وزیران امور خارجه شورای همکاری خلیج فارس در دومين نشست مشورتي خود در حالي بر اهمیت روابط با جمهوری اسلامی ایران برای تقویت امنیت منطقه تاکید کردند.كه بسياري از كارشناسان عقيده دارند زمينه تحقق اين مسئله تغيير در نگرش اين كشورها از غرب گرايي به همگرايي در منطقه است .
منطقه خليج فارس به دليل اهميت بالاي استراتژيکي ، اقتصادي و ذخاير نفت و گاز، در طول تاريخ مورد توجه قدرت هاي بزرگ غربي بوده است. قدرت هاي بزرگ اقداماتي را با استفاده از سياست " تفرقه بيانداز و حکومت کن" ، انجام داده اند که باعث عدم اتحاد منطقه اي شده و به دنبال آن، جّو بي اعتمادي در کشورهاي منطقه نسبت به يکديگر را ايجاد نموده اند.
از سويي ديگر بعداز انقلاب اسلامي ايران به دليل همگرايي شيخ نشينان عرب با سياست هاي خصمانه وتفرقه افكنانه غرب هميشه روابط ايران با كشورهاي حوزه خليج فارس در سايه اي از روابط سرد و گهگاهي تيرگي روابط همراه بوده است .
به عقيده تحليگران سياسي اين تيرگي وسردي روابط اعراب با ايران به همگرايي كشورهاي حوزه خليج فارس با غرب و تبعيت از سياست هاي آنها است كه اين امر موجب شده تا تناقض رفتاري اعراب با جمهوري اسلامي ايران در مهمترين بحران كنوني منطقه كه همان بحران سوريه است بيش از گذشته مشهود شود .
همچنين موضوع جزاير سه گانه و ادعاي واهي برخي اعراب منطقه از جمله آن امارات و ادعاي مالکيت بر اين جزاير ايراني نشان از تاثيرپذيري شديد اين کشورها از استراتژي غربي است.
جمهوري اسلامي ايران که همواره بر همگرايي منطقهاي و خروج بيگانگان از منطقه تاکيد ميکند، و هميشه از توسعه روابط با کشورهاي همسايه از جمله کشورهاي حوزه خليجفارس استقبال مي كند اما با توجه به رفتارهاي نادرست آنها در سالهاي گذشته اين كشورها بايد زمينه اعتماد وهمگرايي منطقهاي را فراهم کنند.
در بخشي از رويكرد اين كشورها به بهبود روابط با ايران، اعضاي شوراي همكاري خليج فارس در دومين نشست مشورتي خود كه به ریاست خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه در هتل ریتز کارلتون شهر منامه برگزار شد موضوعات وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس به حسن روحانی رئیس جمهوری ایران تبریک گفتند و بر اهمیت روابط بین کشورهای خود و جمهوری اسلامی ایران برای تقویت امنیت، ثبات و شکوفایی منطقه تاکید کردند و برای وی توفیق و برای ملت دوست ایران پیشرفت و رفاه بیشتر آرزو کردند.در ادامه این بیانیه شورای همکاری خلیج فارس با ادعای آنچه "دخالت حزب الله تحت فرماندهی ایران در بحران سوریه " خوانده شده، خواستار توقف فوری این دخالت ها شد و تاکید کرد که این مسئله تلاشهای موجود برای برگزاری کنفرانش ژنو ۲ را با چالش روبرو می کند.
در همين حال وزیر امور خارجه بحرین با تبریک پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر ایران تاکید کرد که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس چشم به روابط دوستانه براساس اعتماد، همکاری و حسن همجواری دوخته است.
از سوي ديگر خالد بن احمد آل خلیفه وزیر امور خارجه بحرین در سخنان خود در افتتاحیه نشست مشترک وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا اظهار داشت: با درک کشورهای شورای همکاری درخصوص اهمیت روابط تاریخی و اسلامی مستحکم پیونده دهنده ما با جمهوری اسلامی ایران، دوست داریم که پیروزی حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در انتخابات ریاست جمهوری اخیر در این کشور را تبریک بگوییم. البته مواضع حاضران در نشست را نميتوان اقدامي مثبت در جهت همگرايي منطقهاي دانست چرا كه آنها همچنان مواضعي نادرست را مطرح كردهاند چنانكه وزير خارجه بحرين بار دیگر با حمایت از ادعای واهی امارات درخصوص جزایر سه گانه ایرانی تنب کوچک و بزرگ و ابوموسی و اماراتی خواندن آنها افزود: "کشورهای شورای همکاری چشم انتظار کار و فعالیت با ایران در راستای خیر و صلاح منطقه خلیج فارس با تمایل فراوان برای برقراری روابطی دوستانه دوخته اند برپایه اعتماد، همکاری، حسن همجواری، عدم دخالت در امور داخلی و حل مناقشات به شیوه های مسالمت آمیز و پایان اشغال جزایر سه گانه امارات به منظور حل کشمکش از طریق مذاکرات مستقیم یا دادگاه لاهه استوار باشد." ادعاهاي وي در حالي مطرح شده كه ايران همواره بر اصل همكاري و دوستي با همسايگان تاكيد داشته و اين كشورهاي عربي بودهاند كه بعضا در مسيري غير دوستانه گلم برداشتهاند.سياست روز براي تبيين مولفه هاي توسعه همكاري شوراي همكاري خليج فارس با ايران با كارشناسان به گفتگو پرداخته كه به شرح ذيل است
كشورهاي حوزه خليج فارس اعتمادسازي كنند
حسن قديري ابيانه کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت: با توجه به اينکه جمهوري اسلامي ايران هميشه از توسعه مناسبات و همکاريهاي همهجانبه با کشورهاي حوزه خليجفارس استقبال کرده اين رويکرد رفتاري کشورمان در حوزه سياست خارجي نيز از سوي رئيسجمهور منتخب نيز مطرح شد به طوريکه آقاي روحاني نيز از گسترش روابط با همسايگان تاکيد ويژهاي داشتند .
