمان بیماری پیشگیری می باشد و بهترین پیشگیری واکسیناسیون سالانه است. ویروس آنفلونزا مانند سایر ویروس ها دچار تغییرات آنتی ژنیک می شود، لذا سالانه باید واکسن های جدید تولید شده و واکسیناسیون سالانه تکرار شود. زمان تزریق واکسن هر سال قبل از شروع فصل آنفلونزا می باشد، زیرا حدود دو هفته طول می کشد تا اثر واکسن آغاز شود. واکسن برای کلیه افراد توصیه می شود ولی کسانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا و ایجاد عوارض هستند در اولویت قرار دارند. این افراد شامل مبتلایان به آسم، دیابت و بیماری های مزمن ریه، خانم های باردار، کودکان کوچکتر از ۵ سال، افراد بزرگتر از ۶۵ سال، افراد با چاقی مفرط، افراد کمتر از ۱۹ سالی که مدت طولانی آسپیرین مصرف می کنند، مبتلایان به بیماری های کلیوی، کبدی، متابولیک و بیماریهای خونی (مانند کم خونی داسی شکل) و افرادی که از سالمندان و کودکان نگهداری می کنند و یا در مراکز نگهداری از سالمندان و بیمارستانها و مهدکودک ها کار می کنند، می باشند.
در صورت عدم انجام واکسیناسیون توصیه به پیشگیری از قرار گرفتن در معرض ویروس می باشد. ایزوله کردن اتاق و وسایل افراد مبتلا و شستشوی مکرر دست قبل از تماس با دهان، بینی و چشم و شستشوی صورت میزان ابتلای افراد را کم می کند.
در صورت ابتلا به بیماری درمان به شکل درمان های حمایتی به صورت استراحت در منزل، مصرف مایعات، بخور سرد و مصرف داروهای ضد التهاب NSAID (مانند ایبوپروفن، ایندومتاسین و ...) می باشد که به بهبود علائم و کاهش دوره بیماری کمک می کند. مصرف داروهای ضد ویروسی مانند اسلتامیویر و... نیز در صورت تجویز پزشک می تواند طول دوره بیماری و علائم را کاهش دهد و همچنین برای پیشگیری از ابتلا در افراد در معرض خطر نیز مفید است. مراجعه به پزشک به ویژه در گروه های پرخطر که در بالا ذکر گردید در صورت مشاهده علائم توصیه می شود.

دکتر پریسا امیدیان
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی