ماراتن هسته‌اي ايران و ۱+۵ در حالي منتظر سوت پايان براي توافق احتمالي است ولي دليل اين همه تاخير براي به سرانجام رسيدن مذاکرات را به راحتي مي‌توان کارشکني و زياده‌خواهي آمريکايي‌ها برشمرد.
اين روزها از قول منابع رسانه‌اي و برخي منابع آگاه امروز و فردا براي نتيجه پاياني مذاکرات را زياد مي‌شنويم، مذاکراتي که قرار بود ۹ و ۱۰ تيرماه موعد ضرب‌الاجل نهايي‌اش باشد کماکان پس از دوازده روز و تمديد‌هاي چند‌باره همچنان منتظر مهر تاييد دو طرف مذاکرهکننده و نتيجه نهايي آن است.
ديروز وزير خارجه کشورمان در ديدار با همتاي چيني خود اعلام کرد معتقديم نبايد تمديدي باشد اما مي‌توانيم تا جايي که لازم باشد به کار ادامه دهيم، سيدعباس عراقچي معاون وزير خارجه کشورمان نيز گفته مذاکرات به لحظات نفسگير آخر رسيده است اما هنوز برخي مشکلات وجود دارد تا اين مشکلات حل نشود نمي‌توان گفت به توافق رسيده‌ايم.
به وقت اضافه کشيدن مذاکرات که از سوي برخي محافل رسانه‌اي به طولاني‌ترين مذاکرات جهان نيز تبديل شده تنها دليلش بر هم زدن قاعده بازي از سوي آمريکا بود.چنانچه آنها در چند روز گذشته حتي تهديد به ترک ميز مذاکره را نيز در دستور كار سناريوي خود قرار دادند تا شايد در لواي آن بتوانند آن طور که خود مي‌خواهند پازل مذاکرات را چينش کنند.
به گزارش فارس از سويي ديگر در آخرین روزهای مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، رویدادهایی در آمریکا در جریان است که می‌توان آن را در ادامه مباحث بازنگری توافق هسته‌ای ایران از طرف کنگره ارزیابی کرد. به نظر می‌رسد این بار جمهوری‌خواهان کنگره که هر نوع توافقی را به ضرر منافع خود در عرصه داخلی می‌دانند با نسبت دادن منافع خود به منافع خارجی سعی در رد توافق احتمالی و جلوگیری از شکست خود در انتخابات دارند.
کنگره آمریکا از مدت‌ها پیش در تلاش است نقشی جدی در توافق هسته‌ای با ایران بازی کند و در راستای این تلاش در ماه مه امسال قانون بازنگری توافق هسته‌ای ایران را تصویب کرد که بر طبق آن دولت اوباما موظف است تا ۵ روز بعد از توافق، متن آن را برای بررسی به کنگره ارسال کند. مدت بازنگری کنگره در صورتی که تا قبل از ۹ جولای توافق حاصل می‌شد ۳۰ روز بود و اکنون که مذاکرات از ۹ جولای فراتر رفته این مدت به ۶۰ روز افزایش می‌یابد.
در اين ميان رهبر اکثریت سنا اعلام کرده که اخذ مجوز از کنگره برای تایید توافق هسته‌ای احتمالی بسیار سخت خواهد بود.
به گزارش تسنیم میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنا اعلام کرد هرگونه توافق هسته‌ای به دست آمده از مذاکرات تهران را به عنوان یک کشور در آستانه هسته‌ای شدن معرفی خواهد کرد.
جان بینر، رئیس مجلس نمایندگان تاکید کرد که عدم توافق بهتر از توافق بدی است که به یک دولت خشن مشروعیت ببخشد.
مک کانل با بیان اینکه گزینه دیگری وجود دارد گفت: به جای صرف چندین سال برای تلاش در جهت راضی کردن یکی از بدترین رژیم‌ها برای محدود ساختن توانمندی‌های هسته‌ای باید تحریم‌ها را تشدید کنیم زیرا این مسئله بود که از ابتدا ایران را به پای میز مذاکره کشاند. اما دولت این راه را انتخاب کرد و ما باید به سوالاتی مانند تمایل ایران برای بازگو کردن اقدامات گذشته‌اش، امکان راستی‌آزمایی آن و امکان بازدید از تمام مراکز نظامی معطوف شویم.
