در حالی برخی نانوایان در سطح شهر تهران نرخهای خود را تا حدود ۴۰ تا ۵۰ بالا بردهاند که سازمان تعزیرات در این باره اقدام مؤثری انجام نداده است.
اوضاع قیمت نان در بیمحلی حیرتانگیز نهادهای نظارتی و رسیدگی و کنترل بازار دچار هرج و مرج است. نانواییها که خود را از کورس افزایش قیمتها جامانده میبینند، در اقدامی خودسر نرخهای مورد دلخواه خود را به مشتریان اعلام میکنند. نرخهایی که گاه تا ۵۰ درصد بیشتر از نرخ مصوب نان است و ادامه این هرج و مرج قیمت نان، بسترساز اعتراضهای اجتماعی خواهد بود.
بیژن نوروزمقدم، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی هفته گذشته اظهار نظری کوتاه داشت مبنی بر اینکه؛ «در حال حاضر قیمت نان چند نرخی است؛ به عنوان مثال یک نانوایی لواش ممکن نان را به همان قیمت مصوب گذشته یعنی ۳۰۰ تومان عرضه کند و واحد دیگری نان لواش را به ۴۰۰ و واحد سوم ۴۵۰ تومان عرضه کند؛ در مورد نان بربری و سایر نانها نیز همین وضعیت حاکم است، مثلاً ممکن است، یک واحد نان بربری را به قیمت ۱۰۰۰ تومان عرضه کند و واحد دیگری ۲۰۰۰ تومان و یا ۲۵۰۰ تومان عرضه کند؛ نانوایان، چارهای جز افزایش قیمت ندارند؛ آخرین پیشنهاد نانوایان، افزایش ۱۰۰ درصدی قیمتها بوده است؛ در مورد افزایش قیمت نان تصمیمگیری شده، اما به ما گفتند فعلا اعلام نکنید.»
از مجموع بیش از ۳ میلیون واحد صنفی نزدیک به ۸۳ هزار واحد صنفی نانوایی در سطح کشور فعالیت میکنند که از این میان ۲۴ هزار واحد نانوایی آزاد پز هستند و ۵۹ هزار واحد به صورت یارانهای نان پخت میکنند. سرانه کشوری نیز به ازای متوسط هر هزار و ۱۶ نفر یک نانوا در کشور است. کمترین میزان سرانه مربوط به گیلان با حدود ۶۰۰ نفر و بیشترین سرانه مربوط به هرمزگان با ۱ هزار و ۶۰۰ نفر برآورد شده است. سرانه نانوایی در تهران هم به ازای ۱ هزار و ۵۰۰ نفر است. به عبارت دیگر به ازای هر ۲۵۴ خانواده یک نانوایی در سطح کشور فعال است.
حالا اتحادیه صنف نانوایان که گستردگی و فراوانی قابل توجهی در سطح کشور دارد، با توجه به عدم افزایش قیمت نان در ۲ سال اخیر، خواستار بالا رفتن نرخ فروش نان شده است. این درخواست همانطور که در بالا ذکر شد تا ۱۰۰ درصد هم مطالبه شده اما تعدادی از نانوایان خودجوش دست به کار شدهاند و حالا شاهد افزایش قیمت نان در برخی از نانواییها از ۴۰ تا ۵۰ درصد هستیم.
توجیه نانوایان برای این اقدام خود افزایش دامنه تورم، افزایش قیمت کالاها و خدمات، بالا رفتن میزان دستمزدها، افزایش هزینهها و همچنین عقب ماندن از کورس بالا رفتن قیمتهاست که تمامی آنها منطقی به نظر میرسد؛ اما تعیین جزیرهای قیمت نان و اعلام خودسر نرخ آن از سوی گروهی از نانوایان، هرج و مرج و آنارشی را به دنبال دارد که تبعات آن دامنگیر حوزههای دیگر خواهد شد.
