گويا غوطه ور شدن دولتمردان تركيه در سراب وعده‌هاي غرب براي رسيدن به جايگاه منطقه‌اي همچنان ادامه دارد چنانكه بارديگر مواضع غير اصولي در قبال كشورهاي منطقه از جمله جمهوري اسلامي ايران را تكرار كردند.
به رغم آنكه جمهوري اسلامي ايران همواره بر اصل همگرايي با همسايگان تاكيد دارد و در اين راه نيز بر توسعه مناسبات با تمام كشورهاي منطقه اصرار داشته اما گويا برخي از كشورهاي منطقه همچنان تحت تاثير وعده‌هاي غرب چندان پاسخ مناسبي به اين رويكردها نداده‌اند و در جهتي مغاير با صلح و ثبات در منطقه گام بر مي‌دارند. از جمله اين كشورها تركيه مي‌باشد كه به رغم روابط تاريخي با ايران گاهي در مسيري ناصحيح گام برداشته و خواسته يا ناخواسته به بازيگري جهت منافع غرب مبدل شده است. از نمودهاي اين رفتارها را در مواضع اخير اردوغان در قبال ايران مي‌توان مشاهده كرد. نخست وزیر ترکیه که خود اصلی ترین حامی گروه‌های تروریست و مسلح در سوریه است خواستار توقف حمایت روسیه، چین و ایران از دولت سوریه شد وی که دولتش با همکاری غربی ها و عربستان سعودی نقش گسترده ای در حمایت گروه های تروریستی عامل کشتار مردم بی دفاع سوریه دارد با متهم کردن ایران، روسیه و چین گفت : تاریخ مواضع آنها را در قبال خونریزی های سوریه نخواهد بخشید.نخست وزیر ترکیه این اظهارات را در کنگره حزب حاکم این کشور که روز يك شنبه برگزار شد، بر زبان جاری کرد. گفتنی است چندی پیش تلویزیون سوریه به نقل از روزنامه آیدین لیگ ترکیه گزارش داد دولت اردوغان، شرکتی را برای آموزش و مسلح کردن تروریستها با هدف دست زدن به حملات مسلحانه علیه سوریه تاسیس کرده است. نقش منفي تركيه در سوريه در شرايطي بوده كه ايران همواره براي برقراري ثبات در سوريه تلاش كرده بگونه‌اي كه كوفي عنان نماينده ويژه سابق سازمان ملل در امور سوريه ايران را كليد طلايي حل مسئله سوريه عنوان داشت. همچنين اخضر ابراهيمي نماينده جديد سازمان ملل بر لزوم حضور ايران در عرصه حل مسئله سوريه تاكيد كرد. اين مواضع نشان مي‌دهد كه ادعاي اردوغان مبني بر نقش منفي ايران در سوريه امري واهي مي باشد و بيشتر براي پنهان سازي نقش منفي تركيه در منطقه مي باشد.
برخي ناظران سياسي تاكيد دارند كه تركيه در ماه‌هاي اخير با رويكرد به خواسته‌هاي غرب با مجموعه شكست‌هاي منطقه‌اي مواجه شده كه نمود آن را در انزواي منطقه‌اي اين كشور مي‌توان مشاهده كرد. اين امر بر فضاي داخلي تركيه و افزايش اعتراض‌هاي مردمي از دولت تاثير بسياري داشته است. از سوي ديگر افشاي نقش منفي تركيه در بحران سوريه با اعزام و تسليح گروه‌هاي تروريستي به رسوايي براي اين كشور مبدل شده است بويژه اينكه افكار عمومي جهان نيز تاكيد دارند كه تركيه با رويكرد منفي به سوريه عملا در مسير خواسته‌هاي غرب گام برداشته كه نشانگر واهي بودن ادعاي آن مبني بر حمايت از فلسطين است.
در اين ميان برخي ناظران سياسي نيز تاكيد دارند كه دولتمردان تركيه به دنبال اجراي طرح امپراطوري عثماني در وادي سياسي است لذا به عناوين مختلف به دنبال حذف رقباي منطقه‌اي است. در اين چارچوب تركيه كه مي داند كشورهاي عربي منطقه چندان تواني براي بازيگري فعال در منطقه ندارند در قبال كشورهاي عراق و سوريه به صورت مستقيم وارد عمل شده كه بحران سازي در اين كشورها را شامل مي‌شود. با توجه به روابط اين كشورها با ايران، تركيه اين رويكردها را به نوعي تقابل غير مستقيم با ايران مي‌داند در حالي كه با رويكرد به حمايت‌هاي مالي از لبنان و فلسطين به دنبال دور ساختن آنها از ايران نيز مي‌باشد.
