گروه سياسي – پس از پيوستن روسيه و چين به جمع كشورهايي كه با اعمال دور جديد تحريم‌ها و تصويب قطعنامه عليه ايران همراه شده‌اند؛ اكنون به نظر مي‌رسد برزيل نيز موضع خود را در قبال جمهوري اسلامي تغيير داده است. بر اين اساس رئيس جمهور برزيل كه با حضور در نشست سه جانبه جمهوري اسلامي براي امضاي بيانيه تهران به عنوان نماينده كشورهاي آزاده جهان در اجراي صحيح بيانيه تهران و نيز انجام تبادل سوخت حضور داشت، در جمع راهپیمایی اتحادیه‌ها در سائوپولو برزیل، با بیان اینکه با تحریم ایران مخالفیم، اما به آن احترام می‌گذاریم، افزود: من و اردوغان طی 18 ساعت مذاکره فشرده با مقامات ایرانی به توافقی دست یافتیم که آمریکا در چندین سال نتوانست به آن دست پیدا کند. از سويي ديگر سلسو آموريم وزير امور خارجه برزيل نيز در اين رابطه طي اظهاراتي جداي از لولا داسيلوا اعلام كرده است كه با تحریم‌های جدید شورای امنیت مخالف هستند، اما در صورت تصویب به آن احترام می‌گذارند! اين مواضع در شرايطي مطرح مي‌شود كه برزيل پس از امضاي بيانيه تهران به منظور حمايت از اين بيانيه تلاش گسترده‌ای را به همراه نخست وزير تركيه برای ترغیب کشورهای جهان برای احترام و توجه به این بیانیه انجام دادند. در همين حال به گزارش خبرگزاري‌ها ،هيلاري كيلنتون در سفر به آمريكاي لاتين براي جلب حمايت اين كشورها و تحت فشار قراردادن آنها و به ويژه برزيل عليه ايران تلاش خواهد كرد. به گزارش ايسنا، خبرگزاري آسوشيتدپرس گزارش داد: هيلاري كلينتون، وزير امور خارجه‌ آمريكا روز يكشنبه پيش از ترك كشورش به قصد آمريكاي لاتين در گفت‌وگويي با خبرنگاران مدعي شد: آنها (ايران) مستمرا تلاش كرده‌اند تا از پاسخگويي اجتناب كنند. كلينتون گفت: كاملا انتظار دارم ايران در روزهاي آينده بازي درآورد زيرا آنها مي‌دانند كه تحريم‌ها در راهند. وي ادامه داد: فكر مي‌كنم ظرف 24 تا 48 ساعت آينده شاهد رخ دادن اتفاقاتي خواهيم بود و ايران خواهد گفت "يك لحظه صبر كنيد، يك لحظه صبر كنيد، ببينيد اكنون ما قصد داريم چه كار كنيم." از سويي ديگر در پس تغيير موضع برزيل در رابطه با تحريم جمهوري اسلامي موضوعي كه بايد مدنظر قرار گيرد بحث انتخابات قريب الوقوع رياست جمهوري برزيل طي 5 ماه آينده است. بر اين اساس داسيلوا و آموريم كه به خاطر شركت در اجلاس تهران و حمايت از برنامه هسته‌اي جمهوري اسلامي مورد شماتت و جوسازي‌هاي خبري رقيب انتخاباتي خود قرار گرفته‌اند سعي كرده‌اند تا به اين شكل به نوعي تعديل موضع در رابطه با حمايت از ايران داشته باشند؛ خبرگزاری "آسوشیتدپرس" با انتشار این خبر در ادامه نوشت: "سلسو آموریم"، وزیر امور خارجه برزیل که در سنای این کشور در رابطه با نقش برزیل در بیانیه هسته‌ای تهران توضیح می‌داد، افزود: اگر چه ملت برزیل نیز با این تحریم‌ها مخالف هستند، اما اگر شورای امنیت این تحریم‌ها را تصویب کند، برزیل به آن احترام خواهد گذاشت. با اين وجود مي‌توان اينگونه تحليل