وزیر امور خارجه آمریکا هفته آینده به کشورهای ژاپن، کرهجنوبی و چین میرود تا پیرامون مسائل اقتصادی، امنیتی و همچنین مهار برنامه موشکی- هستهای پیونگ یانگ به بحث و تبادل نظر بپردازد. این سفر در حالی صورت میگیرد که پیش از این نیز وزیر دفاع آمریکا به چین و کرهجنوبی سفر داشته است. مجموع این تحرکات یک اصل را نشان میدهد و آن اینکه نگاه آمریکا بر اساس اصل رویکرد به شرق است. سیاستی که بر مبنای آن تحرکات آمریکا به حوزه شرقی معطوف و زنجیره اقداماتی در این حوزه صورت میگیرد. حال این سوال مطرح است که اهداف این اقدامات چیست و چرا آمریکا چنین رویکردی را در پیش گرفته است.؟
پاسخ به این پرسش را در راهبرد کلان آمریکا در صحنه جهانی میتوان جست وجو کرد. آنچه آمریکا بر آن تاکید دارد آن است که غرب آسیا حوزه اصلی بازیگری آن است اما در عین حال باید به معادلات شرق آسیا توجه داشته باشد. بحرانسازی و ایجاد فضای نظامی در این منطقه چند دستاورد بزرگ دارد. نخست فضای بحرانی برابر با فروش تسلیحات بیشتر است که منبع درآمدی مهم برای آمریکاست. دوم آنکه آمریکا با چنین فضایی به بهانه حمایت از متحدان شرقیاش به توسعه نظامیگری در منطقه میپردازد. سوم آنکه آمریکا یک اصل مهم دارد و آن مقابله با چین است. چین در چند محور خطراطی بزرگ برای آمریکا دارد. بخشی از آن شرایط چین بویژه در حوزه اقتصادی است که این کشور را به یک قدرت بزرگ جهانی مبدل کرده است.
آمریکا که اقتصاد خود را از محورهای اصلی سلطه بر جهان میداند با اعمال فشار بر چین به دنبال حذف موقعیت اقتصادی جهانی خود است. نکته دیگر آنکه رویکرد شرقگرایان در قالب روسیه و ایران و چین و در نهایت جاده ابریشم است. طرحی که بر اساس آن زنجیرهای از معادلات اقتصادی و سیاسی در منطقه ایجاد میشود که نقشی مهم در توسعه و امنیت منطقه خواهد داشت. مسئله دیگر نقش و جایگاه چین در معادلات جهانی است. این کشور از یک سو دارای حق وتو در شورای امنیت است و از سوی دیگر در بسیاری از نقاط جهان نقشی اساسی بویژه در حوزه اقتصادی ایفا میکند. آمریکا با به چالش کشاندن پکن سعی دارد تا ضمن جلوگیری از چنین ائتلافهای منطقهای، مانع از حضور جهانی پکن شود. بر این اساس میتوان گفت آنچه دولت جدید آمریکا را به عرصه شرق آسیا کشانده است استمرار سیاست مقابله با چین است چنانکه ترامپ بارها ادعا کرده است که از هر ابزاری از جمله ابزار اقتصادی برای مهار پکن بهره میگیرد و در این راه حتی ادعای لزوم خرید کالاهای آمریکایی به جای کالاهای چینی را مطرح کرده است.