در همهپرسی روز پنجشنبه ۳ تیرماه ۱۳۹۵ -۲۳ ژوئن ۲۰۱۶- در بریتانیا ، ۹ .۵۱ درصد از شهروندان این کشور رأی به خروج از اتحادیه اروپا دادند . این رأی سرنوشتساز نهتنها سرنوشت بریتانیا بلکه سرنوشت اتحادیهای با ۲۸ کشور را در ابهام قرار داده است . موافقان خروج از اتحادیه ، این رأی را «رأی به سپیدهدم» نامیدند.
دراين خصوص نكاتي وجو دارد كه در ذيل به آنها اشاراتي خواهيم داشت :
۱- بریتانیا اولین کشوری است که اتحادیه اروپا را ترک میکند. نزدیکترین حادثه به این مساله گرینلند بود که بخشی از دانمارک بود و در سال ۱۹۸۵ خارج شد اما سایر بخشهای دانمارک در اتحادیه ماندند. برخی معتقدند خروج بریتانیا زمزمههای فروپاشی اتحادیه را جدیتر کرده و اکنون دیوار اتحادیه ترکهایی برداشته است . خروج بریتانیا از اتحادیه اروپایی پیامد یک فرهنگ نهادینه شده در تفکر این جامعه- در جمع ملت و دولت- است که ۱۵ سال پیش از این نیز توسط اقتصاددانان آگاه جهان پیشبینی شده بود.
۲- تحليل گران معتقدند؛ یونان اکنون در فکر خروج افتاده و به جدّ به آن میاندیشد. در این صورت بریگزیت مدافع دیگری به نام «گریکزیت» (خروج یونان ازاتحادیه) خواهد یافت. آنها معتقدند وقتی پنجره خروج ازاتحادیه گشوده شد اکنون کشورهای دیگری تصمیم به خروج را «مزه مزه»میکنند واین تبعات سختی برای ثبات و امنیت اقتصادی اروپا برجا خواهد گذاشت. برهمین اساس، خروج بریتانیا به عنوان دومین قدرت اقتصادی اروپا پس از آلمان وعضو دائم شورای امنیت، باعث گسسته شدن زنجیره اتحاد در قاره سبز خواهد شد .
۳- رأی انگلستان به خروج از اتحادیه اروپا بزرگترین دستاوردی است که جنبشهای ملیگرا در سالهای اخیر در اتحادیه اروپا داشتهاند، اما بعید است که این جنبشها به همین دستاورد اکتفا کنند. آنها خروج انگلستان را تازه آغاز یک روند میدانند که میتواند در نهایت به سقوط اروپای متحد منجر شود.شاید کمتر کارشناسی واقعا تصور میکرد که مردم انگلستان ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶ (روزپنجشنبه) به خروج از اتحادیه اروپا رأی دهند. اما نتایجی که اعلام شد نشان داد موج استقلالطلبی که در سالهای اخیر در اروپا به راه افتاده، قدرتمندتر از آن است که پیشترتصور میشد. موجی که با تلاش اسکاتلندیها در انگلستان و پس از آن اهالی کاتالونیا در اسپانیا برای استقلال آغاز شد، در ماههای اخیربا تشدید بحران پناهجویان و بالا گرفتن اختلاف بین اعضای اتحادیه اروپا ، با تقویت احزاب راستگرا و ضد اتحادیه اروپا ادامه یافته است. نشانههای موج ملیگرایی و حتی قومیت گرایی در اروپا یکی دو تا نیست . در ماههای اخیر هر انتخاباتی که در قاره سبز برگزار شده ، با تقویت جایگاه احزاب ملیگرا همراه بوده است ، از انتخابات منطقهای در فرانسه گرفته تا انتخابات اخیر ریاستجمهوری در اتریش .
۴- به گفته تحلیلگران ، بهرغم رای مردم انگلیس به خروج، این تصمیم بلافاصله عملی نخواهد شد و این کشور در این مرحله همچنان عضو اتحادیه اروپا باقی خواهد ماند. اما روند خروجش که دستکم دو سال خواهد بود، شروع میشود. در این دوره زمانی، انگلیس همچنان بایستی به قوانین و پیمانهای اتحادیه اروپا پایبند باشد ، اما حق شرکت در تصمیمگیری ندارد و در عمل ، فرایند جدایی و تعیین شرایط رابطه با اتحادیه ۱۷ عضوی( اعضای قدیمیاتحادیه اروپا) ممکن است بیش از دو سال طول بکشد . هرچند به لحاظ حقوقی، نتیجه همهپرسی لازمالاجرا نیست و این پارلمان است که باید خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را با لغو مصوبه پیوستن به این اتحادیه (سال ۱۹۷۲) ، تصویب کند . از این گذشته ، توافق انگلیس با اتحادیه اروپا (برای خروج) باید به تصویب پارلمان برسد و چه مجلس عوام چه مجلس اعیان میتوانند علیه آن رای بدهند.در همین حال برخی از نمایندگان حامی ادامه حضور انگلیس در اتحادیه اروپا میتوانند برای جلوگیری از اجرای همهپرسی، خواستار انتخابات زودهنگام بشوند.اما برگزاری انتخابات زودهنگام (پیش از سال ۲۰۲۰) فقط به رای دو- سوم نمایندگان مجلس عوام ممکن خواهد بود.