کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

ارزيابي كارشناسان از مفاد توافق اوليه هسته‌اي ايران و ۱+۵

23 تير 1394 ساعت 23:32


ناظران سياسي معتقدند توافق نهايي و خوش‌بين بودن به اين توافق زماني حاصل مي‌شود كه مهر تاييد نمايندگان ملت و شوراي امنيت ملي كشورمان بر اين توافقنامه زده شود ضمن اينكه غرب نيز به تعهدات توافق شده ميان طرفين متعهد گردد.
بالاخره ديروز ماراتن مذاكرات هسته‌اي ايران و ۱+۵ پس از دو هفته نفس‌گير با يك توافق اوليه و قرائت بيانيه مشترك ميان دوطرف پايان پذيرفت.
به گزارش مهر، جمهوری اسلامی ایران سال‌هاست در سایه تلاش شبانه‌روزی دانشمندان غیور و به برکت خون شهدای هسته‌اي خود و در سایه حمایت‌هاي مقام معظم رهبری و مقاومت جانانه ملت در برابر تحریم‌هاي ظالمانه غرب و اعضای ۱+۵، به باشگاه کشورهای دارنده فناوری هسته‌اي ورود پیدا کرده است.
کلیت ورود ایران به این بازار، پیام‌آور به رسمیت شناخته شدن فعالیت‌هاي هسته‌اي ایران از یک‌سو و توان بالای کشورمان در داد و ستدهای مربوط به این حوزه فناوری در دنیاست.
غرب در حالی ناچار به پذیرش این موضوع شده است که تا قبل از تکمیل فناوری هسته‌اي در ایران و زمانی که هنوز تعداد بسياركمي سانتریفیوژ در کشور وجود داشت، ورود ایران به بازارهای هسته‌اي را خط قرمزی غیر‌قابل عبور برای خود مي‌دانست.
امروز مقاومت ملت ایران در برابر زیاده‌خواهی‌هاي چندین ساله واشنگتن و متحدانش، سبب شده است تا کاخ سفید و دیگر دشمنان پیشرفت ایران به احترام ورود ایران به بازار هسته‌اي خبردار بایستند.
جمهوری اسلامی ایران و دولت‌های عضو گروه ۱+۵ پس از ۲۲ ماه مذاکره سخت و فشرده، سرانجام ديروز برای رفع سوء‌تفاهم‌ها در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و هم‌زمان لغو تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران تفاهم نمودند.
در نتیجه این تفاهم که با رعایت چارچوب‌ها، دستورالعمل‌ها و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده است، دستاوردهای زیر در حوزه هسته‌ای و لغو تحریم‌ها حاصل گردید.
همچنين ديروز ظريف و موگريني در مرکز رسانه‌ای اتریش بيانيه‌اي مشتركي را با يكديگر قرائت كردند در اين بيانيه مشترك آمده كه برجام در برگیرنده برنامه‏ بلندمدت ایران مشتمل بر محدودیت‌های توافق شده در مورد برنامه هسته‌ای ایران بوده و لغو جامع همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و نیز تحریم‌های چندجانبه و یکجانبه مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، شامل گام‌هایی برای دسترسی در زمینه‌های تجارت، فن‌آوری، تامین مالی و انرژی را موجب خواهد شد.
برنامه جامع اقدام مشترک، مشتمل بر یک متن اصلی و ۵ پیوست فنی در مورد موضوعات هسته‌ای، تحریم‌ها، همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز، تاسیس کمیسیون مشترک و برنامه اجرایی می‌باشد. این اسناد با ذکر جزئیات و بسیار دقیق و پیچیده هستند، بنابراین نمی‌توان خلاصه کاملی از آنها در اینجا ارائه کرد.
ما می‌دانیم که این توافق مورد موشکافی و تامل ژرف قرار خواهد گرفت. اما آنچه که ما امروز اعلام می‌کنیم تنها یک توافق نیست، بلکه یک توافق خوب است. توافقی خوب برای همه طرف‌ها و برای کل جامعه بین‌الملل.