وي با اشاره به اينکه به طور حتم اين گسترش روابط بايد براساس احترام به منافع و حقوق دو طرف باشد تصريح کرد: زماني اين گسترش روابط ميتواند از سوي کشورهاي حوزه خليجفارس موثر واقع شود که در امور داخلي ايران دخالتي نداشته باشند و نيز ادعاهاي واهي را نيز مطرح نکنند.
وي به نمونهاي از اين ادعاهاي واهي در مورد جزاير سه گانه ايراني اشاره کرد و گفت: ادعاي امارات و برخي کشورهاي حوزه خليجفارس براي مالکيت بر جزاير سهگانه ايراني، هيچ حقي براي آنها ايجاد نميکند و از سوي ديگر براي جمهوري اسلامي ايران نيز خللي در حاکميت بر اين جزاير وارد نخواهد ساخت.چرا که اين جزاير از گذشته متعلق به جمهوري اسلامي ايران بود و هست و خواهد بود.
وي افزود: طبيعتا طرح چنين ادعاهايي واهي و كاذب مزاهم توسعه روابط محسوب ميشود ،جمهوري اسلامي ايران واقعيتي است که نه تنها دولتهاي منطقه بلکه هيچ کشوري در جهان نميتواند آن را ناديده بگيرد.
وي در ادامه به وابستگي اعضاي شوراي همکاري خليج فارس به غرب و صهيونيستها اشاره و خاطر نشان کرد: به ميزاني که آنها به آمريکا و اسرائيل نزديک شوند از جمهوري اسلامي ايران دورتر خواهد شد.و برعکس به هر ميزان که به ايران نزديک تر شوند از سياستهاي خصمانه غرب و اسرائيل دور خواهند شد.
وي گفت: همکاري فيمابين کشورهاي حوزه خليجفارس با ايران به حفظ امنيت منطقه و موجوديت آنها کمک و تمامي کشورهاي منطقه از اين همکاري سود خواهند برد.
لزوم عدم تبعيت از غرب
حسين رويوران ديگر کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت: در شرايط حاضر بحران سوريه، کشتار جمعي از شيعهها در بحرين موجب شده کشورهاي حوزه خليجفارس موضعي مخالف با ايران بگيرند چرا که اين کشورها به تبع غرب مخالف دولت بشار اسد هستند و نيز در کشتار مردم شيعه در بحرين نيز مهر سکوت زدهاند و اين در حالي است که جمهوي اسلامي ايران موافق حفظ دولت کنوني سوريه است و در قبال قتل عام مردم شيعه بحرين نيز به شدت معترض است.
وي افزود: اين دو مقوله موجب شد تا رابطه ايران با اعضاي شوراي همکاري خليجفارس تا حدودي متاثر از حوادث منطقه دچار تناقض شود.اين کارشناس مسائل سياسي از سويي ديگر تصريح کرد: موضعگيري جمهوري اسلامي ايران در برابر رژيم غاصب صهيونيستي نيز به طور کامل با ماهيت اين رژيم و موجوديت آن با اعراب متفاوت است حمايت کشورمان از فلسطينان و حق مشروع آنها در سرزمينشان و نيز غيرمشروع دانستن رژيم اسرائيل در حالي است که اعراب حامي رژيم غاصب صهيونيستي هستند.
وي با اشاره به اينکه ادعاي واهي جزاير سهگانه ايراني نيز مزيد بر علت براي تناقضات رفتاري اعراب در برابر ايران است گفت: در خصوص ادعاي امارات مبني بر حاکميت جزاير سهگانه که بايد اذعان داشت اين يک ادعاي واهي است چرا که اگر به تاريخ برگرديم در سال ۱۹۷۱ اين ادعا از سوي ليبي و عراق مطرح شد و حتي در سازمان ملل عربستان و امارات به اين ادعا راي منفي دادند.
وي ادامه داد: اما بعد از انقلاب به دليل تسليم شيخ نشينان در قبال غرب و حاکم شدن اراده غرب به آنها اين بحثهاي جزاير سهگانه و ادعاهاي کاذب مطرح شد بنابراين ميتوان نتيجه گرفت بهبود روابط اعضاي شوراي همکاري خليجفارس با ايران جز با حل اين تناقضات رفتاري و عدم تبعيت اعراب از غرب امکانپذير نخواهد بود.
هدي دهقان بذر افشان