ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران دیروز به دعوت رسمی شهباز شریف نخست وزیر پاکستان، در سفری ۲ روزه راهی اسلام‌آباد شد . رئیس جمهور در این سفر همچنین با آصف‌علی زرداری همتای پاکستانی خود و در ادامه با سفر به برخی شهرهای دیگر این کشور با علما، نخبگان، تجار و فعالان اقتصادی دیدار و گفت‌گو خواهد داشت.
نگاهی بر این سفر در شرایط حاکم بر منقطقه بیانگر اهمیت فراوان همگرایی میان دو کشور دوست و برادر یعنی جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری اسلامی ایران است که مواضع و دیدگاه‌های مطرح شده در این سفر نیز توجه طرفین بر این مهم را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
با توجه به همگرایی‌هایی دینی و فرهنگی میان دو ملت یکی از مهمترین ابعاد این سفر را توسعه این مناسبات می‌توان ارزیابی نمود چنانکه پس از عملیات وعده صادق موشکی و پهپادی ایران علیه رژیم صهیونیستی، مردم پاکستان جشن و پایکوبی برگزار کردند. پاکستان به عنوان دومین کشور شیعه نشین جهان اسلام بیش از ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد که بسیاری از آنها عاشق اهل بیت(ع) بوده و سالیانه افراد زیادی از این کشور به قم و مشهد سفر می کنند. همچنین از طریق خاک ایران به عراق می روند، این ارتباطات می‌تواند در بحث گردشگری و همگرایی‌های فرهنگی و اعتقادی مورد توجه قرار گرفته و مولفه‌ای برای پیوند هر چه بیشتر دو کشور باشد.
نکته دیگر اهمیت و جایگاه مراودات اقتصادی میان دو کشور است. هر چند که پس از سالها همچنان طرح‌های مهم و اساسی همچون طرح خط لوله صلح برای انتقال گاز ایران به پاکستان اجرایی نشده است اما رویکردهای اقتصادی طرفین در دولت سیزدهم بیانگر اراده قوی اقتصادی طرفین در چارچوب روابط دو جانبه و منطقه‌ای اقتصادی است که می‌تواند در نهات تحقق بخش خط لوله صلح نیز باشد.
چنانکه رییس جمهور نیز تاکید داشته‌اند گفتگوهای ایران و پاکستان در زمینه امنیتی، تجاری، نفت، گاز، انرژی و توسعه اقتصادی خواهد بود و در این سفر باتوجه به ظرفیت‌های قابل توجه دو کشور هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری مبادلات تجاری و اقتصادی مد نظر است چنانکه ۸ سند همکاری و تفاهم‌نامه بین ایران و پاکستان در این سفر امضا شده است. در شرایط فعلی ۶ گذرگاه بین دو کشور وجود دارد اما این قابلیت وجود دارد که این رقم به ۹ گذرگاه برسد. این همگرایی اقتصادی می‌تواند در حوزه منطقه‌ای در قالب پیمان شانگهای و نیز نقش طرفین در طرح یک جاده یک کمربند نیز اجرایی شود و بنادری همچون چابهار و مکران در کنار بنادر پاکستان می‌توانند نقشی مهم در این زمینه ایفا نمایند.
اما نکته بسیار مهمی که در روابط دو کشور باید مورد توجه قرار گیرد، مسئله تروریسم و تهدیدات امنیتی است که از خارج از اراده طرفین به دو کشور تحمیل می‌گردد. آنانی که 20 سال اشغال افغانستان را رقم زدند همواره به دنبال تنش مرزی میان همسایگان در این منطقه بوده‌اند تا از یک سو از همگرایی طرفین جلوگیری نمایند و از سوی دیگر طرح‌های مهم منطقه همچون یک جاده یک کمربند را نابود سازند. حمایت از گروه‌های ترویستی همچون جیش الظلم در ایران و تروریست‌ها در پاکستان و داعش در افغانستان نمونه ای از این رفتارهاست که هزینه‌های امنیتی بسیاری برای منطقه به همراه داشته است. قدر مسلم یکی از مولفه‌های مهم در روابط تهران-اسلام آباد که مقامات ارشد دو کشور نیز به آن تاکید داشته‌اند رویکرد واحد امنیتی علیه تروریسم و مخلان امنیت مرزهاست. این مسئله با توافقنامه امنیتی و نظامی میان طرفین و نیز برگزاری رزمایش‌های مشترک نمود یافته است که تقویت این فرایند می‌تواند در کنار تحقق امنیت در منطقه، جایگاه کشورهای مذکور در مبارزه با تروریسم در منطقه و جهان را نیز ارتقا بخشد.
تجربه 20 سال حضور اشغالگران در افغانستان نشان داد که غرب هرگز به دنبال ثبات و امنیت نمی‌باشد و این کشورهای منطقه هستند که باید در این مسیر اقداماتی هماهنگ داشته باشد که قطعا ایران و پاکستان بازیگران مهمی در این زمینه خواهند بود. نکته پایانی آنکه مواضع مشترک و منسجم تهران-اسلام آباد در مسئله فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی بیانگر ظرفیت‌های عظیم طرفین در پیگیری حقوق و اهداف جهان اسلام است که می‌تواند مولفه‌ای مهم در توسعه هر چه بیشتر مناسبات دو کشور در عرصه منطقه‌ای و جهانی باشد.