این توافق فرصت‌های جدیدی را خواهد گشود و گامی است رو به جلو برای پایان دادن به بحرانی که بیش از ۱۰ سال به طول انجامیده است. ما متعهدیم تا اطمینان حاصل کنیم که این برنامه اقدام به طور کامل اجرا شود و روی کمک آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حساب می‌کنیم.
این پایان مذاکرات ماست اما پایان کار مشترک ما نیست. ما همچنان این وظیفه خطیر را مشترکا دنبال خواهیم کرد و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که از اجرای این تلاش تاریخی حمایت کند.
پيش از قرائت اين بيانيه مشترك مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امور خارجه کشورمان در وین در نشست ۱+۵ سخنرانی کردند.
به گزارش تسنیم ظریف در این نشست گفت: این یک لحظه تاریخی است. ما به لحظه‌ای نزدیک شدیم که می‌توانست پایان امیدها باشد. من هم از همه کسانی که این روند را شروع کردند تا بتوانیم به یک روند برد - برد برسیم، تشکر می‌کنم. من از دولت‌هایی که به این روند کمک کردند تشکر می‌کنم.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با بیان "به انتهای مذاکرات هسته‌ای ما خوش آمدید" گفت: این نتیجه کار سخت همه ما و شماست و من از همه شما تشکر می‌کنم. موگرینی اعلام کرد: توافق هسته‌ای می‌تواند فصل جدیدی در روابط بین‌الملل باشد.
همچنين اوباما ديروز پس از جمع‌بندي نهايي مذاكرات در مقابل دوربين قرار گرفت گفت : این توافق همه خطوط کلی که ما در فصل بهار به چارچوب آن رسیدیم را رعایت می‌کند. همه مسیرها به سلاح هسته‌ای مسدود شده و رژیم بازرسی و شفاف سازی ضروری برای راستی‌آزمایی برای این هدف برقرار خواهد بود. به خاطر این توافق ایران اورانیوم با غلظت بالا و پلوتونیوم در حد سلاح هسته‌ای تولید نخواهد کرد.
«جان کری» وزیر خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری در «وین» ضمن تأکید بر اینکه به یک توافق خوب با ایران دست یافته‌اند گفت که ایران موافقت کرده است که برای مدت ۱۵ سال در فوردو غنی‌سازی نداشته باشد.
وزیر خارجه آمریکا در توضیح مرحله‌اي بودن اجرای توافق ادامه داد: بخشی از بندهای آن به مدت ۱۰ سال اجرا مي‌شود. برخی بندهای آن برای ۱۵ سال اجرا مي‌شود و بخشی از آن نیز برای ۲۵ سال ادامه دارد و برخی بندها به ویژه بخش‌هایی که به شفاف‌سازی مربوط مي‌شود به صورت دائم پابرجاست.
اظهارات اوباما و وزير خارجه‌اش در مورد فعالبت صلح‌آميز هسته‌اي ايران با اين لحن ادبيات حاكي از عقب‌نشيني آنها در برابر اقتدار و پايبندي ملت ايران نسبت به حقوق و حفظ خط قرمزهايش است.
جمع‌بندي نهايي مذاكرات و قرائت بيانيه مشترك در حالي صورت گرفته كه كارشناسان حوزه ديپلماسي ضمن اذعان به تلاش خستگي‌ناپذير تيم مذاكره‌كننده كشورمان با توجه به سابقه عهدشكني‌هاي غرب و بالاخص امريكايي‌ها معتقدند كه توافق نهايي مذاكرات هسته‌اي زماني محقق مي‌شود كه مهر تاييد مجلس شوراي اسلامي و شوراي امنيت ملي كشورمان بر مفاد اين توافق بنشيند و هنوز براي اينكه بگوييم يك پيروزي بزرگ بدست آورديم كمي زود است.

