دو ماه مانده به سال نو، وقتی نمیشود گرانی را مهار کرد تا دل مردم خوش شود، شاید بتوان با مهار روحانی منتقدی به نام محمدرضا زائری هم فضایی برای ایجاد جوک در بین افراد جامعه ایجاد کرد و هم به اسم حراست از شان مجلس عوامل بازدارنده در رای آوری مجدد عدهای در مجلس را کنار زد.
گرانی دل مردم را به درد آورده است، نوسانات قیمتها، افرایش بیرویه اقلام و هرازگاهی شنیده شدن صدای بالا رفتن قیمت بنزین! جامعه را در آستان سال نو با ابهام روبهرو کرده، وقتی هنوز وعده «درست میشود» را از غرب میشنویم و به «کانال ارتباطی» آنها دلخویشیم، وقتی برای هزار وعده عملی نشده «پاسخی در خور» نمییابیم به ناچار باید دل خوش کنیم به رفتارهایی که هر از چندی «خنده تلخ از گریه غمگینتر» را بر لبانمان میآورد، باید دل خوش کنیم به اقدامات «خودخواهانهای» که دعا میکردیم کاش برای مردم و به دلیل حمایت از حقوق مردم به کار میافتاد.
قصدمان «سیاهنمایی» نیست و منکر «خدمت صادقانه» برخی از مسئولان نمیشویم که تعدادشان کم نیست، اما هر چه میکنیم نمیتوانید تعدادی «قلیل» را نبینیم که توانی «بسیار» دارند و خوب راه رفتن روی «اعصاب» ملت را بلدند. بلدند بحث «فیلترینگ اینستاگرام» را راه بیندازند و برای چند روز روی اعصاب ملتی بروند که غم نان دارند و اینطور سخن بگویند که انگار نمیدادند اولویت جامعه چیست، بلدند بحث «ازدواج کودکان»، «دوچرخهسواری» و «ورزشگاه رفتن خانمها» را بیشتر از «بیمه زنان خانهدار و سرپرست خانوار» جار بزنند تا فاصلهشان روز به به روز با مردم بیشتر شود و مردم باور کنند که آنها با دردشان «بیگانه» هستند. همه اینها قابل تحمل است اما از زمانی ماجرا غیرقابل تحمل میشود که ببینی «مجلس» جمعی از نمیاندگانی که باید به فکر مردم باشند نیز همین رویه را پیش گرفتهاند.
زائری ممنوعالتصویر شد تا شان مجلس خدشه نبیند
روز گذشته اکبر رنجبرزاده عضو هیأت رئیسه مجلس بدون اشاره به مشکلات معیشتی و راهکار مجلس برای کم شدن آلام مردم گفته: من فکر میکنم از برنامههای آتی صداوسیما از حضور آقای زائری که شأن مجلس و جایگاه آن را زیرسؤال برد استفاده نکنند.
وی در تشریح جزئیات نشست مدیران صداوسیما و تهیهکننده برنامه «فرمول یک» با برخی نمایندگان در مجلس، اظهار داشت: موضوعی که درباره صحن مجلس و زیر سؤال بردن آن در برنامه فرمول یک از شبکه یک سیما پخش شد، حرفهای نامناسبی درباره مجلس شورای اسلامی زده شد. درجلسه مذکور، همچنین عنوان شد که جایگاه مجلس دارای قداستی است و قداست آن برای همه آحاد مردم فرض است. ما در این جلسه به مدیران صداوسیما گفتیم این تصاویر شهدایی که در مجلس وجود دارد همگی از همین جایگاه مجلس برخاستند و اگر موضوع و مشکلاتی هم مانند نماینده سراوان پیش بیاید، نباید به کلیت مجلس تعمیم داده شود و این جایگاه را تخریب کند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: در این جلسه همچنین این مطلب مطرح شد که فردی که از سر عصبانیت و به یکباره کلامی مبنی بر اینکه شرم بر مجلسی باد که ... میگوید، طبیعتا در رسانهها حضور چنین افراد و اشخاص ممکن است مشکلآفرین باشد. وی بیان کرد: من فکر میکنم از برنامههای آتی صداوسیما از حضور آقای زائری که شأن مجلس و جایگاه آن را زیرسؤال برد استفاده نکنند، البته در روز گذشته در جلسه مذکور بنا بر قول رئیس سازمان صداوسیما مقرر شد از حضور زائری در برنامههای صداوسیما ممانعت به عمل آید.
