در حالي كه قرار بود ميدان ذخيره‌سازي گاز سراجه قم به عنوان نخستين مخزن ذخيره‌سازي گاز ايران در نيمه نخست پارسال (1389) راه‌اندازي شود، ولي بنا به دلايل مختلف اين هدف ميسر نشد تا اين‌كه خبر رسيد گويا اين مخزن آماده راه‌اندازي شده و امروز تزريق گاز به آن انجام مي‌شود. به گزارش ايسنا، مسعود سامي وند مدير عامل شركت ذخيره‌سازي گاز، گفت: مخزن ذخيره‌سازي سراجه قم - اولين مخزن ذخيره‌سازي گاز در ايران - كه 20 ارديبهشت امسال ساخت آن تكميل شد، در حال گذراندن مراحل فشارگيري خطوط ، نشت يابي و اكسيژن زدايي است. وي ادامه داد: از آنجايي كه تزريق گاز بلافاصله انجام نمي‌شود، تزريق گاز به اين مخزن طي يكي دو روز آينده صورت خواهد گرفت. به گفته وي در زمستان از گاز ذخيره شده در اين مخزن بهره‌برداري خواهد شد. او با بيان اين كه ساخت اين مخزن در كمترين زمان صورت گرفته است، گفت: ساخت مراحل مربوط به تزريق گاز اين مخزن 1.5 سال به طول انجاميد و در كل ساخت تاسيسات بالادستي و پايين دستي آن حدود سه سال زمان برد. سامي وند همچنين از امضاي قرارداد ساخت يك مخزن ذخيره سازي گاز ديگر در يورتشاي ورامين با همكاري شركت‌هاي ايراني و خارجي خبر داد كه مراحل ساخت آن تا دو ماه ديگر آغاز خواهد شد. طرح تبديل ميدان گازي سراجه قم به مخزن ذخيره سازي با هدف كنترل نوسان توليد و جبران كمبود گاز در ماه‌هاي سرد سال انجام شده است. با اجراي اين طرح، گاز توليدي از ميدان‌هاي جنوب كشور در ماه‌هاي گرم سال به مخزن سراجه قم تزريق و ذخيره و در روزهاي سرد سال، همزمان با افت فشار گاز براي تامين مصارف به ويژه در شهر تهران، به خطوط سراسري وارد مي‌شود. مخزن سراجه در 40 کيلومتري شهرستان قم واقع شده و از جمله مخازن هيدروکربوري به شمار مي رود که به دليل نزديک بودن به مناطق پرمصرف از موقعيت راهبردي مناسبي برخوردار است. با توجه به اين كه به طور معمول هر كشوري بايد بين 12 تا 14 درصد از توليد گاز خود را ذخيره كند، در برنامه پنجم توسعه مقرر شده است كه روزانه 110 ميليون مترمكعب گاز طبيعي در كشور ذخيره‌ شود. از آن‌جايي كه تا پايان سال 1393 توليد گاز ايران به روزانه بيش از يك ميليارد مترمكعب افزايش پيدا مي‌كند، اين مقدار گاز بايد در چهار مخزن ذخيره‌سازي سراجه قم، شوريجه، گنبدنمكي كاشان (نصرآباد) و يورتشاي ورامين ذخيره شود. بر اساس برنامه‌ از مجموع 110 ميليون متر مكعب گاز، 30 ميليون مترمكعب در مخزن سراجه، 40 ميليون مترمكعب در مخزن شوريجه و درمجموع 40 ميليون مترمكعب در مخز‌ن‌هاي گنبد نمكي و يورتشاي ورامين ذخيره خواهد شد. تاكنون گاز طبيعي تنها در خطوط لوله انتقال گاز ذخيره مي‌شد. در همين رابطه مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی با اشاره به راه اندازی نخستین ایستگاه ذخیره سازی گاز خاورمیانه در مخزن سراجه قم، اعلام کرد: با راه اندازی این پروژه مشکلات کمبود گاز زمستانی به حداقل کاهش می یابد. در همین حال مهدی فکور با بیان اینکه مخزن ذخیره سازی گاز سراجه قم نخستین ایستگاه ذخیره سازی گاز خاورمیانه و در بین کشورهای عضو اوپک است، گفت: مطابق برنامه ریزی اولیه در هشت ماهه گرم سال روزانه هفت میلیون مترمکعب گاز در این مخزن تزریق و در چهار ماه پایانی سال روزانه 9 میلیون و 800 هزار مترمکعب گاز از این مخزن برداشت می شود. مدیر عامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، افزود: به دلیل فشار بالای مخزن، تزریق گاز به این میزان امکان پذیر نبود؛ از این رو برنامه تزریق به دو فاز با ظرفیت تزریق هر کدام چهار میلیون مترمکعب نهایی و دو میلیون مترمکعب اولیه تغییر یافت تا بر اساس آن عملکرد مخزن ارزیابی شود. وی درباره جزئیات راه اندازی پروژه ذخیره سازی سراجه قم، توضیح داد: برای تزریق و برداشت گاز، عملیات مربوط به تامین تسهیلات و ساخت خطوط لوله جریانی سر چاهی مربوط به پنج حلقه چاه جدید و چهار حلقه چاه موجود انجام شده و تاسیسات 20 راهه گازی میدان نیز آماده دریافت گاز است. به گفته این عضو هیات مدیره شرکت ملی نفت بهینه سازی تاسیسات موجود برای تولید بیشتر و برق رسانی به آنها، اتصال خط 6 اینچ انتقال مایعات گازی از تفکیک گر، اجرای همه اتصالات و خط 8 اینچ انتقال گاز، همچنین نصب 2 دستگاه پمپ برای انتقال مایعات گازی از دیگر فعالیت های انجام گرفته است. وی با تاکید بر اینکه با راه اندازی کامل این طرح و افزایش توان تامین گاز مصارف خانگی و صنعتی، دغدغه افت فشار و قطع گاز در زمستان به حداقل کاهش می یابد، اظهار داشت: راه اندازی آزمایشی اولین ایستگاه ذخیره سازی گاز خاورمیانه در سراجه قم با مشارکت شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز انجام شده است. هدف از راه اندازی پروژه ذخیره سازی گاز طبیعی در سراجه قم ذخیره سالانه 3.3 میلیارد متر مکعب گاز در فاز اول بوده است به طوری که باید در این مرحله با تزریق هفت میلیون متر مکعب گاز در هشت ماه نخست سال، روزانه حدود 10 میلیون متر مکعب گاز در ماههای پایانی سال برداشت شود. جواد اوجی معاون وزیر نفت پیشتر با اشاره به اینکه مخزن سرجه از ظرفیت ذخیره سازی 3.3 میلیارد متر مکعب گاز برخوردار است به مهر گفته بود: پیش بینی می شود در فاز اول راه اندازی این طرح در شش ماهه نخست سال 5 تا 7 میلیون متر مکعب در روز گاز تزریق و در ماههای پایانی سال 7 تا 10 میلیون متر مکعب گاز برداشت شود. هم اکنون به طور متوسط روزانه حدود 600 میلیون متر مکعب گاز کشور تولید می شود که با توجه به این حجم مصرف باید حداقل روزانه توانایی ذخیره سازی 110 میلیون متر مکعب گاز طبیعی را داشته باشیم. در حال حاضر ایالات متحده آمریکا با ذخیره سازی 110 میلیارد متر مکعب گاز در 417 مخزن، روسیه با ذخیره سازی 90 میلیارد متر مکعب گاز در 23 مخزن، اکراین با 34.1 میلیارد متر مکعب گاز در 12 مخزن، آلمان با 20 میلیارد متر مکعب در 41 مخزن، ایتالیا با 18 میلیارد متر مکعب گاز در 10 مخزن و کانادا با 14.1 میلیارد متر مکعب گاز در 42 مخزن بزرگترین ذخیره کنندگان گاز جهان به شمار می روند. پیش بینی می شود تا پایان برنامه پنجم توسعه در مجموع ظرفیتی برای ذخیره سازی و برداشت روزانه 120 میلیون متر مکعب گاز طبیعی از مخازن زیر زمینی فراهم شود.