به عبارتي تركيه تلاش دارد تا به نوعي موقعيتي منطقه‌اي انحصاري را براي خود ايجاد نمايد. به رغم تمام تحركات تركيه روند معادلات منطقه نشان مي‌دهد كه آنكارا در اجراي اهداف خود ناكام بوده است بگونه‌اي كه حتي مردم تركيه نيز به تظاهرات عليه سياست‌هاي دولت پرداخته‌اند. بسياري از ناظران سياسي تاكيد دارند كه تركيه در صورت ادامه اين مسئله در نهايت هزينه‌هاي بسياري را خواهد پرداخت كه از آن جمله دوري كشورهاي منطقه از جمله جمهوري اسلامي ايران از اين كشور مي‌باشد. البته كشورهايي كه همگام با تركيه قرار گرفته‌اند نيز از اين امر مستثني نخواهد بود و كشورهايي مانند مصر كه بعضا مواضعي عليه سوريه و جبهه مقاومت اتخاذ كرده بايد در انتظار پيامدهاي منفي اين رويكردها باشد بويژه اينكه مردم تركيه و مصر اثبات كرده‌اند كه حامي مقاومت هستند و پذيرنده سياست هاي غرب‌گرايانه نخواهند بود.
سياست روز در باب مواضع اخير تركيه در قبال ايران و تحولات منطقه و چگونگي واكنش تهران به اين رفتارها با برخي كارشناسان به گفت‌وگو پرداخته كه در ذيل مي‌آيد.
تركيه عامل كشته شدن مردم بي گناه سوري
حسن قديري ابيانه كارشناس مسائل سياسي در خصوص اتهامات اخير اردوغان در نشست حزب حاكم توسعه وعدالت عليه ايران و چين و روسيه گفت: اردوغان ترکيه را وارد عرصه‌اي کرده که جز زيان براي کشورش ثمره‌اي نخواهد داشت اين ترکيه است که در راستاي منافع آمريکا و صهيونيست و دست نشاندگان آنها مرزهاي خود را به پايگاه تروريست‌هاي کشورهاي مختلف تبديل کرده و شريک جنايات وحشيانه تروريست‌ها عليه مردم سوريه شده است
وي افزود همچنين اين كشور در تلاش است به خاطر وعده‌هاي پوچ غرب ، سوريه را به عنوان جبهه مقاومت در مقابل اسرائيل تضعيف کنند سوريه‌اي که با اسرائيل رابطه ديپلماتيک ندارد در حالي که ترکيه داراي روابط ديپلماتيک با اسرائيل است و اخيرا هم اين توطئه‌ها و هماهنگي اين كشور با اسرائيل افزايش يافته است.
اين كارشناس مسائل سياسي تصريح كرد : اردوغان خواب احياي بخشي از حکومت عثماني را مي بيند و غرب و صهيونيست نيز درست از نقطه طمع وارد شده اند. حوادث نشان خواهد داد که اين سياست ترکيه نه تنها نفعي براي اين كشور نخواهد داشت بلکه تماميت ارضي ترکيه را نيز به خطر مي اندازد و نبايد فراموش کرد در راستاي شعار از نيل تا فرات رژيم صهيونيستي ترجمه فرات در ترکيه است و اسرائيل به خاک اين كشور نيز طمع دارد.
وي گفت بايد از اردوغان پرسيد آيا اين ايران و چين وروسيه هستند که سلاح‌هاي آمريکايي- اسرائيلي را در اختيار تروريست‌ها قرار مي‌دهند يا تركيه ؟
اخيرا اردوغان در انتقاد از انتشار تصاوير سر بريدن مردم سوريه توسط تروريست‌هاي سوري خواستار عدم انتشار اين تصاوير شده يعني ترکيه فقط انتشار اين تصاوير را مورد انتقاد قرار داده است و نه ارتکاب به اين جنايات را و اين جرم سنگين نشان دهنده انحرافاتي است که اردوغان دچار آن شده است
وي با اشاره به اينكه ايران بايد سياست خود در مقابل مخالفت با تروريست و حمايت از همکاري مردم و سوريه براي مقابله با تروريست‌ها و در عين حال بهبود اوضاع به نفع مردم و دولت سوريه تدبير كند خاطرنشان كرد : ايران بايد سعي کند ضمن محکوم کردن دخالت‌هاي بيگانگان از جمله آمريکا و اسرائيل در حمايت از تروريست‌ها به ترکيه کمک کنند تا از اين غفلت خارج شود و در مواضع خويش تجديدنظر کند هر چند دير يا زود واقعيات، ترکيه و سايرين را ازخواب غفلت بيدار خواهد کرد اينکه سران تروريست‌ها در ترکيه پايگاه زده بودند امروز در ترکيه حضور دارند خود گوياي بسياري از مسائل پشت پرده است.
