شرق آسیا در روزهای اخیر شاهد تحولاتی بوده که در ظاهر رنگ و بوی همگرایی گرفته است که محور آن را نیز بیشتر توافقات نظامی تشکیل میدهد.
در جریان سفر رئیس جمهوری ویتنام به فرانسه، دو کشور سطح روابط را به «شراکت راهبردی جامع» که بالاترین سطح برای هانوی است، ارتقا دادند که از ابعاد آن را نیز تعاملات اقتصادی تشکیل میدهد. ژاپن در چارچوب برنامه دفاعی توکیو با حمایت آمریکا طرح تبدیل ناوهای بالگردبر خود به ناوهای هواپیمابر را آغاز کرد در حالی که پیش از این نیز به افزایش بودجه نظامی پرداخته است همچنین ژاپن و کره جنوبی به دنبال تبدیل شدن به مرکزی برای ناتو در شرق آسیا هستند.
در تحولی دیگر زمایش دریایی ارتش فیلیپین، استرالیا، کانادا، فرانسه، ژاپن و آمریکا نزدیک به آبهای تایوان و در شرایطی در حال برگزاری است که تنشها در منطقه، بهویژه در دریای چین جنوبی همچنان ادامه دارد. فردیناند مارکوس جونیور رئیسجمهور فیلیپین، نیز لایحهای را امضا کرد که هدف آن توسعه صنعت دفاعی این کشور اعلام شده است تا با کاهش وابستگی به منابع خارجی، تجهیزات دفاعی متناسب با نیازهای امنیتی کشور تولید شود.
از سوی دیگر رزمایش دریایی مالابار ۲۰۲۴ در آبهای هند با مشارکت میزبان، استرالیا، آمریکا و ژاپن از دیروز آغاز شد. همچنین قرارداد مشارکت جامع اقتصادی و امنیت دریایی میان هند و مالدیو به تصویب رسید و دو کشور برای تقویت امنیت دریایی در اقیانوس هند توافق کردند. رئیسجمهوری کرهجنوبی نیز اعلام کرد که کشورش با سنگاپور به توافق رسیده تا سال آینده میلادی، به مناسبت پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور، این روابط را تا سطح شراکت راهبردی ارتقا دهد در حالی که از محورهای این تحرکات نیز حوزه نظامی و امنیتی را در بر میگیرد.
مجموع این تحولات در ظاهر همگرایانه در یک رویکرد خلاصه میشود و آن افزایش فشارها بر چین و روسیه است که رسما با هدایت آمریکا و اروپا صورت میگیرد. به عبارتی دیگر در حالی ظاهر این تحرکات همگرایانه است که در اصل نتیجهای واگرایانه در منطقه خواهد داشت که به تشدید بحرانها منجر میشود. روندی که نتیجه آن را در واکنش روسیه و چین میتوان مشاهده کرد چنانکه این کشورها در کنار تاکید بر توسعه روابط نظامی و اقتصادی، در راستای ارتقای سطح همکاری نظامی و به منظور قدرتنمایی در مقابل آمریکا و متحدان آنها در منطقه، در شمالی شرقی اقیانوس آرام گشت مشترک دریایی انجام دادند. روندی که نشانگر افزایش تنشها و تقابلها در شرق آسیا میباشد که بعد از اوکراین و غرب آسیا ضلع سوم راهبرد بحران ساز غرب در جهان را نشان میدهد.
در جریان سفر رئیس جمهوری ویتنام به فرانسه، دو کشور سطح روابط را به «شراکت راهبردی جامع» که بالاترین سطح برای هانوی است، ارتقا دادند که از ابعاد آن را نیز تعاملات اقتصادی تشکیل میدهد. ژاپن در چارچوب برنامه دفاعی توکیو با حمایت آمریکا طرح تبدیل ناوهای بالگردبر خود به ناوهای هواپیمابر را آغاز کرد در حالی که پیش از این نیز به افزایش بودجه نظامی پرداخته است همچنین ژاپن و کره جنوبی به دنبال تبدیل شدن به مرکزی برای ناتو در شرق آسیا هستند.
در تحولی دیگر زمایش دریایی ارتش فیلیپین، استرالیا، کانادا، فرانسه، ژاپن و آمریکا نزدیک به آبهای تایوان و در شرایطی در حال برگزاری است که تنشها در منطقه، بهویژه در دریای چین جنوبی همچنان ادامه دارد. فردیناند مارکوس جونیور رئیسجمهور فیلیپین، نیز لایحهای را امضا کرد که هدف آن توسعه صنعت دفاعی این کشور اعلام شده است تا با کاهش وابستگی به منابع خارجی، تجهیزات دفاعی متناسب با نیازهای امنیتی کشور تولید شود.
از سوی دیگر رزمایش دریایی مالابار ۲۰۲۴ در آبهای هند با مشارکت میزبان، استرالیا، آمریکا و ژاپن از دیروز آغاز شد. همچنین قرارداد مشارکت جامع اقتصادی و امنیت دریایی میان هند و مالدیو به تصویب رسید و دو کشور برای تقویت امنیت دریایی در اقیانوس هند توافق کردند. رئیسجمهوری کرهجنوبی نیز اعلام کرد که کشورش با سنگاپور به توافق رسیده تا سال آینده میلادی، به مناسبت پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور، این روابط را تا سطح شراکت راهبردی ارتقا دهد در حالی که از محورهای این تحرکات نیز حوزه نظامی و امنیتی را در بر میگیرد.
مجموع این تحولات در ظاهر همگرایانه در یک رویکرد خلاصه میشود و آن افزایش فشارها بر چین و روسیه است که رسما با هدایت آمریکا و اروپا صورت میگیرد. به عبارتی دیگر در حالی ظاهر این تحرکات همگرایانه است که در اصل نتیجهای واگرایانه در منطقه خواهد داشت که به تشدید بحرانها منجر میشود. روندی که نتیجه آن را در واکنش روسیه و چین میتوان مشاهده کرد چنانکه این کشورها در کنار تاکید بر توسعه روابط نظامی و اقتصادی، در راستای ارتقای سطح همکاری نظامی و به منظور قدرتنمایی در مقابل آمریکا و متحدان آنها در منطقه، در شمالی شرقی اقیانوس آرام گشت مشترک دریایی انجام دادند. روندی که نشانگر افزایش تنشها و تقابلها در شرق آسیا میباشد که بعد از اوکراین و غرب آسیا ضلع سوم راهبرد بحران ساز غرب در جهان را نشان میدهد.
سید مهدی لنکرانی