نگاهی بر این سفر در شرایط حاکم بر منقطقه بیانگر اهمیت فراوان همگرایی میان دو کشور دوست و برادر یعنی جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری اسلامی ایران است که مواضع و دیدگاه‌های مطرح شده در این سفر نیز توجه طرفین بر این مهم را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
با توجه به همگرایی‌هایی دینی و فرهنگی میان دو ملت یکی از مهمترین ابعاد این سفر را توسعه این مناسبات می‌توان ارزیابی نمود چنانکه پس از عملیات وعده صادق موشکی و پهپادی ایران علیه رژیم صهیونیستی، مردم پاکستان جشن و پایکوبی برگزار کردند. پاکستان به عنوان دومین کشور شیعه نشین جهان اسلام بیش از ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد که بسیاری از آنها عاشق اهل بیت(ع) بوده و سالیانه افراد زیادی از این کشور به قم و مشهد سفر می کنند. همچنین از طریق خاک ایران به عراق می روند، این ارتباطات می‌تواند در بحث گردشگری و همگرایی‌های فرهنگی و اعتقادی مورد توجه قرار گرفته و مولفه‌ای برای پیوند هر چه بیشتر دو کشور باشد.
نکته دیگر اهمیت و جایگاه مراودات اقتصادی میان دو کشور است. هر چند که پس از سالها همچنان طرح‌های مهم و اساسی همچون طرح خط لوله صلح برای انتقال گاز ایران به پاکستان اجرایی نشده است اما رویکردهای اقتصادی طرفین در دولت سیزدهم بیانگر اراده قوی اقتصادی طرفین در چارچوب روابط دو جانبه و منطقه‌ای اقتصادی است که می‌تواند در نهات تحقق بخش خط لوله صلح نیز باشد.
چنانکه رییس جمهور نیز تاکید داشته‌اند گفتگوهای ایران و پاکستان در زمینه امنیتی، تجاری، نفت، گاز، انرژی و توسعه اقتصادی خواهد بود و در این سفر باتوجه به ظرفیت‌های قابل توجه دو کشور هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری مبادلات تجاری و اقتصادی مد نظر است چنانکه ۸ سند همکاری و تفاهم‌نامه بین ایران و پاکستان در این سفر امضا شده است. در شرایط فعلی ۶ گذرگاه بین دو کشور وجود دارد اما این قابلیت وجود دارد که این رقم به ۹ گذرگاه برسد. این همگرایی اقتصادی می‌تواند در حوزه منطقه‌ای در قالب پیمان شانگهای و نیز نقش طرفین در طرح یک جاده یک کمربند نیز اجرایی شود و بنادری همچون چابهار و مکران در کنار بنادر پاکستان می‌توانند نقشی مهم در این زمینه ایفا نمایند.
اما نکته بسیار مهمی که در روابط دو کشور باید مورد توجه قرار گیرد، مسئله تروریسم و تهدیدات امنیتی است که از خارج از اراده طرفین به دو کشور تحمیل می‌گردد. آنانی که 20 سال اشغال افغانستان را رقم زدند همواره به دنبال تنش مرزی میان همسایگان در این منطقه بوده‌اند تا از یک سو از همگرایی طرفین جلوگیری نمایند و از سوی دیگر طرح‌های مهم منطقه همچون یک جاده یک کمربند را نابود سازند. حمایت از گروه‌های ترویستی همچون جیش الظلم در ایران و تروریست‌ها در پاکستان و داعش در افغانستان نمونه ای از این رفتارهاست که هزینه‌های امنیتی بسیاری برای منطقه به همراه داشته است. قدر مسلم یکی از مولفه‌های مهم در روابط تهران-اسلام آباد که مقامات ارشد دو کشور نیز به آن تاکید داشته‌اند رویکرد واحد امنیتی علیه تروریسم و مخلان امنیت مرزهاست. این مسئله با توافقنامه امنیتی و نظامی میان طرفین و نیز برگزاری رزمایش‌های مشترک نمود یافته است که تقویت این فرایند می‌تواند در کنار تحقق امنیت در منطقه، جایگاه کشورهای مذکور در مبارزه با تروریسم در منطقه و جهان را نیز ارتقا بخشد.
تجربه 20 سال حضور اشغالگران در افغانستان نشان داد که غرب هرگز به دنبال ثبات و امنیت نمی‌باشد و این کشورهای منطقه هستند که باید در این مسیر اقداماتی هماهنگ داشته باشد که قطعا ایران و پاکستان بازیگران مهمی در این زمینه خواهند بود. نکته پایانی آنکه مواضع مشترک و منسجم تهران-اسلام آباد در مسئله فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی بیانگر ظرفیت‌های عظیم طرفین در پیگیری حقوق و اهداف جهان اسلام است که می‌تواند مولفه‌ای مهم در توسعه هر چه بیشتر مناسبات دو کشور در عرصه منطقه‌ای و جهانی باشد.
قاسم غفوری
