مرتضی سرهنگی گفت: ادبیات جنگ در دنیا یکی از مردمیترین آثاری است که خوانده میشوند. دنیا حمایت عجیبی از ادبیات جنگ خود دارد. جالب است که جنگها برای مرزها رخ میدهند، اما ادبیات جنگ بیمرز است.
این نویسنده در آیین رونمایی از دو اثر ترجمه شده به زبان اردوی مجتبی رحماندوست با تاکید بر ضرورت ترجمه متون فارسی به زبانهای کشورهای دیگر جهت ارتباط فرهنگی با جهان گفت: هر آدمی در زندگی خود دو معلم دارد. اولی معلم مدرسه و دیگری کتابهایی است که میخواند. ما با ترجمه کتابهای خود و ارسال آن به سراسر دنیا این معلم خود را با دیگران شریک میشویم.
وی در ادامه گفت: هنگامی که کتابی ترجمه میشود و در دیگر کشورها به دست عموم مردم میرسد، صدای اطراف که علیه ما میغرد را کم و خنثی میسازد. این در حالی ممکن است که مردم دنیا با ادبیات ما آشنا شوند. با فرهنگ، عشق و احساس ما آشنا شوند.
سرهنگی افزود: ادبیات جنگ در دنیا یکی از مردمیترین آثاری است که خوانده میشوند. دنیا حمایت عجیبی از ادبیات جنگ خود دارد. به عنوان مثال در آلمان گروهی به نام «۴۷» راهاندازی شد. این گروه شامل سربازان بیکار و آسیبدیده جنگی است. کارگروه «۴۷» نویسندگی در مورد وقایع جنگ است. مشکلات، درد و رنجهای آلمانها در جنگ تنها در نوشتههای ادبیات جنگ آنها نمایان و آشکار میشود. با تمام این مشکلات در پایان نوشتههای ادبیات جنگ آنها یک امید قرار دارد. همان امیدی که پس از جنگ دوباره آلمان را ساخت. جالب است که جنگها برای مرزها رخ میدهند، اما ادبیات جنگ بیمرز است.
وی افزود: مردم دنیا مشتاق تماشا و دانستن شرح حال افرادی همچون خود در شرایط جنگ هستند. مثلاً سربازی که ۲۰ساله به جنگ میرود، اما ۳۰ساله بازمیگردد. این سرباز در این سالها چه کردهاست. با چه رخدادهایی روبهرو شده است. پس از بازگشت به سرزمین خود، آیا آن سرزمین و خانه و خانواده به همان وضعیت قبل است. اینها جذاب است؛ چون مردم آن را از نزدیک حس کردهاند. ادبیات جنگ در کشورهایی که سایه هواپیماهای جنگی در آن میافتد متولد میشود اما ساخته نمیشود. این نوع ادبیات به وجود میآید. کسی آن را نمیسازد. نزدیکترین روایات جنگ به باطن جنگ، خاطرات آن است.
سرهنگی ادامه داد: در پس چهره خاطرات یک سرباز، سیمای یک ملت نمایان است. ادبیات جنگ و انقلاب خیلی شبیه به ما است. وقتی این ادبیات ترجمه و به نوعی سفیر فرهنگی ما به کشورها دیگر میشود، همه دنیا با رشادتها، سختیها و پیروزیهای ما آشنا میشوند. اینگونه بهتر در دنیا شناخته میشویم.
سرهنگی در ادامه با بیان خاطرهای از سفرش به اروپا گفت: پیشنهاد من به دفتر ترجمه و دفتر قصه و رمان حوزه هنری، کار روی مجموعه ادبیات جنگ ما است. تا دنیا واقعیتهای پنهان ما را بهتر شناسایی کند. در سفری که به همایش «دستاوردهای بوسنی و هرزگوین» با موضوع ادبیات جنگ داشتم، مقالهای با نام «سرباز من ۲۰ ساله بود» ارائه کردم. ۲۰ ساله بودن سرباز من به آن جهت است که خاطراتش به حال تعلق ندارد و هرچه میگوید به ۲۰ سالگی وی که در جنگ به سر میبرد متعلق است. برای مثال اگر بخواهیم در مورد کتاب «دا» سخن بگوییم، حرف از یک خانم ۵۰ ساله نیست. بلکه مربوط به شرح حال یک دختر ۱۷ ساله در جنگ است.
وی افزود: روسها هم در ادبیات جنگ خود بسیار موفق بوده و بر روی آن تاکید دارند. در سفری که به آنجا داشتم، آنها معتقدند که روسیه بدون ادبیات جنگ خود تنها بک مشت خاک پهناور است. ما باید مجموعه داستان برای انقلاب و جنگ را ترجمه و این معلم دوم خود را به کشورهای دنیا به خصوص شبهقاره هند بفرستیم.
مجتبی رحماندوست نیز در مراسم رونمایی از کتابهای خود به زبان اردو گفت: هربار که خودم به مطالعه این کتابها و بخشهای مربوط به دفاع مقدس آن میپردازم ناخودآگاه اشک از چشمانم سرازیر میشود. کتاب «مفقود سوم» اقتباسی واقعی از حوادثی است که بر سر نیروهای ایرانی در هشت سال دفاع مقدس رخ داده است.
وی افزود: کتاب «فولادی آنسو» نیز در مورد جنس نوک پیکان تیری است که در گلوی حضرت علیاصغر(ع) فرو کردند و ایشان را به شهادت رساندند.
دکتر کلیم اصغر، مترجم دو کتاب مجتبی رحماندوست، نیز در این مراسم با تقدیر از حوزه هنری برای حمایتهایش از زبان فارسی در شبه قاره هند گفت: یکی از بهترین راههای رشد و زنده نگه داشتن زبان فارسی در دیگر کشورها ترجمه متون ادبی فارسی به زبان آن کشورها است.
کلیم در ادامه با اشاره به دو کتابی که از مجتبی رحماندوست ترجمه کرده است، گفت: قسمتهایی از این دو کتاب مربوط به جنگ، جبهه و دفاع مقدس بود. در بسیاری از موارد با خواندن آنها اشک میریختم و با صدای بلند گریه میکردم.
دو کتاب مجتبی رحماندوست با عنوان «مفقود سوم» و «اشک فولاد» به زبان اردو روز سهشنبه ۱۶خردادماه با حضور اساتید و هنرمندان شعر و ادب فارسی از جمله مرتضی سرهنگی، مجتبی رحماندوست، علیرضا قزوه، ناصر فیض و مترجم آثار دکتر کلیم اصغر در سالن سلمان هراتی حوزه هنری رونمایی شد.