نگراني غرب و امريكا از توافق احتمالي ايران و روسيه از يك سو و مناقشه كريمه و تقابل غرب با روسيه از سوي ديگر در حالي است كه بسياري از كارشناسان سياست خارجي معتقدند كه غرب و به ويژه امريكا تلاش براي كم‌رنگ جلوه دادن ظرفيت‌ها وتوانمندي‌هاي جمهوري اسلامي ايران در عرصه منطقه و بين‌الملل است.
روابط ایران و روسیه در دوران پس از فروپاشی شوروی جدا از ضرورت‌های ناشی از همجواری جغرافیایی، سوابق تاریخی و نیازهای اقتصادی، به دلیل موقعیت ویژه‌ای که هر یک از دو کشور در عرصه سیاست بین‌الملل دارند نيز براي هردو كشور از درجه اهميت بالايي برخوردار است.
از نگاه روسیه ایران تاثیر به سزایی در تحولات جهان اسلام دارد و همکاری با این کشور می‌تواند موازنه لازم برای روسیه در محیط پیرامونی آن که توسط کشورهای اسلامی احاطه شده، به وجود آورد. علاوه بر آن دستاوردهای کلان مالی که روسیه از همکاری‌های اقتصادی‌اش با ایران به دست آورده چیزی نیست که مسکو بتواند به راحتی از کنار آن بگذرد یا نادیده بگیرد. مهم‌ترین این همکاری‌ها، پرونده مشترک هسته‌ای است که مهم‌ترین پروژه اقتصادی و تجاری مشترک دو کشور محسوب می‌شود.
از سوي ديگر شنيدن زمزمه هايي براي بستن قرارداد نفتي ۲۰ميليارد دلاري ايران و روسيه نيز جز سياست هايي است كه مي تواند هردو كشور را به ويژه در امر اقتصادي ذينفع نمايد.
در همين راستا غرب وامريكا كه از حمايت روسيه در مذاكرات هسته اي از جمهوري اسلامي ايران همواره نگران بوده اند موضوع قراد نفتي ايران و روسيه وتوافق احتمالي نيز بر نگراني هاي آنها افزوده است چنانچه همزمان با افزایش تنش در روابط واشنگتن – مسکو بر سر موضوع الحاق شبه جزیره "کریمه" به فدراسیون روسیه طرح موضوع احتمال توافق ۲۰ میلیارد دلاری در مورد معامله "نفت در برابر کالا" میان ایران و روسیه اختلافات میان دو کشور را وارد مرحله تازه‌ای خواهد کرد.
از سويي ديگر علاوه بر اين غرب تلاش مي كند مناقشه خود با روسيه بر سركريمه را دليل حمايت روسيه از ايران در مذاكرات هسته اي عنوان نمايد نه روابط دوجانبه اين دوكشوررا، بسياري از كارشناسان معتقدند كه دليل مطرح كردن چنين سناريويي از سوي غرب به نوعي روابط و ظرفيت هاي ايران را در عرصه منطقه و بين‌الملل كم رنگ جلوه دهد و حتي از مقاومت ملت ايران اهميت زدايي كند. از سوي ديگر تلاش مي كند تا ضمن فضاسازي عليه ملت ايران از مناسبات اقتصادي ديگر كشورها با جمهوري اسلامي ايران ممانعت كند.
در همين راستا سياست روز در گفت وگو با كارشناسان به تبيين چرايي اين موضوع پرداخته كه به شرح ذيل است.
امريكا به دنبال از بين بردن حقانيت ايران در تجارت جهاني است
قناد‌باشي کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت:غرب و آمريکايي‌ها از مدت‌ها پيش زماني که موضوع تحريم‌ها عليه ايران را به اجرا گذاشتند هميشه اين نگراني را داشتند كه با معاملات اقتصادي زمينه تحقق اهداف آمريکا از بين رود و به نوعي سياست‌هاي ضد ايراني آمريکا در قبال ايران شکست بخورد.
وي با بيان اينکه تحريم‌ها از سال ۱۹۸۰ آغاز و تاکنون نيز در طول رياست‌جمهوري‌هاي مختلف نيز ادامه داشته است گفت: از آن زمان رقباي منطقه و بين‌المللي نتوانستند نسبت به بازار نفت ايران چشم‌پوشي کنند و به نوعي تهديدات آمريکا ناديده گرفته مي‌شد. وي افزود: آمريکا در طي دو سال ونيم گذشته تمام تلاش خود را به کاربست تا رقباي خود در تحريم‌هاي ضدايراني همراه کند و حتي سياست تهديد را برايشان پيش گرفت که يکي از اين کشور روسيه است.
اين کارشناس مسائل سياسي با توجه به اينکه توانمندي روسيه در عرصه‌هاي الکترونيکي و صنايع زياد است تصريح کرد: روسيه به عنوان يک جايگاه منطقه اي و بين‌المللي مي‌تواند روابط و مبادلات پاياپايي با جمهوري اسلامي که نقشي اثر‌گذار در معادلات منطقه‌اي و جهاني دارد بگذارد.
وي گفت: آمريکا ،غرب درصدد هستند از خصومت در كريمه كه ميان غرب و روسيه اتفاق افتاده استفاده کنند و با تحت فشار قرار دادن روسيه در موضوع اوکراين را به موضوع حمايت روسيه از مذاکرات هستهاي از جمهوري اسلامي ربط دهد و به نوعي از روسيه در پرونده اوکراين امتيازگيري كنند.
وي خاطر نشان کرد: روابط ايران با روسيه روابطي قانوني است كه هم اكنون به روابط راهبردي و استراتژيک تبديل شده است که غرب و به ويژه آمريکا تلاش مي كنند که اين روابط را موقتي جلوه دهند. وي در خصوص نگراني آمريکا براي قرارداد نفتي ۲۰ ميليارد دلاري ايران و روسيه نيز گفت: آمريکا مي‌‌خواهد حقانيت ايران در تجارت جهاني را زير سوال ببرد.
غرب به دنبال امتيازگيري از ايران و روسيه است
مطهرنيا ديگر کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت: در ارتباط با قرارداد نفتي ايران و روسيه در واقع مي‌توانيم بگوييم خارج از واقعيت آمريکا نگران دور زدن تحريم‌ها در آستانه توافقات و کاهش سطح فشار عليه ايران است و اين در حالي است که نگراني افکار عمومي انعقاد قرارداد فروش نفت و ارتباط با مسکو و به واسطه قرارداد ايجاد فضاي مثبت براي خروج از تحريم‌هاست.
وي افزود: قرارداد نفتي ايران و روسيه موجب نگراني غرب و آمريکا در ارتباط با کم‌رنگ شدن مديريت اعمال فشار به ايران است فلذا آمريکا هراسي از چنين قرارداد نفتي ندارد آنچه براي غرب و آمريکا نگران کننده است کم‌رنگ شدن اعمال فشار تحريم‌هاست آن هم در لايه‌ها رويين سطح رسانه است.
وي همچنين در خصوص مناقشه روسيه و غرب برسر كريمه و ارتباط دانستن اين مسئله به حمايت روسيه از ايران در مذاکرات هستهاي تصريح کرد: ايران و روسيه درارتباط با انرژي در سطح بين‌المللي رقيب هستند از سوي ديگر در بسياري بزنگاه‌هاي پرونده هستهاي، روسيه در نهايت با غرب در جهت اعمال فشارعليه ايران همراه بود. لذا با توجه به اين سابقه در ارتباط با پرونده هستهاي هم‌اکنون نيز اين ماجرا و پيوند آن با بحراني‌ترين مساله غرب که هم‌اکنون اوکراين است که اساسا غرب اين نگراني را دارد که روسيه در جهت اعمال فشار بيشتر، در مذاکرات هستهاي و ايجاد فضاي مساعد براي نزديکي به ايران فراهم آوردن تا ضمن برخورداري از توان بيشتر امتياز بيشتري در بحران اوکراين در قبال غرب گيرد.
قضاوت غرب در قبال روسيه نادرست
بهشتي‌پور ديگر کارشناس مسائل سياسي نيز در اين خصوص گفت: طبيعي است که اگر قرارداد نفتي ۲۰ ميليارد دلاري ايران و روسيه شکل بگيرد تحريم‌هايي که آمريکا عليه ايران به عنوان اهرم فشار قرارداد. به يکباره اين اهرم با کندي مواجه شود و اثربخشي تلاش هاي ضد ايراني آمريکا کارايي خود را به مرور از دست دهد.
وي با اشاره به اينکه در عالم سياست همه مي‌دانند که کشورها و سياستمداران آنها در جهت تامين منافع ملي خودشان گام برمي‌دارند تصريح کرد: روسيه هم در اين مقطع سياست تعامل را با جمهوري اسلامي ايران و تعامل و تقابل را با غرب پيش گرفته است.
وي خاطر نشان کرد: غرب و آمريکا در راستاي سياست‌هايي که خود فکر مي‌کنند تعامل روسيه به ويژه در مذاکرات هستهاي با ايران براي امتيازگيري بيشتر در موضوع که چنين قضاوتي از سوي غرب و آمريکا به واقع نادرست است.
