به دنبال سانحه سقوط هواپیما نمایندگان مردم در مجلس اعلام کردند که موضوع استیضاح عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی را در برنامههای خود قرار دادهاند و این درحالی است که فضای افکار عمومی نیز به دلیل این سانحه و سوانح پیشین و عملکرد ضعیف این وزارتخانه منتظر برای استعفا یا استیضاح عباس آخوندی، است.
بسیاری از مردم میگویند که اگر بحث استیضاح وزیر پیش از این به جد دنبال شده بود و به نتیجه موثر رسیده بود شاهد داغهای نو به نو نبودیم.
اگر آخوندی استیضاح شود این سومین بار خواهد بود که در طول دولتهای یازدهم و دوازدهم او در جلسه استیضاح قرار میگیرد. وی پیش از این دو بار در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ استیضاح شد اما هر دو بار توانست مجددا رای اعتمادمجلسهای نهم و دهم را کسب کند.
در سال ۹۴ اگرچه بسیاری از نمایندگان به دلیل بیتوجهی به مسکن مهر و سوءمدیریت در سایر بخشها به دنبال استیضاح آخوندی بودند اما در ۱۴ مهر ۱۳۹۴ نهایتا استیضاح وزیر راه و شهرسازی با ۷۲ رأی موافق، ۱۷۵ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۲ رأی مأخوذه، رأی نیاورد و آخوندی بهعنوان وزیر راه و شهرسازی ابقاء شد.
اول اسفند ۱۳۹۵ نیز مجلس دهم عباس آخوندی را بابت حادثه تصادف قطار تبریز-مشهد استیضاح کرد که این بار هم از مجموع ۲۵۷ نماینده حاضر در جلسه مجلس، استیضاح آخوندی با رای ۷۴ موافق، ۱۷۶ رای مخالف و ۵ رای ممتنع مواجه شد و وی در وزارت ماند.
این درحالی است که بسیاری در آن زمان عقیده داشتند که تعلل هیئت رئیسه مجلس در اعلام وصول استیضاح آخوندی در آن مقطع، مهمترین دلیل رای نیاوردن استیضاح او بود زیرا نمایندگان بلافاصله پس از حادثه قطار تبریز-مشهد در ۵ آذر ۱۳۹۵، طرح استیضاح آخوندی را کلید زدند اما هیئت رئیسه با ترفندهای خاص خود جلسه استیضاح را نزدیک به سه ماه بعد برگزار کرد که دیگر آبها از آسیاب افتاده بود و هیجانات نسبت به سوءمدیریت وزیر راه، فروکش کرده بود.
اما این روزها به نظر میرسد که وزیر راه یکی از پراستعدادترین وزرای دولت روحانی برای استیضاح است. پروژه استیضاح وی مدتهاست که کلید خورده اما هر بار به بهانههای مختلف این موضوع به عقب میافتاد و به زمان دیگری موکول میشد.
با این حال این بار دیگر وزیر راه، راه دشواری در مجلس در پیش رو دارد چرا که حتی اعضای برجسته فراکسیون امید، چون تاجگردون، وکیلی، حسینزاده، فتحی و پارسایی پیشگام برکناری آخوندی شدهاند. آنها حتی در نامهای به حسن روحانی، خواستار استعفای آخوندی قبل از برکناری توسط مجلس، شدند.
نمایندگان جدی هستند
در همین حال برخی از نمایندگان مجلس اعلام کردهاند که این بار در استیضاح آخوندی جدی هستند.
از جمله محمد علی پورمختار نماینده بهار و کبودرآهنگ، گفت: نمایندگان از وزارت راه و شهرسازی در حوزههای مختلف ناراضی هستند و به همین دلیل پیگیر استیضاح عباس اخوندی هستند تا بتوانند او را از کار برکنار کنند.
وی ادامه داد بر همین اساس تعدادی از نمایندگان در حال آماده کردن متن استیضاح هستند تا به امضا نمایندگان برسد. وی درباره محورهای استیضاح عباس آخوندی نیز توضیح داد: نمایندگان در موارد مختلفی همچون راهداریها ، حوزه شهری و بلاتکلیفی وضعیت مسکن مهر از وزارت راه و شهرسازی گلایه دارند و بارندگی و برف اخیر نیز مزید بر علت شد تا نارضایتی نمایندگان افزایش بیشتری یابد.