وی با بیان اینکه در جلسه مذکور، رئیس سازمان صداوسیما، معاونان وی و همچنین تهیهکننده برنامه فرمول یک حضور داشتند، عنوان کرد: البته در این جلسه آن شخص روحانی (محمدرضا زائری) حضور نداشت و در هر صورت، جمعبندی جلسه بر این بود که کسانی که به هر نحوی موجب تضعیف جایگاه نظام در کشور میشوند، از آنها استفاده نخواهد شد و به صورت کلی، وظیفه رسانه و صداوسیما و الزامات اقدامات صداوسیما تشریح شد.
شان مجلس چطور خدشهدار میشود؟!
موضوعات و اولویتهای کلانتری از سخنان یک میهمان در تلویزیون وجود دارد که مجلس باید به آن ورود کند، این را سعید ابوطالب عضو پیشین کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفته و ادامه میدهد: قطعا اظهاراتی که نمایندگان درباره ممنوعالتصویری افراد در رسانهها دارند، اظهارات شخصی است چراکه از حیث قانونی ممنوعالتصویری افراد در رسانهها جزو اختیارات مجلس نیست.
ماجرا از زمانی شروع شد که حجتاسلام زائری در برنامه صداوسیما نقدی را به رفتار نمایندگان مطرح کرد و درپی آن کلماتی را درباره مجلس به کار برد که باعث شد رئیس و مسئولان رسانه ملی در مجلس حاضر و بابت رفتار وی توضیح دهند! هر چند که حضور در مجلس و صحبت در غیاب فردی که میگفند متهم است نیز خود جای نقد و بررسی دارد که چرا خود فرد نبوده که توضیحاتش را ارائه دهد اما ورود زودهنگام مجلس به این ماجرا با توجه اولویتهایی که در جامعه وجود دارد نیز قابل تامل است.
در راستای بررسی بیشتر ماجرا با سعید ابوطالب نماینده پیشین مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی تماس گرفتیم، او به سیاست روز گفت: رویکرد تلویزیون در نقدهایی که صورت میگیرد قابل ستایش است، خصوصا اینکه همه تفکرات بتوانند حرفهایشان را بزنند.
وی گفت: بدون دفاع از محتویات حرفهای این میهمانها، میگویم که وقتی میهمانی برای حضور در برنامه سیما برگزیده میشود، میتواند حرفهایش را بزند اما مسولیتش به مجری و برنامهساز و مسولان شبکه نیست برای ایجاد فضایی که همه سلایق بتوانند صحبتهای خود را مطرح کنند، باید از تلویزیون تقدیر کرد.
ابوطالب گفت: اما اینکه مجلس به ماجرا ورود کند قبلا هم در مجلس ورود به موارد ریز وجود داشته مثلا در دوران بنده درباره سریال ساعت شنی مجلس ورود کرد اما به اعتقاد من این موارد آنقدر خرد هستند که اساسا در اولویت نیست و بیشتر وقت نمایندهها تلف میشود، چراکه خیلی موضوعات کلانتر از اینکه داخل برنامه تلویزیونی یک میهمانی چه گفته وجود دارد که مجلس بهتر است به آنها بپردازد.
وی با اشاره به اینکه این جزو اختیارات مجلس نیست که کسی را ممنوعالتصویر کند، ادامه داد: نه نماینده مجلس و نه کمیسیون و هیات رئیسه نمیتوانند از جایکاه نمایندگی خود فردی را ممنوعالتصویر کنند، این ماجرا جزو اختیارات مجلس نیست و من فکر میکنم مدیریت سازمان هم اجازه چنین کاری را به نمایندگان نمیدهد.
ابوطالب بعد از شنیدن صحبتهای عضو هیات رئیسه مجلس درباره ممنوعالتصویری زائری تاکید کرد: آنقدر میدانم مجلس چنین اختیاراتی ندارد و ورود به مسایل جزئی در چاچوب غیرعرف دخالت محسوب میشود، اگر مجلس میخواهد به موضوع تلویزیون ورود کند ساز و کار قانونی را براساس اختیارات آییننامه مجلس باید طی کند. مجلس شان تقنینی و نظارتی دارد و اینکه نمایندگان، مدیر تشکیلات، دولت و... از صداوسیما قول بگیرند وجاهت قانونی ندارد. علیعسکری میتواند حرفهایی زده باشد اما نماینده حق ندارد این را اعلام کند. راه نظارت مجلس بر صداوسیما این نیست که رئیس را در مجلس بیاورند و از او قول بگیرند.