كرد كه يكي از دلايل اصلي و بسيار مهم موضع جديد رئيس‌جمهور و وزير خارجه برزيل تلاش آنها براي ابقاء در سمت‌هاي فعلي آنهاست در حقيقت فشارهای داخلی و فضاسازی‌هایی که مخالفان دولت علیه "داسیلوا" ایجاد می‌کنند، یکی از دلایل مهم موضع گیری‌های اخیر رئیس جمهور برزیل درباره نحوه برخورد با تحریم‌ها علیه ایران است. از سويي ديگر جمهوري اسلامي كه پيش از اين نيز از حمايت‌هاي روسيه و چين در رابطه با برنامه هسته‌اي خود برخوردار بوده و به يكباره حمايت هر دو كشور را در بحث تحريم‌هاي جديد عليه ايران از دست داده است؛ اكنون با مواجه شدن با تغيير موضع برزيل بار ديگر تغيير موضع‌هاي ناگهاني را تجربه كرده است. در همين رابطه سياست روز در گفت‌وگو با كارشناسان مسائل سياسي و بين‌المللي در رابطه با تغيير موضع برزيل با توجه به موضع‌گيري اخير رئيس‌جمهور و وزير امور خارجه اين كشور و مقايسه اين تغيير موضع با وضعيت روسيه پرداخته است. برزيل مي‌خواهد قدرت نوظهور باشد دكتر احمد بخشايشي استاد دانشگاه و تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي درباره موضع‌گيري اخير رئيس‌جمهور و وزير امور خارجه برزيل در رابطه با تحريم ايران گفت: از ابتدا مشخص بود كه برزيل و تركيه توانايي ايستادگي در برابر فشارهاي آمريكا را ندارند. وي افزود: با وجود اين وضوح جمهوري اسلامي اصرار بر اين موضوع داشت كه در اين بازي اين بازيگران بين‌المللي را به نفع خود مصادره كند و حتي امتيازات خوبي هم در اين بازي به آنها بدهد. استاد دانشگاه با اشاره به اين امتيازها تصريح كرد: امتياز ميانجي‌گري در مسئله هسته‌اي ايران موضوعي بود كه خيلي از كشورها خواهان آن بودند اما جمهوري اسلامي اين امتياز را بنا به دلايلي به تركيه و برزيل داد كه در حقيقت خود اين كشورها هم در اين جريان توسط آمريكا هدايت مي‌شدند. وي توضيح داد: به دليل اينكه آمريكا بيش از 9 راي احتياج دارد و 5 راي آن را اعضاي اصلي خواهند داد و 4 راي هم به هر حال به دست مي‌آورد در نتيجه طبيعي است كه تحريم‌ها به اجرا دربيايد. تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي ادامه داد: با توجه به حمله رژيم صهيونيستي به كاروان آزادي غزه كه باعث شد اخبار فلسطين و غزه در صدر اخبار بين‌المللي قرار بگيرد آمريكا قصد دارد تا با دنبال كردن سريع جريان تحريم‌هاي ايران يك بار ديگر جمهوري اسلامي را در صدر اخبار قرار بدهد تا توجهات از سوي رژيم صهيونيستي به سمت ايران معطوف شود.وي اضافه كرد: در اين رابطه به دليل فشارهاي موجود و همينطور به دليل مشكلات داخلي برزيل؛ رئيس جمهور و وزير خارجه اين كشور مسير همراهي با آمريكا را در پيش گرفته‌اند اما با اين وجود اين تغيير موضع را نمي‌توان با تغيير موضع روسيه برابر دانست. بخشايشي خاطرنشان كرد: به دليل اينكه برزيل از آن قدرت اجرايي روسيه در سطح بين‌المللي برخوردار نيست در نتيجه نمي‌توان اين دو تغيير موضع را يكي دانست چرا كه روسيه