هر چند که مسائل سوریه و عراق زمینه ساز حاشیه شدن مسئله فلسطین شده اما در هفتههای اخیر صحبتهایی از احیای روند سازش میان تشکیلات خودگردان و رژیم صهیونیستی مطرح شده است.
در این میان تحولات قابل توجهی در جریان است. برخی محافل رسانهای عربی ادعا کردهاند که مسئله صلح در قالب صلح عربی قابل پیگیری است. روزنامه تایمز اسرائیل گزارش داد که در جریان سفر هفته گذشته هیأت آمریکایی به تلآویو موضوع انتقال سفارت واشنگتن به بیتالمقدس مطرح و درباره آن بحث شده است.در همین حال منابع خبری از رزمایش ارتش صهیونیستی برای تحرکات منطقهای از جمله جنگ احتمالی با غزه خبر دادهاند. دبیر کل سازمان ملل در سفری ۳ روزه به منظور رایزنی در زمینه احیای مذاکرات سازش وارد سرزمینهای اشغالی شد. «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ساعات پایانی روز یکشنبه، جهت دیدار با مقامات ترکیه، وارد آنکارا شد در حالی که گفته میشود با برخی مقامات غربی و عربی نیز دیدار داشته است. حال این سوال مطرح میشود که چرا در مقطع کنونی مسئله مذاکرات سازش مطرح میشود و چه اهدافی در ورای آن نهفته است؟
پاسخ به این پرسش را برگرفته از تحولات داخلی دو طرف معادله و نیز معادلات منطقهای میتوان دریافت. اکنون از یکسو محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان وضعیت بحرانی دارد و حتی سخن از برکناری او مطرح است. در نقطه مقابل نتانیاهو نیز با مخالفتهای داخلی به دلیل پرونده فساد مواجه است در حالی که یک مشکل واحد برای ابومازن و نتانیاهو وجود دارد و آن تشدید انتفاضه است. با این شرایط میتوان گفت که رویکرد به احیای مذاکرات سازش برای انحراف افکار عمومی از این مشکلات و نیز خرید زمان برای ابومازن و نتانیاهو برای ماندن بر مسند قدرت میتواند ارزیابی شود. در این میان در شرایطی که بخشهای جدیدی از فلسطین به اشغال درآمده، این مذاکرات میتواند گامی برای تثبیت موقعیت صهیونیستها در این اراضی نیز باشد.
نکته مهم دیگر آنکه تحولات منطقه در مسیر دستاوردهای مقاومت پیش میرود که برای آمریکا و شرکایش غیرقابل پذیرش است در همین حال آمریکا در اجرای مبارزه با تروریسم با رسوایی جهانی همراهی با تروریسم مواجه است. با این وضعیت روند سازش مولفهای است برای کمرنگسازی دستاوردهای مقاومت منطقه و البته نشان دادن چهرهای صلحطلب از آمریکا.
نکته مهم آنکه در اواخر ماه، نشست سالیانه سازمان ملل برگزار میشود. از یکسو سازمان ملل در انجام وظایف جهانی خود بویژه در سوریه، عراق، یمن، افغانستان و... با شکست مواجه شده و از سوی دیگر مباحثی مبنی بر طرح موضوع فلسطین کشور اشغال شده در سازمان ملل مطرح است. با این شرایط میتوان گفت احیای روند سازش از یک سو برای نشان دادن به اصطلاح کارکردی مثبت از سازمان ملل و آمریکا در صلح جهانی است و از سوی دیگر اقدامی برای جلوگیری از بازگشایی پرونده فلسطین در نشست آتی سازمان ملل. در اصل اقداماتی که صورت میگیرد نه برای فلسطین بلکه به نام فلسطین و به کام دیگران است در حالی که در این میان فقط فلسطین است که قربانی شده و از رسیدن به استقلال باز میماند.
نویسنده: علی تتماج