وی در ادامه با تایید لابیهای صورت گرفته در استیضاحهای پیشین عباس آخوندی نیز گفت: متاسفانه در استیضاحهای قبلی لابیگریهای شدیدی از سوی آخوندی صورت گرفته بود، اما اینبار نظر خیلی از نمایندگان برای این استیضاح جدی است و بنظر میرسد این استیضاح به نتیجه خواهد رسید.
از سوی دیگدر ولی داداشی نماینده مردم آستارا گفت: بنده که طرح استضاح را امضا کردم بیش از ۳۵ نفر قبل از من ان طرح را امضا کرده بودند. وی بابیان اینکه پیشبینی میشود تعداد امضاها به ۷۰ الی ۸۰ امضا برسد، افزود: هر نمایندهای که لابی کند نسبت به عملکردش باید پاسخگوی ملت ایران و موکلینش باشد.
وی با اشاره به اینکه آخوندی نمایندگان را به سخره گرفته است تصریح کرد :وظیفه نمایندگان مجلس این است که از وزرا پاسخ بخواهند و ما از وزیر راه پاسخ خواستیم و در بسیاری از موارد ما از عملکرد و صحبتهای وی قانع نشدیم حتی بعضاً آخوندی نمایندگان مجلس را به سخره گرفتند و مسخره کردند.
وی با تاکید بر این که این بار جواب دندانشکنی این بار به آقای آخوندی خواهیم داد تاکید کرد: بنده به عنوان نماینده مردم اگر وزیر راه استیضاح شد که شد اگر نشد بنده با سؤالات متعدد سراغ آقای آخوندی خواهم رفت.
همچنین حجتالاسلام مهدی افتخاری نماینده مردم فومن و شفت و عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: استیضاح آقای آخوندی در چند مرحله شروع شده و دارای چند موضوع متفاوت و مختلف است نمایندگان مجلس هم هماهنگ و پیگیر و همه اکثراً مصمم بر استیضاح هستند.
در همین حال رئیس کمیسیون عمران مجلس نیز از ارجاع نامه استیضاح وزیر راه و شهرسازی از سوی هیئت رئیسه به کمیسیون عمران خبر داد. محمدرضا رضایی با بیان اینکه استیضاح آخوندی در دستور کار کمیسیون عمران قرار میگیرد، تصریح کرد: طبق قانون در زمان بررسی بودجه، بحث استیضاح وزیر راه و شهرسازی در مجلس قابل طرح است.
افزایش هزینه برای اصلاحطلبان
از سوی دیگر به نظر میرسد که دفاع از آخوندی برای اصلاحطلبان پرهزینه شده است
در همین زمینه نصراله پژمانفر نماینده مردم مشهد گفت: رخدادهای متعددی که در حوزه راه و مسکن اتفاق افتاده است و این موضوع باعث شده دفاع کردن از این مسیر برای آقایان اصلاحطلب در خوزه انتخابیه شان پرهزینه شده است.
وی بابیان اینکه نمایندگان اصلاحطلب مجلس به این نتیجه رسیدند که دیگر نمیتوانند این مسیر را ادامه دهند، افزود: ضعفهایی که در حوزه وزارت راه وجود داشت در موقعیتهای قبلی سعی کردند استیضاح آخوندی را سیاسی جلوه دهند موضوع را به این شکل پیگیری کردند ولی اتفاقات متعددی که در خصوص خطوط ریلی هوایی و جادهها اتفاق افتاد باعث شد جریان اصلاحطلب و مستقل مجلس نیز امروز به دنبال استیضاح وزیر راه باشند.
سوالاتی که در حوزه سیاسی وزیر راه مطرح بود که هنوز هم مطرح است، امروزه این قدر ضعفهای مدیریتی آخوندی در چالشها خودنمایی میکند که با نگهداری وی به عنوان یک وزیر و گزینه برای اصلاحات ضرر زیادی خواهند کرد.
مردم مشهد با تأکید بر اینکه به نظر میرسد این استیضاح وزیر راه جدی است، تصریح کرد: آخوندی در هر کشوری خیلی زودتر استیضاح و برکنار شده بود.
وی با اشاره به اینکه خود دولت روحانی نیز زیر سؤال است اظهار داشت: خیلیها در فضای مجلس وقتی در حال بررسی موضوع هستیم ناکارآمدی رئیس جمهور را به شکلی مطرح میکنند که به نفع کشور است که بحث استیضاح از روحانی را پیگیری کنند. این دیالوگی است که در بین خیلی از نمایندگان مجلس مطرح میشود.
در ادامه حجتالاسلام علیرضا سلیمی نماینده. هیئت وزیران یا وزیر مورد استیضاح باید ظرف مدت ۱۰ روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گوید و از مجلس رأی اعتماد بخواهد.
آیا لابی باز هم موثر است؟
در حال حاضر اگرچه فضای عمومی کشور بخاطر اهمال کاری در مدیریت این وزارتخانه آمادگی لازم برای استعفا و برکناری وی توسط مجلس را دارد اما تجربه نشان داده است که آخوندی لابی قدرتمندی در مجلس دارد و میتواند همچنان آن را برای حفظ خود بکار گیرد.
این درحالی است که این پرسش از سوی مردم مطرح است که نمایندگان مردم به چه دلیل یا دلایلی زبانشان بستهاند و در قبال جان مردمی که آنها را به صندلی خوشنشین مجلس رساندهاند احساس وظیفه نمیکنند؟
آیا خدای نکرده بوی سازش به مشام میرسد؟ حتی کار به جایی رسیده است که حجتالاسلام منتظری، دادستان کل کشور خواهان عزل یا کنارهگیری مدیران بی کفایت شد.
اما با این حال بسیاری عقیده دارند که ممکن است این بار هم هیات رئیسه به کمک آخوندی بیاید، در این صورت احتمال آن وجود دارد که این استیضاح نیز به نتیجه نرسد.
حتی برخی میگویند که کسی که یک باجناقش احمد ناطق نوری است و باجناق دیگرش، حجتالاسلام شهیدی، رئیس بنیاد شهید است لابیهای فراوانی در مجلس دارد. در عین حال علی لاریجانی نیز باجناقهای وزیر راه روابط بسیار گرمی دارد و شاید همین باعث تعلل در استیضاح یا به نتیجه نرسیدن ان شود.
همچنین ممکن است که این استیضاح به دلیل اینکه فضای مجلس و فکر نمایندگان درگیر بحث تصویب بودجه عقب انداخته شود.
با این حال نمایندگان نیز با این انتقاد مواجه هستند که باید علاج واقعه را قبل از وقوع میکردند نه اینکه بگذارند اتفاقی بیفتد و سپس نسبت به استیضاح و کنار گذاشتن "عباس آخوندی" اقدام کنند.
نمایندگان محترم ۵ سال فرصت داشتند تا جلوی ادامه فعالیت آخوندی در وزارت راه و شهرسازی را بگیرند، اما این کار را نکردند
بنابراین این بار به نظر میرسد نمایندگان نیز باید در این رابطه بیشتر پاسخگو باشند.
شاید این آخرین فرصت برای مجلس ونمایندگان مردم باشد تا برای یکبارهم شده در مقابل وزیری مغرور کوتاه نیایند و با استیضاح آخوندی التیامی بر درد هزاران قربانی سیاستهای وزیر باشند. مجلس میتواند با استیضاح و عزل وی حیثیت خود را حفظ کند و در مقابل فشارها و لابیها کوتاه نیاید و کارنامه خود را روشن کند.
آیا بهتر نیست که آخوندی استعفا دهد؟
در حال حاضر آخوندی شرایط مناسبی ندارد و نتوانسته تا کنون به آنچه در دوران وزارت وی در وزارت راه روی داده است پاسخی مناسب دهد تا جایی که برخی میگویند او همه حوادث را به فراموشی میسپارد.
زمانی او در مورد مشکلاتی که با بارش شدید برف برای برخی مناطق شده بود عنوان کرد: از اینکه تا این حد دولت و مجلس دچار روزمرگی شدهاند و تا این میزان توان اندیشه و اجرای طرحهای زیربنایی را از دست دادهاند، برای ایران نگرانم.
آیا اگر او براستی برای ایران نگران است بهتر نیست که استعفا دهد و کار را به کاردان بسپارد؟
ر چنین شرایطی بهتر است قبل از طرح استیضاح در مجلس، وزیر راه رأساً استعفا داده و رئیس جمهور نیز با پذیرش آن شرایط کاری مناسبتری را در این حوزه فراهم کند.
این موضوعی است که جمعی از نمایندگان نیز در نامه به رئیس جمهور به آن تاکید کردهاند.