از حق وتو برخوردار است و به عبارتي خود را قدرت دوم جهاني پس از آمريكا مي‌داند در حاليكه برزيل كشوري است كه علاقه دارد در نظام بين‌الملل تبديل به يك قدرت شود و به همين دليل ناچار است كه با آمريكا همراه شود. وي تصريح كرد: البته برزيل از ديدگاهي ديگر به دليل اينكه از داخل تحت فشارهاي رقباي داسيلوا قرار دارد و با توجه به نزديك بودن تاريخ انتخابات رياست جمهوري اين كشور اين موضع جديد در رابطه با تحريم ايران را در پيش گرفته است. تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي در پايان افزود: چنين تغيير موضعي را حتي مي‌توانيم براي تركيه هم متصور شويم و نبايد فكر كنيم كه تركيه در حال حاضر متحد ايران محسوب مي‌شود و خيلي واقع بينانه بايد به اين موضوع تصريح كنيم كه تركيه هم در موقع لزوم موضع خود را نسبت به ايران تغيير خواهد داد. برزيل تغيير موضع نداشته است سعدالله زارعي كارشناس مسائل سياسي و بين‌المللي درباره مواضع چند روز اخير وزير خارجه و رئيس‌جمهور برزيل و مقايسه اين مواضع با تغيير موضع روسيه در رابطه با جمهوري اسلامي گفت: البته اين موضع برزيل حرف جديدي نيست چرا كه در واقع برزيلي‌ها نمي‌توانند با صراحت اعلام كنند كه ما تحريم‌ها را رعايت نمي‌كنيم. وي افزود: اين صراحت در عدم رعايت تحريم‌ها از سوي كشوري كه عضو شوراي امنيت است هر چند كه عضو غير دائم باشد به معناي نفي ماهيت و فلسفه وجودي شوراي امنيت است و از اين جهت ما نبايد از اين موضع‌گيري تعجب كنيم. كارشناس مسائل سياسي و بين‌المللي توضيح داد: اين موضع‌گيري به آن معنا نيست كه آنها راه‌هاي قانوني را براي خروج از الزامات قطعنامه‌ها مورد مطالعه و توجه قرار ندهند چرا كه برزيل در گذشته هم خود را نسبت به قطعنامه‌ها در موضع نه قبول و نه مردود قرار مي‌داد ضمن اينكه موضع آنها مبتني بر احترام به قطعنامه‌ها بوده در نتيجه مبادلات تجاري آنها بسياري از ملاحظات قطعنامه‌ها را نيز رعايت نمي‌كردند و در اين زمينه مبادلات هسته‌اي خوبي هم با ايران داشته‌اند. وي تصريح كرد: در مورد موضع روسيه هم اين نكته قابل توجه است كه روس‌ها در اين رابطه ميدان بازي براي خود طراحي كرده‌اند كه اين ميدان بازي از يك سو نشانه همراهي روسيه با آمريكا و انگليس و فرانسه است و از سوي ديگر روش خاصي را در پيش گرفته‌اند كه منجر به تاخير افتادن و تعديل در بندهاي قطعنامه عليه ايران مي‌شود. زارعي ادامه داد: روسيه سياستي در پيش گرفته است كه هم آمريكا را آرام نگه دارد و هم نسبت به تعهدات خود نسبت به ايران خدشه وارد نسازد البته ما گاهي از آنها صراحت خواسته‌ايم كه اين حق ماست. وي اضافه كرد: در مقايسه با روسيه من اين موضع برزيل را تغيير موضع نمي‌دانم چرا كه اين موضعي است كه پيش از اين هم آنها در پيش گرفته بوده‌اند؛ در حقيقت در سه قطعنامه قبلي هم موضع كنوني برزيل و مقامات قابل مشاهده بوده است و در نتيجه اين سخنان آنها را نمي‌توان به يك تغيير موضع برداشت