شاید همه شعار «با روحانی تا ۱۴۰۰ »را به یاد داشته باشید اما این روزها خبر استعفای روحانی در حالی منتشر می شود که دیگر همه می دانند این نیز بخشی از تاکتیک پیشنهادی اصلاح طلبان برای فرار از مسئولیت و تدوین برنامه برای انتخابات پیش رو است .
پس از ماجرای افزایش ناگهانی و بیبرنامه قیمت سوخت که موجب ایجاد آشوبها و اغتشاشات در شهرهای مختلف کشور شد، اصلاحطلبان بار دیگر پروژه استعفای روحانی را کلید زدند. گرچه شاید در ابتدای امر برخی چهرههای سیاسی این جریان در مقابل پیشنهاد استعفای رئیسجمهور موضع گرفته باشند اما آنچه بدیهی است، مجموع رفتار اصلاحطلبان حکایت از آن دارد که آنها در این زمینه همدلی و همراهی با مردم و حل مشکلات کشور را دنبال نمی کنند، بلکه به نظر میرسد بیشتر به دنبال مدیریت افکارعمومی و تکمیل خواسته های خود هستند که از ناحیه هرج و مرج و تشدید خشونت در کشور محقق میشود.
این اولین بار نیست که این تاکتیک از سوی اصلاح طلبان به مرحله اجرا در می آید. درگذشته و در مقاطع مختلف این دستورالعمل از سوی اصلاح طلبان به کار گرفته شده است. در مجلس ششم، همزمان با ارسال دو لایحه جنجالی به مجلس، عباس عبدی، رد این لوایح از سوی شورای نگهبان را عامل فروپاشی نظام جمهوری اسلامی دانست و تهدید کرد: «بقای نظام در گرو تصویب و تأیید لوایح تبیین اختیارات رئیسجمهوری و اصلاح قانون انتخابات است. جز تصویب و تأیید این لوایح، هر برخورد دیگری که با آنها صورت گیرد، نهتنها مشکلات نظام را حل نخواهد کرد بلکه ممکن است به فروپاشی نیز منجر شود».
وی تز «خروج از حاکمیت» در زمان مشارکتیها را افشا و در این باره گفت: «در صورت تأیید نشدن کامل این دو لایحه، اصلاحطلبان از حاکمیت خارج خواهند شد؛ زیرا عملاً کاری از دست آنها برنخواهد آمد تا به مطالبات مردم پاسخ دهند. خروج از حاکمیت هم شامل استعفای دسته جمعی رئیسجمهوری و نمایندگان مجلس ششم است».
با این حال همه می دانند اکنون این اقدام در واقع پوست خربزه اصلاح طلبان زیر پای دولت روحانی است.
چرایی انتقاد از دولت
اصلاح طلبان که از ابتدای دولت دوازدهم و افزایش مشکلات اقتصادی در کشور، در انتخابات یازدهم و دوازدهم از حسن روحانی حمایت کرده بودند برای فرار از مسئولیت مسیر انتقاد از دولت را در پیش گرفتند. دولتی که تدبیر امضای برجامش به جایی نرسید و ناکام ماند و درحال حاضر با مشکلات اقتصادی زیادی دست به گریبان است. آنها حتی در این تدبیر خود به دروغ گفتند که جهانگیری نیز از این استعفا حمایت می کند.
اصلاح طلبان با وارد کردن انتقادات نسبت به عملکرد دولت، در وهله اول مهیای رقابت برای انتخابات مجلس شده و بعد هم برای حضور در رقابت های ریاست جمهوری آماده میشوند .
با این حال علی ربیعی سخنگوی دولت در این باره تصریح کرد: بحث استعفای آقای روحانی در دولت مطرح نیست و در دولت هم این ایده مطرح نیست. من آقای جهانگیری را هم میشناسم و طرفدار چنین طرحی نیست.
چه کسانی استعفای روحانی را دنبال کردند
کافی است نگاهی به اخبار منتشره در رسانه های کشور بیندازیم تا ببینم که چه کسانی پیشنهاد استعفای روحانی را مطرح کردند، «تئوری خلع یا استعفای روحانی پس از شکست برجام» تِزی است که شخص حجاریان ۴ سال قبل آنرا مطرح کرد. پیش از این نیز علی عبدالعلیزاده، وزیر دولت اصلاحات در این باره گفت : وقتی دولت کاری برای مردم نمیکند، بهتر است رها کند و برود.
حالا مجدداً این تئوری در برنامه اصلاح طلبان قرار گرفته و عباس عبدی از فعالان اصلاح طلب در این باره گفت : برای اولین بار در سطح برخی از وزرا، چنین ایدهای مطرحشده و آنها در مورد آن فکر میکنند، تا ببینند چه باید کرد. برخی از وزرا هم به این نتیجه رسیدهاند که با ادامه این حد از تنش، دیگر کاری نمیشود کرد. شنیدهام که معاون اول رئیسجمهور هم، کموبیش به چنین فکری رسیده است.