وی گفت: دخالت مجلس در چنین مواردی و موضوعات از این دست که فضای آزادی را که تلویزیون دارد پیگیری میکند محدود میکند، واقعیت این است که اگر در برنامه حالا خورشید و پایش و فرمول یک و... که میهمانها میآیند اظهارنظر کنند اگر قرار باشد هر اظهارنظری از میهمان فریاد مجلس را درآورد و تقاضای ممنوعالتصویری کنند نمیشود کار کرد، هر چند بعید میدانم تلویزیون و جناب عسکری این فشارها را قبول کنند.
وی در پاسخ به این سوال که این دست اتفاقات آیا باعث دلسردی مردم از تلویزیون و کوچ آنها به سمت شبکه مجازی و ماهواره میشود یا خیر، گفت: واقعیت این است که تلویزین ماموریتش عوض میشود اما کارکردش عوض نمیشود، رسانه ملی مجرایی است برای اطلاعرسانی و ارتباط با مردم که بسته نمیشود و هیچ وقت کارکرد خود را از دست نمیدهد، در همه جای دنیا تلویزیون وجود دارد با وجودی که انواع رسانه شنیداری فعال هستند، تلویزیون کارکردش پابرجاست اینکه مردم از رسانههای دیگر و فضای مجازی استفاده میکنند به معنای کنار گذاشتن رسانه ملی نیست، تلویزیون مخاطب خودش را دارد اما اینکه این برخورد اگر باعث رفتار انسدادی در صداوسیما شود مردم به سمت شبکههای مجازی میروند این را قبول دارم. اگر دستگاهها، چه دولت چه مجلس و چه دستگاه انتظامی تلویزیون را به سمت انسداد ببرند و باعث شوند که تلویزیون از ایجاد فضای باز انصراف دهد به جایگاه رسانه ملی آسیب میزند و بعید میدانم که مدیران تلویزیون اجازه چنین اقدامی را بدهند.
وی گفت: اتنقاد از تکتک افراد در مجلس به معنای انتقاد از مجلس نیست، مجلس قابل نقد است اما روش نقد را اینطور نمیپسندم، باید نقد درباره مثلا ما ماحصل تصمیمات یکساله و آن تصمیماتی که میتوانست بگیرد و از حیث نظارتی جای نقد دارد قابل نقد است همانطور که دولت و نهادهای دیگر نیز باید نقد شوند.
ابوطالب گفت: اما نقد مجلس با نقد رفتار شخصی یک نماینده فرق دارد، یک نماینده مثل بقیه افراد جامعه است و حتما شان مجلس با این روش کم نمیشود. این روشی که برخی از رسانهها و برخی از خبرنگاران پیش میگیرند درست نیست.
عضو پیشین کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در توضیحات بیشتر افزود: اینکه رفتار شخصی یک نماینده را به کل مجلس تعمیم دهند. باید آن فرد که کاری خطا کرده را احصا کرد، اصلا دید چرا مثلا جناب نماینده سراوان به گمرک رفته ولی ورود به موضوع از این حیث که نماینده چه کلماتی به کار برده و در دعوا چه شده، آدرس غلط دادن است، باید دید آن نماینده در گمرک چه میکرده و آیا برای راه انداختن کار شخصی دیگر ورود کرده بود؟ این را نقد کنند.سوال اصلی این است که آن نماینده در گمرک چه میکرده؟ و در عین حال بقیه نمایندهها در قبال رفتار او چه کردند؟ مساله مهمتر را نقد کنند، اینها به نظرم آدرس غلط دادن است که توجه افکار عمومی را از مسایل کلانتر میبرند به مسایل جزئیتر، اینکه مجلس در اقتصاد چه نقشی ایفا کرده قابل نقد است و من معتقدم مجالس ما از این حیث میتوانند تحت صریحترین نقدها قرار بگیرند، مجلس را در این مورد بسیار ضعیف و ناتوان میبینم خیلی وقتها اینها به خود مجلس بر میگردد رسانه ملی هم به باید به کلیت بپردازد.
ابوطالب گفت: باید بررسی کرد که هیات نظارت به عملکرد نمایندهها تاکنون چه کرده؟ اگر مجلس خودش از خودش صیانت کند به این صورت مثلا برای همه نمایندهها حتما توجیه قانون اساسی و آموزش قانون اساسی باید داده شود، همه نیاز دارند و حتی آنهایی که چند دوره نماینده بودهاند. البته این آموزش باید از درون خود نهاد اتفاق بیفتد و کمیسیون مربوطه باید این کارها را انجام دهد. اگر هم هیات نظارت بر رفتار نمایندهها کاری نکرده حتما از ضعف آییننامه داخلی مجلس است و باید آن را بررسی کنیم که ببینیم آیا اختیار به هیات داده است یا نه.