گام اول در نبرد ديپلماسي به نفع جمهوري اسلامي رقم خورده است
دكتر سيد‌رضا صدرالحسيني كارشناس سياست خارجي در گفت‌وگو با سياست روز به جمع‌بندي نهايي مذاكرات و توافق اوليه اشاره كرد و گفت: در بررسي روند مذاکرات ده ساله جمهوري اسلامي با کشورهاي عضو ۱+۵ فراز و نشيب‌هاي مختلف و گوناگوني مورد مشاهده قرار مي‌گيرد.
وي افزود: اين بدين مفهوم است در بسياري از موارد، کشورهاي مذکور به دنبال تضييع حقوق ملت ايران بوده و تلاش فراواني مي‌نمودند که توسط انواع تهديدات و تحريم‌ها و عمليات رواني تيم مذاکره‌کننده ايران را طي ايام مذکور عقب بنشانند اما خوشبختانه با نهادينه شدن اين شعار که انرژي هسته‌اي حق مسلم ماست از ملت ايران در طي ايام ياد شده به عنوان مدافعي قوي و مقتدري به همراه هدايت‌هاي داهيانه مقام معظم رهبري هميشه نقطه اتکايي مستحکم براي تيم مذاکره‌کننده بوده‌اند.
وي تصريح كرد: در دور اخير مذاکرات که در مجموع ۲۲ماه به طول انجاميد مذاکره‌کنندگان به بيانيه مشترکي دست يافتند که در صورت امضا و موافقت نهادهاي ذيربط در کشورهاي ذينفع مي‌تواند بيانيه‌اي برد - برد تلقي شود.
صدرالحسيني در جمع‌بندي موارد ذکر شده در بيانيه مشترک به چند نكته مهم و اساسي اشاره كرد و گفت: ابتدا اينكه، نبايد برداشت‌هاي يک‌سو و يکجانبه‌گرايانه از بيانيه مشترک صورت گيرد، دوم به هيچ عنوان نبايد با برجسته‌سازي بخش يا جملاتي از «بيانيه مشترک» سوء‌استفاده صورت گيرد.
وي در ادامه گفت: سوم توصيه مي‌گردد با نگاه‌هاي يکجانبه‌گرايانه و ذهنيت‌هاي منفي يا به شدت مثبت با بيانيه مشترک برخورد نگردد، چهارم پيشنهاد مي‌شود از بازنشر اخبار رسانه‌هايي که در طول ماه‌هاي اخير از طريق امپراتوري رسانه‌ جهاني در راستاي القاي عدم توافق برد مديريت مي‌شدند اجتناب گردد.
صدرالحسيني توصيه پنجم را اينطور بيان كرد كه از هرگونه پيش‌بيني و گمانه‌زني زود هنگام در خصوص مفاد بيانيه مشترک اجتناب گردد و سعي شود تمام فشار تحليلي و رسانه‌اي داخلي به صورت يک خط آتش بر عليه رسانه‌هاي معاند خارجي بالاخص رژيم صهيونيستي ساماندهي گردد.
وي در پايان خاطرنشان كرد و گفت : در جمع‌بندي نهايي مي‌توان به اين نکته اشاره کرد که گام اول موفقيت‌ها در نبرد ديپلماسي به نفع جمهوري اسلامي ايران رقم خورده است بنابراين اين پيروزي مي‌تواند پلکاني براي پيروزي‌هاي بعدي و بالاخص لغو کليه تحريم‌ها و توسعه تحقيقات و پژوهش در امور علمي هسته‌اي محسوب گردد. البته مي‌دانيم اجراي کامل مفاد بيانيه مشترک آغاز راه طولاني است که به نام دهه توسعه و عدالت مشخص شده است که اميد است با همدلي و همزباني هر چه بيشتر ملت و دولت با سرعت بيشتر به قلل مرتفع سرافرازي کشور نائل آييم.

