توییتر و فضای مجازی چند وقتی است محل تهیه داروهای نایاب وکمیاب شده است، بیمارانی که داروخانهها را یکی پس از دیگری پشت سر میگذارند و داروهایشان را پیدا نمیکنند حالا دست به دامان افراد در فضای مجازی میشود شاید کسی بتواند این دارها را برایشان تهیه کند، حالا میخواهد از این طرف مرز با نرخی نجومی باشد یا کسی از خارج که این پیام را میبینید و دارو را به دست مسافری بدهد تا دست بیمار برساند.
نمونه آن هم نسخه یک کودک ۵ ساله مبتلا به بیماری سرطان است که در هفته گذشته در فضای مجازی دست به دست میشد. در توییت مربوط به این نسخه نوشته شده بود: «این نسخه پزشک یک بچه ۵ ساله که سرطان خون دارد هست، با داروخانه ۲۹ فروردین و ۱۳ آبان تماس گرقتم و اصلا موجود ندارند. اینجا به چند نفر پیام دادم اما موجودی این دارو صفر است. دوستان اگر شما تونستید این دارو را پیدا کنید بیزحمت به من پیام بدید و حتما زحمتتون جبران میشه.»
البته این مشکلاتی هست که هر روز بسیاری از بیماران با آن دست و پنجه نرم میکنند و البته مسئولان هم مرتب دست به تکذیب میزنند. از طرفی تمامی مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو معتقدند که داروهای ایرانی، مخصوصا برای درمان بیماران سرطانی کفایت میکند و هیچ دلیلی برای نسخه کردن داروهای خارجی وجود ندارد، حتی در برخی موارد پزشکان را متهم به تبانی با داروسازان میکنند و منافع شخصی را علت نوشتن اینگونه نسخ از لیست حمایتی بیمه میدانند.
حال نسخهای که توسط خانم «لیلی کوچکزاده» همسر وزیر بهداشت برای یک بیمار ۵ ساله مبتلا به بیماری سرطان نوشته شده است، روی دیگری از واقعیت کمبود دارو و تناقض در گفتههای مسئولان را نمایان کرده است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه مردم و انجمنها باید کمک کنند تا توقعات زیادی ایجاد نکنند، تصریح کرد: چنانچه دارویی مشابه تولید داخل دارد و از نظر کیفیت و اثربخشی با نوع خارجیاش تفاوتی ندارد، باید همان داروی ایرانی برای بیماران تجویز و توصیه شود، مصرف داروهای خارجی که برای واردات آن باید هزاران ترفند را به کار گیریم، خیانت است، لذا پزشکان و انجمنها باید کمک کنند تا این جایگزینی صورت گیرد، چراکه پروسهای زمانبر است و این فرهنگ باید به تدریج نهادینه شده و با اقناع کردن این تغییر ذائقه صورت گیرد.
هاشمی یادآور شد: برخی پزشکان به بیماران خود توصیه میکنند، حتما داروی خارجی تهیه کنند، بیمار هم از ترس سلامتیاش، خود را مجاب میکند تا داروی خارجی تهیه کند.
غلامرضا اصغری رئیس سازمان غذا و دارو در این خصوص اظهار کرد: در زمینه تولید دارو؛ استانداردهای مواد اولیه و فرمولاسیون یکی است و فرقی نمیکند یک دارو در ایران تولید شود و یا در آمریکا؛ و تنها تفاوت در نحوه فرآوری دارو است مثلاً برای پخت یک غذای خاص همه از یک مواد غذایی استفاده میکنند و فقط بحث دستپخت و تجربه آشپز مطرح است.
داروی ایرانی در حد کیفیت داروی خارجی!
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز گفت: تا زمانی که داروی داخلی به حد کیفیت و استاندارد داروی خارجی نرسد، مجوز تولید داده نخواهد شد و حتما باید از نظر استاندارد و تاثیرگذاری با داروهای خارجی به یک میزان برسد تا مجوز تولید به آنها داده شود. هر دارویی که تولید میشود تحت مطالعات هم عرضی، بالینی و زیستی قرار گرفته است و توسط گروههایی که آنها را مورد آزمایش قرار دادهاند و تایید شده است، تولید میشود.
وی افزود: به هیچ عنوان بازار را به سمت داروی خارجی سوق نخواهیم داد. با توجه به تمام اقدامات و سیاستهای صورت گرفته، بعد از این به مرور زمان سهم عمده بازار را داروهای ایرانی تشکیل خواهند داد و در حال حاضر هم حدود ۸۰ درصد داروهای شیمیدرمانی و داروهای مورد نیاز در داخل تولید میشود و قطعا در مواردی که دارو، تولید مشابه داخلی دارد و حداکثر تا ده درصد بازار قابل واگذاری به داروهای خارجی و برند خواهد بود.
از نظر تامین داروهای درمان سرطان هیچگونه کمبودی نداشتهایم
مهران ولایی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه تاکنون از نظر تامین داروهای درمان سرطان هیچگونه کمبودی نداشتهایم، تاکید کرد: کیفیت داروهای شیمیدرمانی ایرانی با انواع خارجی آن مطابقت میکند و استانداردهای یکسانی دارند.
اما در طرف مقابل وزارت بهداشتیها، حسین فودازی عضو انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران است، وی همیشه به این نوع اظهارنظر دولتیها مبنی بر اجبار در استفاده از داروهای ایرانی برای درمان بیماران سرطانی انتقاد داشته و گفته: نمیتوانیم کیفیت تمام داروهای داخل کشور را زیرسوال ببریم، اما در رابطه با داروهای شیمی درمانی در مورد اینکه مطالعات بالینی را طی کردهاند یا خیر پزشکان تردید دارند. اینکه چطور میشود که یک شبه همه داروهای شیمیدرمانی همگی با هم تولید شوند، مورد تردید است.
وی تصریح کرد: داروی سرطان با داروی سرماخوردگی متفاوت است. داروی سرماخوردگی حتی اگر اثر نکند، فرد پس از یک هفته رو به بهبود میرود، اما داروی سرطان به این صورت نیست، اگر اثر نکند فرد میمیرد و اگر عوارض آن زیاد باشد، عارضه ایجاد میکند. بنابراین تولید این دست داروها با داروهای معمولی در تمام دنیا متفاوت است و به همین خاطر این داروها گران هستند، چراکه تولید آنها هزینهبر است.
حال چند سوال پیش میآید:
۱- آیا کیفیت داروهای داخلی و خارجی یکسان است و گلایه برخی بیماران و پزشکان از اجبار به استفاده از داروی ایرانی بیجهت و تحت فشار برخی شرکتهای دارویی بوده است؟ و پزشکانی که داروی خارجی نسخه میکنند درگیر منافع مالی هستند؟!
۲- آیا داروهای سرطانی مشابه داخلی ندارد و داروی بیماران سرطانی نایاب است و بیماران برای تهیه دارو و زنده ماندن با چالش جدی روبهرو هستند؟
۳- آیا از طرفی ارجاع بیمار به خارج از بیمارستان براساس طرح تحول سلامت ممنوع بوده و تخلف است! آیا اینکه یک داروی نایاب را برای یک بیمار ۵ ساله سرطانی تجویز و وی را را روانه بازار آزاد کنیم صحیح بوده و انصاف است؟ فارس