به نظر می‌رسد این روزها سناریویی دیگر درجریان است. جمهوری‌خواهان در ظاهر خود را نگران عدم کنترل ایران پس از توافق می‌دانند، از جمله «لیندسی گراهام»، سناتور جمهوری‌خواه در گفت‌وگو با نشریه «هیل» گفت: «مذاکرات هسته‌ای با ایران مرا به شدت ترسانده است. بازگرداندن پول‌هاي بلوکه شده ایران پیش از آنکه این کشور رفتار و مواضع خود را به صورت کلی تغییر دهد در واقع نادانی ما را نشان می‌دهد».
ولی در واقع یکی از مسائل مهمی که بحث توافق را برای آمریکا به خصوص جمهوری‌خواهان تحت الشعاع قرار داده، انتخابات ریاست جمهوری سال آینده آمریکا است. در صورتی که توافق صورت بگیرد اوباما قطعا پیروز میدان دیپلماسی خواهد بود.
به هر ترتيب آنچه نمايندگان ملت و کارشناسان حوزه ديپلماسي به آن معتقدند اين است که زياده‌خواهي آمريکايي‌ها در اين مذاکرات تنها براي پابرجا نگه داشتن ساختمان تحريم‌ها است. چراكه فکر مي‌کنند حربه تحريم براي آنان زمينه درخواست‌هاي نابه‌جا را محقق کرده به همين دليل کماکان مي‌خواهند از اين تحريم‌ها براي تحميل خواسته‌هاي بيجاي خود بهره ببرند.
آمریکا در مذاکرات اخیر قاعده بازی را بر هم زد
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: با توجه به اینکه آمریکا برای چندمین بار در روند مذاکرات نشان داده که غیرقابل اعتماد است مقاومت تیم هسته‌ای ایران و ایستادگی آنها در برابر زیاده‌خواهی آمریکا ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
علاءالدین بروجردی نماینده مردم بروجرد با اشاره به روند مذاکرات هسته‌ای ایران با ۱+۵، گفت: آمریکا برای چندمین‌بار نشان داده که غیرقابل اعتماد است و در توافق صورت گرفته اخیر نیز یکبار دیگر قاعده بازی را به هم زد.
بروجردی در همین زمینه تصریح کرد: با توجه به اینکه آمریکا برای چندمین بار نشان داده که غیرقابل اعتماد است، مقاومت تیم هسته‌ای ایران و ایستادگی آنها برابر بازی سیاسی روانی و زیاده‌خواهی آمریکا ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. وی اضافه کرد: با توجه به خطوط ترسیم شده توسط رهبر معظم انقلاب و چارچوب‌های تعیین شده توسط شورای عالی امنیت ملی در بحث مذاکرات هسته‌ای مقاومت تیم مذاکرهکننده هسته‌ای کشورمان و به ویژه وزیر امور خارجه در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا قابل تقدیر است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین اظهار داشت: انشاءالله با ادامه همین مسیر تیم مذاکرهکننده می‌تواند منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را در عرصه مذاکرات محقق سازد.
آمریکایی‌ها کارشکنی نکنند
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: توافقی که بدون تصویب و فاقد امضا باشد هیچ ارزشی برای ۲ طرف ندارد.
محمدصالح جوکار به دنبال مذاکرات اخیر ایران و ۱+۵، توافق بدون تصویب را فاقد ارزش دانست و اظهار داشت: تا زمانی که طرفین و نهادهای مربوطه توافق را تصویب نکنند هیچ‌گونه ارزش اجرایی برای دو طرف وجود ندارد. وی لزوم اجرای توافق را منوط به امضای آن دانست و افزود: این توافق پس از تصویب کنگره در ایران توسط شورای عالی امنیت ملی و تأیید مقام معظم رهبری اجرا می‌شود سپس به صورت تفاهم طرفینی امضا می‌شود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ضمن حساس شمردن این مرحله از مذاکرات تصریح کرد: در این مرحله از توافق معاهده‌ای که امضا نشود الزامی برای اجرای آن وجود ندارد. جوکار ضمن انتظار از تیم مذاکرهکننده ایران تأکید کرد: انتظار می‌رود کلیات و چارچوب‌های مشخص شده در مذاکرات بر‌اساس خطوط قرمز نظام و قانون باشد.
خطوط قرمز حاصل مجاهدت سال‌های گذشته است
کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه توافق احتمالی آغاز اجرای قدرتمند آن به حساب می‌آید، گفت: ایران می‌داند طرف مقابل در مرحله اجرا دبه‌های زیادی را مطرح کرده و تلاش می‌کند در روند شکستن تحریم‌ها به صورت قطره‌چکانی عمل کنند.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه درباره عدم پذیرش توافق به هر قیمتی از سوی جمهوری اسلامی ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران توافق به هر قیمتی را نمی‌پذیرد و علت اینکه مذاکرات هسته‌ای تاکنون ۱۲ سال طول کشیده و دور جدید مذاکرات در دولت جدید هم وارد دومین سال خود شده به دلیل تاکید بر حصول توافق خوب است.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران دارای خطوط قرمزی است که حاصل مجاهدت‌های سال‌های گذشته دولت و ملت ایران است و طبیعتاً سعی می‌کند از این خطوط قرمز عدول نکند.
فلاحت‌پیشه اظهار داشت: اگر توافقی صورت گیرد باید شورایعالی امنیت ملی به عنوان مسئول اصلی پرونده هسته‌ای آنرا بررسی و در مورد پذیرش و یا عدم پذیرش آن نظر دهد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران کاملاً مشخص است که بخش اول آن شناسایی حقوق هسته‌ای، بخش دوم پایان دادن به تحریم‌های هسته‌ای و همچنین بخش سوم روشنگری در زمینه برنامه‌های هسته‌ای نه به قیمت آسیب دیدن ظرفیت‌های امنیتی، اطلاعاتی، دفاعی و نظامی ایران است.
وی افزود: تیم مذاکرهکننده سعی کرده در قالب خطوط قرمز عمل کند که برخی موارد غیر‌رسمی منتشر شده از توافق نیز مبین رعایت خطوط قرمز است.
فلاحت‌پیشه با بیان اینکه توافق هسته‌ای نیاز متقابل دو طرف محسوب می‌شود که نزدیکی مواضع فعلی یکدیگر نیز نشانگر این امر است، افزود: اوباما ۱۶ طرح داخلی و خارجی را در ابتدای ریاست جمهوری‌اش اعلام کرد که خیلی از این طرح‌ها شکست خورده و برخی از آنها هم به صورت نیمه و رها شده با مشکلاتی همراه است که البته در نهایت هم نتوانست منجر به انباشت رای برای دموکرات‌ها شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه اظهار داشت: مذاکرات هسته‌ای هم‌اکنون طرحی برای نمایش قدرت آمریکا به حساب می‌آید ضمن اینکه توافق نسبی که روز پنجشنبه در آخرین ساعات شکل گرفته بود با آنچه که هم‌اکنون تحت عنوان توافق یاد می‌شود تفاوت آنچنانی ندارد.
فلاحت‌پیشه خاطرنشان کرد: اوباما تلاش کرد تا در جلسه ویدئو کنفرانس با کری ژست ابرقدرتی بگیرد تا توافق هسته‌ای را با چند روز تاخیر مواجه کند. با اینکه ایالات متحده می‌دانست ایرانیان از خطوط قرمز عدول نخواهند کرد ولی آنها تلاش کردند با تاخیر ایجاد شده در توافق، انتقادات داخلی خود را فرونشاند. ضمن اینکه این موضوع برای آمریکا نیز ژست ابرقدرتی به وجود آورده و می‌خواهند به دنیا اعلام کنند همه چیز در کنترل و مدیریت ماست.
وی افزود: در شرایط کنونی اگر جمهوری اسلامی ایران توافقی را بدست بیاورد خود را از زیر چتر کاذب تهدید هسته‌ای خارج کرده است. ضمن اینکه کشورهایی که از فضای ایران‌هراسی مانند برخی کشورهای جهان عرب و صهیونیست‌ها سود برده‌اند با شکست مواجه خواهد شد.