عبدی افزود: دولت بعد از وقایع اخیر آبان و این سطح از تنشها، دیگر حتی قادر به تصمیمگیری در مسائل عادی خودش هم نیست. چطور شما میتوانید انتظار داشته باشید که برای مشکلات اساسی مملکت، بتواند تصمیم بگیرد؟ یکطرف، دولت و بخشهای وابسته به آن است و در سوی مقابل، بخشهای دیگر؛ و هرکسی که میتواند، در کاسه دولت میگذارد. حتی درون خود دولت هم، این اتفاقات دارد میافتد. ادامه این وضع، اصلاً به نفع هیچکس نیست.
عبدا... ناصری، فعال سیاسی اصلاحطلب در مصاحبهای اظهار داشت : روحانی به خاطر عملکرد نامناسب، هزینه سنگینی را به کشور تحمیل و کار مهم او میتواند جرأت استعفا دادن باشد. واقعیت این است که بخش اعظم جامعه او را قبول ندارد.
آخرین تیر ترکش
در این میان برخی از کارشناسان سیاسی بر این باورند که دولت برای وادار کردن ارکان نظام به مذاکره دوباره هر کاری میکند؛ یک بار چند هفته پیش در یکی از هفته نامههای اصلاح طلب تصمیم دولت برای گران کردن یکباره بنزین، دقیقا به همین موضوع ربط داده شد و این مساله را جزو تیرهای آخر در چله کمان رئیس جمهور برای ایجاد اقناع جهت مذاکره دوباره خواند که البته خیلی در رسانهها به آن پرداخته نشد.
مردم چه می گویند؟
افکار توقع دارند در حالی که در انتظار شنیدن پاسخ های روحانی به اقدامات خود هستند، استعفای یک مقام مسؤول در شرایطی که افکار عمومی در انتظار شنیدن پاسخهای اوست، نوعی فرار از پاسخگویی است. این روندی است که اتفاقا در دولت دوم روحانی از سوی برخی وزرا مشاهده شده و از سال ۹۶ تا کنون ۵ نفر از وزیران دولت دوازدهم از مسؤولیت خود استعفا کردهاند که استعفای برخی از آنها درست چند روز قبل از برگزاری استیضاح آنها در مجلس اتفاق افتاده است.
این روندی است که اتفاقا در دولت دوم روحانی از سوی برخی وزرا مشاهده شده و از سال ۹۶ تا کنون ۵ نفر از وزیران دولت دوازدهم از مسؤولیت خود استعفا کردهاند که استعفای برخی از آنها درست چند روز قبل از برگزاری استیضاح آنها در مجلس اتفاق افتاده است.
با این حال مردم می گویند که رئیس جمهور باید بماند و در مجلس بعدی پاسخگوی آنچه کرده، باشد.
در نهایت
همه می دانند که علت اصرار همراهان روحانی بر استعفا، فاصلهگذاری تصنعی برای انتخابات به خاطر دستان خالی است و اصلاح طلبان می خواهند تا حساب خود را از دولت جدا کنند، بطوری که علی تاجرنیا در این باره گفت : حمایت از روحانی، لطمه سنگینی به اصلاحطلبان زد.
با این حال چنین پیشنهادی منافع متعددی برای اصلاح طلبان دارد و اگر هم محقق نشود حداقل منفعت آن این است که برای مدتی افکار عمومی را به خود مشغول کرده و از مسائل اصلی کشور منحرف میکند.
زمین زدن دولت، حتی اگر ناکارآمد باشد با سایر قطعات پازل همسان میشود و روند حرکت به سمت بیدولتی در حقیقت از چاله به چاه افتادن است و تجربه معاصر بسیاری از کشورها نشان داده است که به مجردی که در کشوری دولتش سقوط کند یا جنگهای داخلی آغاز میشود، و استقلال کشور به خطر افتاده وکشور دچار اختلال می شود .
شاید هم این اقدام بخشی از دکترین شوک بر اساس مدل عراق و لبنان باشد که میتواند کشور را با یک تلاطم ساختاری روبرو کند. ناآرامی سیاسی که ناآرامی اجتماعی را به دنبال خواهد داشت و استعفا در این زمان، بخشی از عملیات براندازی در نظر گرفته میشود.
طرح اینگونه مباحث انشقاقی بین مسئولان و ملت بوجود می آورد و ناامیدی را در بین ملت متجلی می کند، این نشانه آن است که ساختارهای حکومتی به جای اینکه کمر همت برای نجات مردم از وضعیت فعلی ببندند خودشان دچار تعارض شدهاند و در پی زدن هم هستند و با همین اتفاق مردم خیلی ناامید می شوند.
رهبر انقلاب نیز در تابستان سال گذشته که در مقطعی که مباحثی چون استعفای روحانی مطرح شده بود آب پاکی را روی دست ارائهکنندگان چنین پیشنهادهایی ریختند و فرمودند : بعضیها جوری حرف میزنند، جوری اقدام میکنند که به اسم اینکه میخواهیم اوضاع را درست کنیم ... در نقشه دشمن کار میکنند، خودشان ملتفت نیستند. اینهایی که خطاب میکنند به دولت که بایستی دولت برکنار بشود و از این قبیل حرفها، اینها دارند در نقشه دشمن کار میکنند.
ایشان تاکید کردند: نخیر، دولت باید با قوّت سرِ کار بماند، کارها را باید این دولت انجام بدهد.