بایدن گفته است به برجام باز می‌گردد اما شروطی دارد، در ایران برخی از این سخنان استقبال کرده اند، اما واقعیت چیز دیگری است.
اشتیاق آمریکا برای بازگشت به توافق هسته ای با جمهوری اسلامی ایران برای چیست؟ آیا بایدن در صورت ورود به کاخ سفید، می‌خواهد دوباره برجام را امضا کند و تعهدات آمریکا در لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را اجرا کند؟
در ایران نیز در میان برخی اشخاص دولتی و غیر دولتی از سیاست بایدن برای بازگشت به برجام استقبال شده و اشتیاق زیادی نشان داده شده است.دونالد ترامپ رئیس جمهور کنونی آمریکا که در حال حاضر روزهای شکست را تجربه می‌کند، دو سال پیش از برجام خارج شد و البته پیش از آن نیز هیچ کدام از تعهدات آمریکا در قبال برجام را اجرا نکرد.
آمریکای دوران ترامپ همه حق و حقوق خود را در برجام داشت با خروج از آن، از دست داد و این کشور هیچ حقی در این پیمان ندارد.
زمانی که آمریکا قصد داشت مکانیزم ماشه را علیه جمهوری اسلامی ایران به کار گیرد، اعضای موجود در برجام با این اقدام دونالد ترامپ مخالفت کردند چرا که آمریکا از برجام خارج شده بود به همین خاطر حق قانونی برای به کار انداختن این بند از توافق هسته ای را نداشت.
اگر ایالات متحده همچنان در برجام باقی مانده بود به هر بهانه ای و دلیلی می‌توانست، مکانیزم ماشه را راه اندازی کند، در واقع خروج ترامپ از توافق هسته ای را می‌توان یک تصمیم مثبت برای جمهوری اسلامی ایران تلقی کرد، چرا که خود را از امتیازی در اختیارش بود محروم کرد.
بایدن تمایل خود را برای بازگشت به برجام اعلام کرده است، گرچه او شروطی را مطرح کرده اما بازگشت آمریکا به توافق هسته ای به معنی لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران نخواهد بود، او به صورت نمایشی و صوری برجام را امضا می‌کند در حالی که هیچ اقدامی برای لغو تحریم‌ها علیه ایران انجام نخواهد داد. ایران نیز شروط خود را برای بازگشت به برجام اعلام کرده است اما حتی در صورت پذیرفتن شروط ایران از سوی آمریکا، آیا اعتمادی به این کشور وجود دارد که بخواهد تعهدات خود را اجرا کند؟ بایدن مسائل توانمندی موشکی و نفوذ منطقه ای ایران را شروط خود برای بازگشت به برجام اعلام کرده است، در حالی که توافق هسته ای تنها درباره مسائل هسته ای ایران است و ارتباط به دیگر مسائل ندارد.
تحریم‌های تسلیحاتی ایران نیز ۲۷ مهرماه گذشته لغو شد و ایران می‌تواند تسلیحات صادر کند یا خریداری نماید، آمریکا در راه جلوگیری از لغو تحریم‌های تسلیحاتی نیز شکست خورد چرا که از برجام خارج شده است.
اروپا بابت پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خرسند است، چرا که می‌داند بار دیگر می‌تواند همکاری و همراهی سابق را میان خود و آمریکا برقرار کند. پس از استقرار بایدن در کاخ سفید، یکی از دستورات کاری اروپا و آمریکا ایران خواهد بود که البته محور آن را برجام در نظر گرفته اند. به همین خاطر است که از هم اکنون اروپایی‌ها زبان گشوده و درباره گنجاندن مسائل غیرهسته ای در برجام سخن می‌گویند چرا که می‌دانند سیاست بایدن با آنها علیه ایران یکی است. وزیر خارجه آلمان «هایکو ماس» در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است؛ «آلمان هم مانند واشنگتن با نقش بی ثبات کننده ایران در خاورمیانه، برنامه موشکی این کشور و تهدیداتش علیه اسرائیل مشکل دارد.»
وی گفته، ریاست جمهوری جو بایدن فرصتی برای بازگشت آمریکا به توافق هسته ای است، مشروط بر آن که تهران نقض تعهداتش ذیل این توافق را کنار بگذارد.
می‌بینید که هم اروپا و هم آمریکا بجای آنکه تعهدات خود را در لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران پیگیری کنند، اعتقاد دارند ایران تعهدات خود را نقض کرده است، در حالی که اروپا و آمریکا در نقض برجام پیشقدم بوده و هستند.
اروپا و آمریکا خواهان آن هستند که ایران کاهش تعهدات خود را به شرایط قبل بازگرداند، تن به خواسته آنها در زمینه موشکی و منطقه ای بدهد آنگاه در انتظار وعده نسیه ای بماند که ۵ سال است نقد نشده است! باید یقین دانست که برنامه بایدن در صورت حضور احتمالی در کاخ سفید، برای بازگشت به برجام بهره بردن از امتیازات قانونی این توافق برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران است. برای ایران مناسب تر خواهد بود که آمریکا به برجام باز نگردد و این مساله از دستور کار خارج شود، جمهوری اسلامی ایران باید با درخواست بایدن برای بازگشت آمریکا به برجام مخالفت کند، نمی‌توان شرایط سینوسی که آمریکا ایجاد کرده تحمل کرد، هیچ تضمنی وجود ندارد که پس از دولت بایدن، هر فردی که در آمریکا رئیس جمهور شود، به برجام پایبند بماند و از آن خارج نشود. قرار نیست که ایران به ساز روسای جمهوری آمریکا سیاست‌های خود را تنظیم کند. رژیمی که بی ثبات است و هیچگونه پایبندی به قوانین بین المللی ندارد، چگونه می‌توان به آن اعتماد کرد.
نویسنده: محمد صفری