تركيه عامل تشديد بحران در سوريه
هاني‌زاده ديگر کارشناس مسائل سياسي در خصوص چهارمين کنفرانس حزب حاکم عدالت و توسعه گفت: رجب طيب اردوغان فراتر از هجمه سياسي و اقتصادي ترکيه صحبت کرده و يک سلسله اتهامات را به کشورهاي نظير ايران، روسيه و چين بيان داشت، و اين در حالي است كه اين کشور به همراه عربستان و قطر به صورت نيابتي از آمريکا و غرب و ناتو عمل مي‌کند.
وي تصريح کرد: مي‌توان گفت که اين سه کشور( قطر، عربستان و تركيه) عامل اصلي بحران در اتفاقات اخير سوريه هستند، ترکيه از طريق ارسال سلاح به گروه‌هاي تروريستي بحران اين کشور را تشديد کرد، بنابراين اين کشور مسئول اصلي کشته شدن ۳۰ هزار انسان بي‌گناه در سوريه است.
اين کارشناس مسائل سياسي گفت: اتهام اخير اردوغان عليه ايران به نيابت از غرب است چرا كه جمهوري اسلامي ايران از ابتداي بحران سوريه اعتقاد دارد اين بحران از طريق برگزاري يک گفتمان ملي قابل حل است و دخالت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي اين بحران را تشديد مي‌کند.هاني‌زاده اشاره کرد، اظهارات اردوغان نشان مي‌دهد سياست حزب توسعه و عدالت براي فريب‌کاري افکار عمومي با شکست روبرو شده و اردوغان نتوانسته با شعار فريبنده، جذابيتي در ميان مردم کشورش کسب کند.وي با اشاره به اينکه واکنش مدبرانه جمهوري اسلامي ايران نيز مي‌تواند نقشي موثر ايفا کند خاطر نشان کرد! ايران از طريق تقويت گروه چهارجانبه در حل مسئله سوريه تحرک مناسبي براي کاهش اين بحران‌ها داشته باشد.
جبهه بندي منطقه اي تشديد بحران را در سوريه به دنبال دارد
مهدي مطهرنيا ديگر كارشناس مسائل سياسي نيز در اين مورد گفت :آنچه که اکنون در خاورميانه شاهد هستيم يک جبهه بندي شفاف ميان کشورهاي منطقه‌اي بر سر بحران‌هاي منطقه و نظام بين‌المللي است به نظر مي‌رسد که با تغييرات ناشي از جنبش‌هاي سياسي جهان عرب که به بهار عرب مشهور شده و يا بعضي از کشورهاي مانند مصر به ترکيه نشان مي‌دهد هر گرايش آشکاري که حماس و رهبران آن در محافل سياسي به اسلام‌گرايان ترک زبان نشان از جغرافياي جبهه بندي سياسي در حال تغيير و شفاف‌سازي بيشتر است
وي گفت سخنان مرسي و خالد مشعل در کنگره حزب عدالت توسعه و اردوغان و همچنين شرکت معاون رييس جمهور اعراب در اين جبهه نشان از بازي جبهه بندي منطقه اي است که با اين نشست خود را شفاف‌تر بروز داد لذا در برابر اين جبهه است که جبهه مقابل ايران و سوريه و لبنان حالت بينابيني در مقابله کشورهاي عربي و ترکيه بوجود آمده است.
وي خاطرنشان كرد :ايران بايد دراين مسئله تلاش کند از جبهه بندي منطقه‌اي مورد تعارض کشورهاي منطقه و بهره‌مندي کشورهاي فرامنطقه‌اي ضد ايران قرار نگيرد.