سازمان تعزیرات حکومتی بهعنوان نهاد رسیدگی به تخلفات گرانفروشی، بازوی مهم حاکمیتی در کنترل بازار محسوب میشود؛ اما چرا نانوایان به وجود این سازمان که محاکم خود را دارد و حکمهای قانونی علیه متخلفان صادر میکند، بیتوجه هستند و خودخواسته و بدون مقرره نهادهای رسمی قیمت نان را افزایش دادهاند؟به گفته ناصر مدیحی، رئیس گشت تعزیرات تهران، ستاد تنظیم بازار در استانداری تهران جلساتی برای تعیین قیمت جدید نان را برگزار کرده و تصمیماتی در این خصوص گرفته است اما هنوز مصوبهای اعلام نشده است و بنابراین افزایش نرخ نان توسط برخی نانواییها غیرقانونی است.
بنابراین ملاک سازمان تعزیرات حکومتی در قیمت نان، نرخ مصوب و اعلامی ۱/۷/۱۳۹۸ است و هرگونه افزایش خودسرانه قیمت نان از سوی نانواییها غیرقانونی است.اما تاکنون گزارشی از اقدامات این سازمان درباره مقابله با افزایش خودسرانه نرخ نان ارائه نشده است و همین موضوع این سؤال را ایجاد میکند که سازمان تعزیرات درباره بالا رفتن قیمت نان خواب است؟
رئیس اتحادیه فروشندگان نان سنگک گفت: اخیرا هیچ افزایش قیمتی برای نان سنگک رخ نداده، اما از دولت خواستاریم تا فکری برای این موضوع کند.
اصغر پابرجا رئیس اتحادیه فروشندگان نان سنگک ، در خصوص افزایش قیمت نان اظهار کرد: هیچ افزایش قیمتی برای انواع نان به خصوص نان سنگک رخ نداده و در حال حاضر با قیمتهای قبلی نان میفروشیم.
او افزود: قیمت هر قرص نان سنگک با آرد دولتی یک هزار و ۸۰۰ تومان است و اخبار اخیری که در خصوص افزایش قیمت نان در فضاهای مختلف درج شده، در واحدهای نانوایان سنگک رخ نداده است و هرگونه افزایش قیمت را تکذیب میکنم.رئیس اتحادیه فروشندگان نان سنگک بیان کرد: البته ممکن است برخی واحدهای صنفی به دلیل به صرفه نبودن قیمت فروش نسبت به هزینههای تولید، اقدام به افزایش غیر قانونی قیمت نان کنند، اما با این واحدها برخورد میشود.
پابرجا ادامه داد: البته در این زمینه به واحدهای صنفی حق میدهیم؛ چرا که افزایش مصوب قیمت نان بیش از یک سال است که رخ نداده، اما از طرفی هم هزینههای جاری و غیر جاری بعضا تا ۲ برابر افزایش پیدا کرده است.او تصریح کرد: اما با تمام این احوال با واحدهای صنفی متخلف برخورد خواهیم کرد و چند مورد برخورد هم در هفتههای اخیر رخ داده که مسئولان این واحدهای صنفی متخلف مجبور به پرداخت جریمه و حتی تعطیلی چند هفتهای شدهاند.رئیس اتحادیه فروشندگان نانهای سنگکی ابراز کرد: مردم هم میتوانند در صورت مشاهده هر گونه تخلف، شماره واحد صنفی مربوطه را به سامانه ۱۲۴ یا اتحادیه نانوایان سنگک اعلام کنند.پابرجا افزود: متوجه تضعیف وضعیت مالی برخی از اقشار جامعه هستیم، اما واحدهای صنفی نیز این روزها نه تنها هیچ سودی نمیکنند، بلکه برخی از آنها متحمل ضرر نیز شدهاند.
او مطرح کرد: در شرایط فعلی بهترین کار این است که دولت متوجه هزینههای جاری نانوایان شود تا این هزینهها تا حدودی برای نانوایان جبران شود تا با سودی حداقلی اقدام به فروش نان کنند.