دکتر حبیب اله گل محمدی، رئیس مرکز فرهنگی دانشگاهی امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی در یاداشت اختصاصی به مناسبت روز جهانی صلح چنین بیان داشت:
سازمان ملل متحد، ۲۱ سپتامبر را روز جهانی صلح اعلام کرده و هر سال با توجه به تحولات جهانی و نظام بین المللی، شعار خاصی را انتخاب میکند. امسال شعار ” صلح، عدالت و نهادهای قوی” را نامگذاری کرده است. با نگاهی به این مقوله می توان بیان داشت که شعارهای بسیار زیبا و درست از سوی سازمان ملل هر ساله نامگذاری می شود؛ ولی آیا در عمل این شعارها از سوی سازمان ملل اجرایی می شود یا خیر؟
باید بر این امر تاکید داشت که در عمل چیزی که مشاهده می شود این امر مهم است که سازمان ملل متحد خود، از مهمترین ناقضین صلح در جهان می باشد؛ چر اکه علی رغم رسالت و اهداف خود در منشور سازمان ملل متحد جهان نظاره گر کشتار و بی عدالتی در غزه، یمن و … می باشد. دولتهایی که ساختارهای سازمان ملل را شکل و تدوین کردند، خود ناقضین اصلی آن هستند؛ چرا که بعد از جنگ جهانی دوم سازمان ملل به عنوان برقرار کننده صلح و امنیت جهانی و جلوگیری از جنگ سوم جهانی ایجاد شد. اما در عمل همان ایالات متحده آمریکا و انگلیس یعنی بلوک غرب خود دنیای شمال را شکل داده و دنیای جنوب را بین خود تقسیم نمودند.
در روابط بینالملل چهار مناظره شکل گرفته است. در این مناظرات روابط بین المللی، بحثهای آرمانگرایی، واقعگرایی، رفتارگرایی، عملگرایی و … به عنوان پارادایمهای غالب مطرح شده است. باید بر این نکته اذعان داشت که عملاً آن نظم نوین جهانی برخاسته از دل ساختارهای سازمان ملل به حکمرانی جهانی توسط کنشگران اصلی جهانی نتوانستند عملاً صلح، عدالت، محیط زیست سالم و پایدار را برای رفاه افراد در جهان شکل دهند. این ساختار معیوب نیازمند اصلاحات اساسی است؛ چرا که هنوز ارکانهای پوسیده قدرت محور دنیا، چه در شورای امنیت سازمان ملل متحد و چه در مجمع عمومی سازمان ملل برای نظم بخشی ساختار و سیستم جهانی بزرگ با به وجود آوردن رژیم غاصب جعلی صهیونیستی در اشغال سرزمین مسلمانان در فلسطین، غزه و کشتارهای حامیان صلح و عدالت را بیشتر از کشتارهای دو جنگ جهانی را بر جای گذاشته است. از سوی دیگر نظاره گر ترویج تروریسم دولتی و بینالمللی و رشد گروههای افراط گرایی که خود، تقویت کننده نسل کشی، جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت و غیره می باشند، توسعه پیدا کرده که این خود حاکی از آن است که عملاً در حقوق بینالملل سازمان ملل متحد با ساختارهای دیوان دادگستری بین المللی لاهه و دیوان بینالمللی کیفری نتوانستند بسترهای صلح پایدار را ایجاد کنند.
در دنیای امروز ما شاهد تحولات اساسی در نگاه اقدامات، اتصالات و ادغامات منطقهای در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و سایر مقولات هستیم که این نشان از ناکارآمدی سازمان ملل متحد قدرت محور است که قدرت جهانی به دنبال ساختارسازی و به وجود آورنده نهادهای حقوقی دیگر است. اما در شعار سازمان ملل متحد برای فرار از واقعیتهای موجود و اداره کردن جهان، خود به دنبال سرپوش گذاشتن به نواقصات ساختار ملل متحد بوده است و همچنین بستری برای ایجاد نهادهای قوی خودساخته با هزینه کردهای فراوان دنبال ادامه ساختارهای معیوب می باشند. البته اگر بخواهیم ازنگاه واقعگرایی به واقعیتهای موجود جهان بنگریم باید عمق استراتژیک مبانی فکری را در حوزه روابط بینالملل تقویت کنیم.
برای تبیین شعار امروز سازمان ملل متحد به مناسبت روزجهانی صلح می توان از رویکرد جهان شمول گرایی اربعین نام برد. اربعین پارادیم جدید جهانی در صحنه روابط بین الملل است که خود به تنهایی میتواند استقرار صلح ، آرامش و عدالت را به ارمغان بیاورد.