هنوز زود است كه بگوييم يك پيروزي بزرگ بدست آورده‌ايم
حسن ‌هاني‌زاده كارشناس حوزه ديپلماسي نيز در‌خصوص جمع‌بندي مذاكرات و بيانيه مشترك به سياست روز گفت: توافقي که صورت گرفت و بيانيه‌اي که از سوي مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا و وزير خارجه كشورمان قرائت شد نشان مي‌دهد يک توافقات اوليه ميان ايران و ۱+۵ صورت گرفته ولي تا زماني که به امضاي نمايندگان ملت نرسد نمي‌توان گفت يک پيروزي درخشاني به دست آمده است.
وي افزود با اين حال تيم مذاکره‌کننده در طول ۲۲ ماه گذشته به موفقيت‌هايي دست يافته اما با اين حال هنوز دورنماي شفافي در‌خصوص لغو تحريم‌ها وجود ندارد و بايد در انتظار نشست شوراي امنيت باشيم. هاني‌زاده خاطرنشان كرد: در شرايط حاضر پيش‌داوري صحيح نيست و بايد منتظر باشيم ببينيم اتحاديه اروپا چه گام‌هايي براي رفع تحريم‌ها برخواهد داشت.

با اين توافق، نبايد تصور كنيم امريكا دست از دشمني خود بر مي‌دارد
محمد‌حسن قديري‌ابيانه ديگر كارشناس مسائل بين‌الملل نيز در گفت‌وگو با سياست روز گفت: اين توافق در حالي صورت گرفت كه بهتر از اين را مي‌توانستيم در سال‌هاي گذشته اگر فتنه رخ نمي‌داد بدست آوريم. اگر در سال ۹۲ نيز فتنه‌اي شبيه سال ۸۸ رخ مي‌داد و نامزدها پيروزي آقاي روحاني را برنتافته و حتي تبريک نمي‌گفتند هيئت ايراني نمي‌توانست با اقتدار در اين مذاکرات حضور پيدا کند دستاوردهاي هسته‌اي در دولت گذشته مبناي چانه‌زني‌ها بود يعني اگر آن دستاوردها نبود چانه‌زني هم در کار نبود.
وي افزود: حمايت‌هاي مقام معظم رهبري و ترسيم خطوط قرمز و پايبندي در اين خصوص از مهمترين عوامل عقب‌نشيني آمريکايي‌ها و هم‌پيمانانشان بود، طبيعتا ما به بخشي از حقوق ملت در اين توافق دست يافتيم اما نه به همه حقوق، مهمترين دستاوردي که آمريکايي‌ها براي خود آن را برد محسوب مي‌کنند ممانعت از دستيابي ايران به بمب هسته‌اي است در حالي که ايران براساس فتواي رهبري هرگز به دنبال بمب هسته‌اي نبوده است.
قديري در ادامه گفت: آقاي رئيس‌جمهور از اين توافق به عنوان صلح امام حسن ياد کرده بود که البته قابل قياس نيست ولي بر فرض صحت، صلح امام حسن با معاويه از سر ناچاري هر چند با هدف خدمت به اسلام بود و البته نيازي به جشن و پايکوبي ندارد.پذيرش قطعنامه ۵۹۸ نيز هر چند به بخشي از حقوق حقانيت ايران اشاره داشت اما به خاطر مصلحت کشور آن هم جاي جشن و پايکوبي نداشت ما نبايد تصور کنيم که با اين توافق آمريکا و غرب به وعده‌هاي خويش عمل و يا دست از دشمني با ايران برخواهند داشت.
اين كارشناس مسائل سياسي معتقد است البته ايران عمل به توافق را به عمل متقابل و اصل را اعتماد به آمريکا نگذاشته است زيرا آمريکا قابل اعتماد نيست حتي اگر کنگره آمريکا و اتحاديه اروپا به توافق صحه بگذارند باز آمريکا راه فرار خواهد داشت زيرا در شوراي امنيت سازمان ملل حق وتو دارد و اين شرط نمي‌تواند اين کشور را به خاطر نقض توافقات در اين شورا محکوم کند.
وي در پايان خاطر‌نشان كرد: حمايت مردم از حقوق هسته‌اي و نمايش دشمن‌شناسي به فعاليت‌هاي مختلف از جمله در راهپيمايي روز قدس دشمن را از تحميل نظرات خود بيش از پيش نااميد ساخت اينک بايد فرصت توافق حاصله براي تقويت اقتصاد مقاومتي به کار گرفت البته اگر آمريکا يا طرف ۱+۵ توافق را نقض کند ديگر نمي‌تواند همچون گذشته حتي کشورهاي همسو را با خود برعليه ايران متحد نمايد. و نيز بايد منتظر بيانات نهايي رهبر معظم انقلاب در اين رابطه باشيم.


کد مطلب: 92928

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/92928/ارزيابي-كارشناسان-مفاد-توافق-اوليه-هسته-اي-ايران-۱-۵

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir