صحنه بین الملل در حالی همچنان کانون نزاع و تقابلهای مستقیم و غیر مستقیم است که مقوله حقوق بشر، دموکراسی و حق مردم برای اعتراض و بیان دیدگاهشان از محورهای این تحولات است. مقوله حقوق بشر در حالی یکی از ارکان حاکم بر نظام بینالملل عنوان میشوند و غرب همچنان سعی دارد که خود را محور این رویکردها معرفی نماید که روند تحولات جهانی بار دیگر ابهامات قابل توجهی را در این عرصه آشکار می سازد.
کشورهای غربی از آمریکا گرفته تا بزرگان اروپا طی هفتههای اخیر تمام قد به حمایت از آنچه آزادی بیان و مطالبات مردمی در چین و روسیه مینامند پرداختهاند. در قبال چین، مسئله هنگ کنگ به ابزاری برای مداخلات غرب مبدل شده و هر روز مواضع متعددی در این زمینه اتخاذ و حتی چین را تهدید به سیاست تحریم کردهاند. در قبال روسیه نیز این کشورها اعتراضهای خیابانی علیه سیاستهاتی دولتمردان را مورد حمایت قرار داده و حتی مسکو را به سرکوب مردم متهم میسازند چنانکه اخیرا ماکرون رئیس جمهور فرانسه در دیدار با پوتین همتای روسیاش، خواستار پایان این وضعیت شده است.
این نوع موضع گیریهای بشر دوستانه در حالی صورت میگیرد که همزمان با آن تحولاتی قابل تامل در جهانی در جریان است. در آمریکا اعتراضهای مردمی به قانون آزادی حمل سلاح با سرکوب گری گسترده پلیس همراه میشود چنانکه در طول این اعتراضها دهها نفر بازداشت و صدها نفر زخمی شدهاند.
در فرانسه ۴۰ هفته است که مردم در قالب جلیقه زردها اعتراضهای گستردهای به سیاستهای دولت ماکرون داشته که واکنش به آن نیز سرکوب و بازداشت بوده که تاکنون ۱۱ کشته و هزاران بازداشتی برجای گذاشته است.
در همین حال گزارشهای عفو بینالملل نشان میدهد که زندانیان سیاسی که بالغ بر صدها نفر میشوند در زندانهای بحرین و عربستان شکنجه می شوند و آنها برای اعتراض به این وضعیت به اعتصاب سراسری روی آوردهاند. در همین حال در یمن و در فلسطین رژیمهای سعودی و صهیونیستها در حال کشتار گسترده مردم یمن و فلسطین هستند. از سوی دیگر در افغانستان نیز انفجارهای خونینی طی روزهای اخیر روی داده که صدها کشته و زخمی بر جای گذاشته در حالی که کشورهای غربی پس از ۱۸ سال حضور نظامی در این کشور همچنان از تامین امنیت برای مردم خودداری میکنند. در مقولهای قابل تامل شیخ زکزاکی عالم برجسته جهان اسلام برای مداوا از نیجریه به هند رفت که به دلیل عدم انجام معاینات پزشکی مجبور به بازگشت به نیجریه شد که آنها نیز با محدودیت و بازداشت مواجه شد.
مجموع آنچه ذکر شد در حالی روی داده که کشورهای غربی مدعی حقوق بشر که در به موضع گیری در قبال چین و روسیه میپردازند، در برابر این بحرانها ضد بشری سکوت و حتی از آن حمایت کردهاند. رفتارهایی که بار دیگر دوگانگی آنها در قبال مقوله حقوق بشر را بر همگان آشکار و واهی بودن ادعاهای بشر دوستی آنها را نمایان تر میسازد.
نویسنده: علی تتماج