باید بر این نکته اذعان داشت که پارادایم قدرت اربعینگرایی با اهداف و مولفه خود امروزه تقویت کننده دیپلماسی عمومی افکار عمومی جهان و تقویت اشتراکات بین الاذهانی میان تمامی دولتها و ملتها برخاسته از نگاه انسانی فطری توانسته ساختارهای جدیدی را با پژوهش محوری و تقویت اشتراکات و انسجام میان ملتها در بستر هویت سازی قوی اثر گذار باشد. دیپلماسی اربعین یک فرایند نوظهور برای دنیای امروز است، چرا که دنیای امروز نیازمند پارادایم قدرت انسجام بخش بوده و دارای ظرفیت مناسبی است که می تواند دنیای فردا را با یک ساختار منسجم بر اساس نظم جهان شمول پیش ببرد و این نیازمند اتصالات منطقهای در ابعاد انسانی یعنی تقویت اشتراکات انسان خاورمیانهای با انسان اروپایی، انسان آفریقایی و ... که خود تولید قدرت منسجم برای هویتگرایی افکار عمومی می باشد. البته کانون متمرکز این ثقل، اشتراکات جهان انسانی و بر محور تفکر و اندیشه اربعین حسینی (ع) بوده است. چرا که امروزه این قدرت نو ظهور از فقه شیعه برای انسجام بخشی تمام بشریت در جهان نقش بسیار پر رنگی را ایفا میکند.
اقتدار این نگرش فکری و اندیشهای می تواند مانند مانیفست سازمان ملل متحد نگاشته شود. البته این بدان معنی است که اشتراکات بین الاذهانی میان دولتها و ملتها می تواند نهادهای قوی در دل ساختار جدید جهانی باشد که ما معتقد هستیم در پارادایم قدرت نرمگرایی اربعین یعنی اشتراکات امروز مورد تقویت واقع شود.
دنیای امروز نیازمند گسترش این ابعاد در بستر فکر، اندیشه و در عملگرایی و ایجاد ساختارهای نوین برخاسته از پارادایم جهان شمولگرایی اربعین میباشد که این خود تقویت انسجامات بین الاذهانی و ایجاد بسترهای روابط منسجم میان ملتها، دولتها و ترکیب جدید از سازمان ملل را تشکیل داده و همچنین آینده صلح، عدالت و تقویت نهادهای قوی باشد. چرا که در اندیشه جهانشمول گرایی اربعین زور در مقابل زورگو نه زور در مقابل مظلوم، منافع برای منافع، قدرت برای قدرت، نه قدرت برای قدرت برتر است.باید بر این نکته اذعان داشت که با پاردایم جهان شمول گرایی اربعین، دیگر دولتها علیه دولت نخواهند بود و یک تعاون، همبستگی جهانی بر مبنای صلح، امنیت و عدالت پایدار شکل خواهد گرفت.
سازمان ملل متحد، ۲۱ سپتامبر را روز جهانی صلح اعلام کرده و هر سال با توجه به تحولات جهانی و نظام بین المللی، شعار خاصی را انتخاب میکند. امسال شعار ” صلح، عدالت و نهادهای قوی” را نامگذاری کرده است. با نگاهی به این مقوله می توان بیان داشت که شعارهای بسیار زیبا و درست از سوی سازمان ملل هر ساله نامگذاری می شود؛ ولی آیا در عمل این شعارها از سوی سازمان ملل اجرایی می شود یا خیر؟
باید بر این امر تاکید داشت که در عمل چیزی که مشاهده می شود این امر مهم است که سازمان ملل متحد خود، از مهمترین ناقضین صلح در جهان می باشد؛ چر اکه علی رغم رسالت و اهداف خود در منشور سازمان ملل متحد جهان نظاره گر کشتار و بی عدالتی در غزه، یمن و … می باشد. دولتهایی که ساختارهای سازمان ملل را شکل و تدوین کردند، خود ناقضین اصلی آن هستند؛ چرا که بعد از جنگ جهانی دوم سازمان ملل به عنوان برقرار کننده صلح و امنیت جهانی و جلوگیری از جنگ سوم جهانی ایجاد شد. اما در عمل همان ایالات متحده آمریکا و انگلیس یعنی بلوک غرب خود دنیای شمال را شکل داده و دنیای جنوب را بین خود تقسیم نمودند.
در روابط بینالملل چهار مناظره شکل گرفته است. در این مناظرات روابط بین المللی، بحثهای آرمانگرایی، واقعگرایی، رفتارگرایی، عملگرایی و … به عنوان پارادایمهای غالب مطرح شده است. باید بر این نکته اذعان داشت که عملاً آن نظم نوین جهانی برخاسته از دل ساختارهای سازمان ملل به حکمرانی جهانی توسط کنشگران اصلی جهانی نتوانستند عملاً صلح، عدالت، محیط زیست سالم و پایدار را برای رفاه افراد در جهان شکل دهند. این ساختار معیوب نیازمند اصلاحات اساسی است؛ چرا که هنوز ارکانهای پوسیده قدرت محور دنیا، چه در شورای امنیت سازمان ملل متحد و چه در مجمع عمومی سازمان ملل برای نظم بخشی ساختار و سیستم جهانی بزرگ با به وجود آوردن رژیم غاصب جعلی صهیونیستی در اشغال سرزمین مسلمانان در فلسطین، غزه و کشتارهای حامیان صلح و عدالت را بیشتر از کشتارهای دو جنگ جهانی را بر جای گذاشته است. از سوی دیگر نظاره گر ترویج تروریسم دولتی و بینالمللی و رشد گروههای افراط گرایی که خود، تقویت کننده نسل کشی، جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت و غیره می باشند، توسعه پیدا کرده که این خود حاکی از آن است که عملاً در حقوق بینالملل سازمان ملل متحد با ساختارهای دیوان دادگستری بین المللی لاهه و دیوان بینالمللی کیفری نتوانستند بسترهای صلح پایدار را ایجاد کنند.
در دنیای امروز ما شاهد تحولات اساسی در نگاه اقدامات، اتصالات و ادغامات منطقهای در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و سایر مقولات هستیم که این نشان از ناکارآمدی سازمان ملل متحد قدرت محور است که قدرت جهانی به دنبال ساختارسازی و به وجود آورنده نهادهای حقوقی دیگر است. اما در شعار سازمان ملل متحد برای فرار از واقعیتهای موجود و اداره کردن جهان، خود به دنبال سرپوش گذاشتن به نواقصات ساختار ملل متحد بوده است و همچنین بستری برای ایجاد نهادهای قوی خودساخته با هزینه کردهای فراوان دنبال ادامه ساختارهای معیوب می باشند. البته اگر بخواهیم ازنگاه واقعگرایی به واقعیتهای موجود جهان بنگریم باید عمق استراتژیک مبانی فکری را در حوزه روابط بینالملل تقویت کنیم.
برای تبیین شعار امروز سازمان ملل متحد به مناسبت روزجهانی صلح می توان از رویکرد جهان شمول گرایی اربعین نام برد. اربعین پارادیم جدید جهانی در صحنه روابط بین الملل است که خود به تنهایی میتواند استقرار صلح ، آرامش و عدالت را به ارمغان بیاورد.
باید بر این نکته اذعان داشت که پارادایم قدرت اربعینگرایی با اهداف و مولفه خود امروزه تقویت کننده دیپلماسی عمومی افکار عمومی جهان و تقویت اشتراکات بین الاذهانی میان تمامی دولتها و ملتها برخاسته از نگاه انسانی فطری توانسته ساختارهای جدیدی را با پژوهش محوری و تقویت اشتراکات و انسجام میان ملتها در بستر هویت سازی قوی اثر گذار باشد. دیپلماسی اربعین یک فرایند نوظهور برای دنیای امروز است، چرا که دنیای امروز نیازمند پارادایم قدرت انسجام بخش بوده و دارای ظرفیت مناسبی است که می تواند دنیای فردا را با یک ساختار منسجم بر اساس نظم جهان شمول پیش ببرد و این نیازمند اتصالات منطقهای در ابعاد انسانی یعنی تقویت اشتراکات انسان خاورمیانهای با انسان اروپایی، انسان آفریقایی و ... که خود تولید قدرت منسجم برای هویتگرایی افکار عمومی می باشد. البته کانون متمرکز این ثقل، اشتراکات جهان انسانی و بر محور تفکر و اندیشه اربعین حسینی (ع) بوده است. چرا که امروزه این قدرت نو ظهور از فقه شیعه برای انسجام بخشی تمام بشریت در جهان نقش بسیار پر رنگی را ایفا میکند.
اقتدار این نگرش فکری و اندیشهای می تواند مانند مانیفست سازمان ملل متحد نگاشته شود. البته این بدان معنی است که اشتراکات بین الاذهانی میان دولتها و ملتها می تواند نهادهای قوی در دل ساختار جدید جهانی باشد که ما معتقد هستیم در پارادایم قدرت نرمگرایی اربعین یعنی اشتراکات امروز مورد تقویت واقع شود.
دنیای امروز نیازمند گسترش این ابعاد در بستر فکر، اندیشه و در عملگرایی و ایجاد ساختارهای نوین برخاسته از پارادایم جهان شمولگرایی اربعین میباشد که این خود تقویت انسجامات بین الاذهانی و ایجاد بسترهای روابط منسجم میان ملتها، دولتها و ترکیب جدید از سازمان ملل را تشکیل داده و همچنین آینده صلح، عدالت و تقویت نهادهای قوی باشد. چرا که در اندیشه جهانشمول گرایی اربعین زور در مقابل زورگو نه زور در مقابل مظلوم، منافع برای منافع، قدرت برای قدرت، نه قدرت برای قدرت برتر است.باید بر این نکته اذعان داشت که با پاردایم جهان شمول گرایی اربعین، دیگر دولتها علیه دولت نخواهند بود و یک تعاون، همبستگی جهانی بر مبنای صلح، امنیت و عدالت پایدار شکل خواهد گرفت.