نمایندگان کشورهای اروپایی نیز مانند آمریکا به دنبال کسب منافع کنترل توانمندی‌های صلح آمیز اثبات شده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران می‌باشند و این یعنی ظلم مضاعف به ملتی که در شدیدترین تهدیدهای علمی، فنی و اقتصادی به توانمندی عمومی صلح آمیز هسته‌ای دست یافته و در آن به پیشرفت‌های قابل توجهی رسیده است.
سفر این دو وزیر خارجه اتحادیه اروپا حدود ۲۰ روز پس از سفر «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران و بعد از آن صورت گرفت که سه کشور اروپایی اعلام کردند که قصد دارند مکانیسم ماشه در برجام را کلید بزنند. بورل در سفری که ۱۴ بهمن ماه برای مدت دو روز به تهران داشت علاوه بر ظریف با حسن روحانی رئیس جمهور و علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفتگو کرد. همزمان با این سفر سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد: «اروپایی‌ها هنوز مکانیسم ماشه را فعال نکردند، خواستند به این سمت بروند. اخیرا ظریف یک نامه ۱۴ صفحه‌ای حقوقی و مستدل راجع به این موضوع به بورل نوشت و توجیهات آنها را زیر سؤال برد و به چالش کشید.
در دیداری که بورل با ظریف داشت شرایط در منطقه خلیج فارس و لزوم کاهش تنش‌های منطقه ای، طرح به اصطلاح معامله قرن و پیامدهای خطرناک آن برای منطقه و جهان، اینستکس، برجام، تحولات در عراق، سوریه و یمن مورد گفت‌وگو قرار گرفت.
به نظر می‌رسد سفر این دو وزیر خارجه اروپایی در راستای رایزنی‌هایی است که پیش از این سخنگوی وزارت خارجه ایران به آن اشاره کرده بود. سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران در مصاحبه‌ای با روزنامه وچرنی لیست کرواسی که ۲۸ بهمن ۹۸ منتشر شد، با اشاره به سفر بورل گفته بود: اخیرا کرواسی به عنوان رئیس شورای اتحادیه اروپا جلسه‌ای را در ایران با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ترتیب داد. این گفت‌وگو سازنده بود و امیدواریم به زودی تحولاتی در مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا به وجود آید.
در همین راستا بود که استف بلاک وزیر خارجه هلند که روز جمعه در اولین مقصد سفرش به اصفهان رفت، شنبه سوم اسفند ماه در میدان مشق سابق و در محل وزارت امور خارجه مهمان محمدجواد ظریف بود. براساس اعلام وزارت خارجه ایران، برجام، اینستکس، ابعاد ترور سردار شهید سلیمانی، شرایط جاری در عراق، افغانستان، یمن و سوریه و نیز سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی و مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی از مهمترین محورهای گفت‌وگوی دو وزیر خارجه بود.
وزیر خارجه هلند بعدازظهر شنبه نیز به دیدار حسن روحانی رفت و رئیس جمهوری ایران در این دیدار بر حفظ برجام تأکید کرد و گفت: همه باید تلاش کنیم برجام حفظ شود و ما در این زمینه راه گفتگو با اتحادیه اروپا را نبسته‌ایم. وزیر امور خارجه هلند نیز در این دیدار، توسعه روابط دو کشور در همه زمینه‌ها از جمله روابط اقتصادی را مورد تاکید قرار داد و با اشاره به ملاقات خود با نمایندگان شرکت‌های هلندی در تهران، ابراز امیدواری کرد که کشورش بتواند نقش و مشارکت فعال تری در اینستکس ایفا کند. استف بلاک با تاکید بر ضرورت حفظ برجام به عنوان یک توافق بین‌المللی، افزود: ما به صورت آشکار و خصوصی به آمریکایی‌ها گفته‌ایم که خروج آنها از برجام کار درستی نبوده است. الکساندر شالنبرگ وزیر خارجه اتریش نیز دومین دیپلمات اروپایی بود که در رأس هیأتی مهمان ظریف بود.
دو وزیر خارجه در دیدار دور اولشان که در محل وزارت خارجه ایران داشتند، ضمن استقبال از گسترش روابط خوب دوجانبه بر توسعه و تعمیق آن در همه زمینه‌ها تاکید کردند. آخرین تحولات مربوط به برجام و تعهدات طرف‌های اروپایی از مهمترین محورهای گفت,گوی دور اول ظریف و شالنبرگ بود.
شالنبرگ درباره سازوکار مالی اروپا و ایران موسوم به اینستکس هم گفته است: ما حمایت خودمان را از تلاش‌های سه کشور اروپایی عضو برجام برای نجات توافق هسته‌ای از جمله اینستکس از ابتدا اعلام کردیم. اینکه به این سازوکار ملحق شویم یا خیر، همچنان مورد ارزیابی است. حال با توجه به سفر این دو دیپلمات اروپایی به تهران آن هم در آستانه نشست کمیسیون مشترک برجام که گفته شده هفتم اسفند ماه قرار است برگزار شود و با توجه به اظهارات حسن روحانی به نقل از بورل مبنی بر اینکه مکانیسم ماشه فعلا برای زمان نامعلومی کنار گذاشته شده، باید منتظر ماند و دید که اروپایی که تاکنون به تعهدات برجامی‌اش پایبند نبوده، از این به بعد چه خواهد کرد.
دکتر سیدرضا صدرالحسینی پیرو سفر مقامات اروپایی به ایران گفت: طی ماه های گذشته و به ویژه پس از خروج آمریکا از توافقنامه برجام و به خصوص پس از عدم به اجرا در‌آمدن برجام اروپایی یا اینستکس رفت و‌آمد تعدادی مقامات سیاست خارجی کشورهای اروپایی به ایران افزایش چشمگیری یافته است.
وی افزود: البته این رفت و آمدها را باید در کنار گفت‌وگوهای این مقامات با مسئولان سیاست خارجی ایران در سفرهای اروپایی قرار داد این بدین مفهوم است که تعداد قابل توجهی از مقامات سیاست خارجی اروپا به شدت به دنبال گفت‌وگو با مقامات سیاسی و دیپلماتیک ایران می‌باشند و درست ابهام در اینجاست که درجه اول محور همه این گفت‌وگوها تثبیت ایران در توافق برجام و در درجه دوم متعهد بودن ایران بر این توافقات است و تعجب این است که هیچ یک از مقامات اروپایی هیچ گونه تعهدی برای خویش قائل نبوده و اقدام عملی و موثر برای بازگرداندن کشور بدعهد در این توافق یعنی آمریکا یا به عمل نمی‌آورند و یا نمی‌توانند کار موثری انجام دهند و این یعنی افزایش فشار به ایران در توافقی که هیچ گونه منفعتی برای دولت و ملت نداشته است!
این استاد دانشگاه اظهارداشت: باید به این موضوع اشاره کرد که متاسفانه بعضی از مقامات دیپلماتیک اروپایی ضمن اصرار به تداوم حضور ایران در برجام کشور ایران را تهدید می‌نمایند که در صورت خروج از برجام و یا عدم اجرا نمودن کامل تعهدات ثبت شده در یک توافق ایران به مشکلات جدیدی روبرو خواهد شد!
این کارشناس مسائل سیاست خارجی بیان داشت: سوال این است که در کدام یک از معاهدات بین المللی از ابتدای تاریخ دیپلماسی کشورها چنین درخواست غیر معقول و غیر مستند از یک کشور مستقل درخواست شده است؛ بر این اساس به نظر می‌رسد نمایندگان این کشورهای اروپایی نیز مانند آمریکا به دنبال کسب منافع کنترل توانمندی‌های صلح آمیز اثبات شده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران می‌باشند و این یعنی ظلم مضاعف به ملتی که در شدیدترین تهدیدهای علمی، فنی و اقتصادی به توانمندی عمومی صلح آمیز هسته‌ای دست یافته و در آن به پیشرفت‌های قابل توجهی رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: هیچ عقل سلیمی با ارتباطات دیپلماتیک و تعاملات سیاسی در عرصه منطقه‌ای و بین المللی مخالف نیست اما همه قواعد و رویه‌های بین المللی وهمان عقل سلیم حکم می‌کند که اولا در همه روابط بین کشورها باید تامین منافع ملی صورت گیرد و دوم ملت‌های طرف‌های مذاکره بتوانند از منافع این گفت‌وگوها و تعاملات بهره مند شوند.
