یکی از مهمترین مولفه‌ها از گذشته تا به امروز برای یکایک افراد و جوامع مقوله امنیت است. امنیتی که برگرفته از مؤلفه‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در سطح داخلی و خارجی است. هر چند که بسیاری اقتصاد را شاکله قدرت می‌دانند اما بدون وجود قدرت نظامی و دفاعی که امنیت آفرین است،عملا اقتصاد نیز نمی‌تواند با پایداری همراه باشد. با توجه به اهمیت توان دفاعی، امروز در تقویت کشور روز صنعت دفاعی نامگذاری شده است. نگاهی بر ماهیت و شاکله این صنعت پیش از هر چیز بیانگر یک حقیقت است و آن اینکه برخلاف بسیاری از صنایع کشور که جنبه کارخانه‌داری دارد، صنعت دفاعی کشور به معنای واقعی یک صنعت است چرا که در آن خودکفایی، خلاقیت، ابتکار، به روز بودن، اقتدار و ثبات مشاهده می‌شود که تحریم و تهدید نتوانسته است آن را از مسیر تحقق دستاوردهای بومی و زیر ساختی دور سازد. به عبارتی دیگر صنعت دفاعی کشور به یک صنعت پیشران تبدیل شده که همزمان با خود سایر رشته‌های علمی به ویژه فنی و مهندسی را تغذیه کرده و توسعه می‌دهد و موجب شده تا جوانان و نخبگان ایران زمین بتوانند اندیشه‌های خویش را در عمل پیاده ساخته و نقشی تأثیر گذار در تحقق اهداف کشور داشته باشند.
نکته مهم دیگر آن است که بدون داشتن توان نظامی و دفاعی هیچ کشوری نمی‌تواند به استقلال و ثبات پایدار دست یابد و شعارهایی همچون الگوی آلمان و ژاپن یا کره جنوبی الگویی فریبنده و غیر حقیقی است چرا که این کشورها شاید در صنعت و دانش روز پیشرفته باشند اما در عمل، استقلال سیاسی و جایگاهی در معادلات منطقه‌ای و جهانی نداشته چنانکه ژاپن و کره جنوبی حتی بر اساس منافع خویش این روزها جرات خرید نفت از روسیه و یا اینکه جرات پرداخت بدهی‌های خود به جمهوری اسلامی ایران را ندارند. آلمان نیز هر چند در صنعت و اقتصاد نقش اول اروپا را دارد اما به دلیل همان ضعف نظامی و امنیتی به رغم نیاز شدید به واردات گاز از روسیه، جرات و توان نه گفتن به آمریکا را ندارد که نتیجه آن نیز تورم و چالشهای اقتصادی تحمیلی به مردم این کشور است که طی چند دهه اخیر بی سابقه بوده است.
داشتن صنعت دفاعی فعال و کارآمد مؤلفه‌ای مهم برای تحقق توان نظامی است. صنعت دفاعی ایران با تامین نیازمندی نیرو‌های مسلح و ایجاد برتری فناورانه، نقش مهمی در قدرت دفاعی و بازدارندگی کشور ایفا می‌کند. امروز در عرصه زمین، هوا، دریا و راداری و پدافندی، جمهوری اسلامی قدرت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است که جدیدترین آن هم نمایش موشک هایپرسونیک است که معادلات جدیدی را رقم زده است.
مسئله مهم آن است که در معادلات جهانی هر چند که دیپلمات‌ها در ظاهر پیشقراولان محسوب می‌شوند اما آنچه بازوی قدرت آنهاست توان دفاعی است. قطعا زمانی که انگلیس نفت‌کش ایرانی را در جبل الطارق در دزدی دریایی آشکار متوقف می‌سازد و یا اینکه یونان به نیابت از آمریکا نفت‌کش ایرانی را سرقت می‌کند، آنچه ابزار قدرت دیپلماسی می‌شود بازوی نظامی است که با توقیف نفت‌‌کش‌های کشورهای متخاصم در نهایت آنها را وادار به آزاد سازی کشتی‌های ایران می‌کند.
امروز اگر تبادل زندانیان و آزاد سازی دارایی‌های ایران در کره جنوبی صورت می‌گیرد، قطعا حاصل تعامل میان میدان و دیپلماسی است که طرف مقابل را از زبان تهدید نظامی به رویکرد دیپلماتیک وادار ساخته است. حضور ایران در رزمایش‌های بزرگ نظامی جهان از جمله در عرصه دریایی که نقطه اتکا قدرت‌های جهانی است، نمودی از دستاوردهای عظیم صنعت دفاعی کشور است که تولید قدرت کرده است و امروز کشورهای منطقه نیز بر همکاری مشترک دفاعی با ایران اذعان دارند.
نکته پایانی آنکه برخلاف تصورات رایج و القاءهای صورت گرفته که سعی دارد تا توان نظامی و هزینه‌های دفاعی را صرفا یک هزینه غیر اقتصادی نشان دهد، باید گفت که صنایع نظامی در چند حوزه زمینه ساز دستاوردهای اقتصادی می‌شود بویژه برای ایرانی که در موقعیتی استراتژیک و ژئو اکونومیک قرار دارد و امنیت و ثبات آن و توانش برای تحقق امنیت منطقه نقشی مهم در تحقق این امر دارد.
امنیت و اقتدار نظامی مؤلفه‌ای برای فضای آرام کسب و کار و تولید و شکل گیری صنایع بزرگ و زیربنایی است در حالی که همین اقتدار مؤلفه‌ای برای رویکرد سایر کشورها به توسعه مناسبات با کشوری با این ویژگی است و در نهایت آنکه از بزرگترین بازارهای جهانی، بازار فروش تسلیحات است. جمهوری اسلامی ایران از اکتبر سال ۲۰۲۰ بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ حق خرید و فروش تسلیحات در سراسر جهان را دارد و با توجه به دستاوردهای بزرگ صنعت دفاعی کشور، این صنعت می‌تواند جایگاهی ارزنده برای ایران در بازار خرید و فروش تسلیحات جهان فراهم کند و درآمدهای کلانی برای کشور رقم بزند.
نکته مهم دیگر آن است که بدون داشتن توان نظامی و دفاعی هیچ کشوری نمی‌تواند به استقلال و ثبات پایدار دست یابد و شعارهایی همچون الگوی آلمان و ژاپن یا کره جنوبی الگویی فریبنده و غیر حقیقی است چرا که این کشورها شاید در صنعت و دانش روز پیشرفته باشند اما در عمل، استقلال سیاسی و جایگاهی در معادلات منطقه‌ای و جهانی نداشته چنانکه ژاپن و کره جنوبی حتی بر اساس منافع خویش این روزها جرات خرید نفت از روسیه و یا اینکه جرات پرداخت بدهی‌های خود به جمهوری اسلامی ایران را ندارند. آلمان نیز هر چند در صنعت و اقتصاد نقش اول اروپا را دارد اما به دلیل همان ضعف نظامی و امنیتی به رغم نیاز شدید به واردات گاز از روسیه، جرات و توان نه گفتن به آمریکا را ندارد که نتیجه آن نیز تورم و چالشهای اقتصادی تحمیلی به مردم این کشور است که طی چند دهه اخیر بی سابقه بوده است.
داشتن صنعت دفاعی فعال و کارآمد مؤلفه‌ای مهم برای تحقق توان نظامی است. صنعت دفاعی ایران با تامین نیازمندی نیرو‌های مسلح و ایجاد برتری فناورانه، نقش مهمی در قدرت دفاعی و بازدارندگی کشور ایفا می‌کند. امروز در عرصه زمین، هوا، دریا و راداری و پدافندی، جمهوری اسلامی قدرت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است که جدیدترین آن هم نمایش موشک هایپرسونیک است که معادلات جدیدی را رقم زده است.
مسئله مهم آن است که در معادلات جهانی هر چند که دیپلمات‌ها در ظاهر پیشقراولان محسوب می‌شوند اما آنچه بازوی قدرت آنهاست توان دفاعی است. قطعا زمانی که انگلیس نفت‌کش ایرانی را در جبل الطارق در دزدی دریایی آشکار متوقف می‌سازد و یا اینکه یونان به نیابت از آمریکا نفت‌کش ایرانی را سرقت می‌کند، آنچه ابزار قدرت دیپلماسی می‌شود بازوی نظامی است که با توقیف نفت‌‌کش‌های کشورهای متخاصم در نهایت آنها را وادار به آزاد سازی کشتی‌های ایران می‌کند.
امروز اگر تبادل زندانیان و آزاد سازی دارایی‌های ایران در کره جنوبی صورت می‌گیرد، قطعا حاصل تعامل میان میدان و دیپلماسی است که طرف مقابل را از زبان تهدید نظامی به رویکرد دیپلماتیک وادار ساخته است. حضور ایران در رزمایش‌های بزرگ نظامی جهان از جمله در عرصه دریایی که نقطه اتکا قدرت‌های جهانی است، نمودی از دستاوردهای عظیم صنعت دفاعی کشور است که تولید قدرت کرده است و امروز کشورهای منطقه نیز بر همکاری مشترک دفاعی با ایران اذعان دارند.
نکته پایانی آنکه برخلاف تصورات رایج و القاءهای صورت گرفته که سعی دارد تا توان نظامی و هزینه‌های دفاعی را صرفا یک هزینه غیر اقتصادی نشان دهد، باید گفت که صنایع نظامی در چند حوزه زمینه ساز دستاوردهای اقتصادی می‌شود بویژه برای ایرانی که در موقعیتی استراتژیک و ژئو اکونومیک قرار دارد و امنیت و ثبات آن و توانش برای تحقق امنیت منطقه نقشی مهم در تحقق این امر دارد.
امنیت و اقتدار نظامی مؤلفه‌ای برای فضای آرام کسب و کار و تولید و شکل گیری صنایع بزرگ و زیربنایی است در حالی که همین اقتدار مؤلفه‌ای برای رویکرد سایر کشورها به توسعه مناسبات با کشوری با این ویژگی است و در نهایت آنکه از بزرگترین بازارهای جهانی، بازار فروش تسلیحات است. جمهوری اسلامی ایران از اکتبر سال ۲۰۲۰ بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ حق خرید و فروش تسلیحات در سراسر جهان را دارد و با توجه به دستاوردهای بزرگ صنعت دفاعی کشور، این صنعت می‌تواند جایگاهی ارزنده برای ایران در بازار خرید و فروش تسلیحات جهان فراهم کند و درآمدهای کلانی برای کشور رقم بزند.
قاسم غفوری