كرد. تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي در پايان گفت: شايد اين موضوع را نتوان چندان به بحث‌هاي داخلي و جريان انتخابات در برزيل هم مرتبط دانست آنچه كه براي برزيل و سران اين كشور اهميت دارد عضويت برزيل در شوراي امنيت است كه ممكن است با يك موضع‌گيري نابجا دچار خدشه شود. آمريكا مي‌خواهد ايران را فريب استراتژيك دهد سيامك باقري كارشناس مسائل سياسي و بين‌المللي درباره موضع‌گيري اخير رئيس‌جمهور و وزير خارجه برزيل و مقايسه آن با وضعيت روسيه گفت: به طور كلي ما يك سري مواضع اعلامي و يك سري مواضع اعمالي داريم، ما بايد بين مواضع اعلامي و اعمالي تفكيك قائل شويم. وي افزود: در خصوص برزيل با توجه به رفتاري كه تاكنون داشته‌اند و نوع اقدامات در بحث بيانيه تهران بايد اين تفكيك را بين مواضع اعلامي و اعمالي قائل شويم. كارشناس مسائل سياسي و بين‌المللي توضيح داد: به دليل اينكه در فضاي بين‌المللي دولت‌ها بايد روابط خود را داشته باشند در نتيجه ناچار به موضع‌گيري‌هايي مي‌شوند و از سوي ديگر در مسئله تحريم‌ها با توجه به اعمال فشار آمريكا تفاوت در سياست‌هاي اعلامي و اعمالي امري طبيعي است. وي تصريح كرد: اين موضوع قابل توجه است كه در رابطه با تحريم ايران اجماع لازم براي تصويب در شوراي امنيت همچنان ايجاد نشده است و به دليل اينكه روسيه و چين هم با توجه به موضع‌گيري قبلي خود مسئله تحريم ايران را مناسب نمي‌دانند و برزيل هم بر همين اساس با توجه به فضاي بين‌المللي و فضاي موجود در شوراي امنيت به اين شكل مواضع خود را در رابطه با ايران تغيير داده است. باقري ادامه داد: بايد اين نكته را در نظر داشته باشيم كه تحريم‌ها با توجه به نوع مخالفت‌هايي كه صورت گرفته نمي‌تواند به صورت تحريم‌هاي فلج كننده به اجرا دربيايد و بحث تحريم‌ها قطعا نمي‌تواند پررنگ‌تر از قطعنامه‌هاي پيشين به اجرا گذاشته شود. وي خاطرنشان كرد: برزل قصد دارد به التزام در قبال مسائل بين‌المللي به اين شكل پاي‌بندي خودش را نشان بدهد و ايران هم نبايد به اين خاطر رويكرد خودش را در قبال برزيل تغيير بدهد چرا كه ديپلماسي امري پيچيده است كه جمهوري اسلامي هم بايد با توجه به شرايط موجود و نشست‌هاي غير آشكار با مسئولان اين كشور اين موضوع را جويا شود. تحليل‌گر مسائل سياسي و بين‌المللي اضافه كرد: ايران بايد با تحليل‌هاي درست از فرآيند موجود موضعي در پيش بگيرد و شتابزدگي جمهوري اسلامي در اين رابطه به نفع مخالفان هسته‌اي ماست و نوعي جبهه گيري عليه جمهوري اسلامي ايجاد مي‌كند. باقري در پايان افزود: آمريكا و رژيم صهيونيستي در حال حاضر در صدد تنش زايي بين ايران و تركيه و برزيل هستند تا از اين طريق با يك فريب استراتژيك ايران را وادار به موضع‌گيري كنند تا كشورهاي مقابل هم موضعي در برابر جمهوري اسلامي اتخاذ كنند اين موضوعي است كه رسانه‌هاي غربي در اين رابطه قصد برجسته سازي آن را دارند تا از اين طريق بهره‌هاي موردنظر خود را ببرند.