بررسیها نشان میدهد، طرح موضوع انحرافی قاچاق دام نمیتواند ارتباط معناداری با کمبود گوشت در بازار طی ماههای اخیر داشته باشد و به نظر میرسد در سال ۹۷ بر خلاف بحران سال ۹۱ با چالش جدی در حوزه توزیع و عرضه مواجه هستیم.
موضوع کاهش عرضه و افزایش شدید قیمت گوشت قرمز در بازار در هفتههای اخیر انتقادهای فراوانی را در بین عموم مردم برانگیخته است. این در حالی است که دولت سعی کرده با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بازار گوشت قرمز را کنترل کند. از سوی دیگر به نظر میرسد برخی بحث انحرافی تاثیر قاچاق دام و بیثمر بودن تخصیص ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی جهت کنترل قیمت را مطرح میکنند.
آیتالله احمد علمالهدی امام جمعه مشهد در همین خصوص با انتقاد شدید نسبت به افزایش قیمت گوشت طی ماههای اخیر در نماز جمعه مشهد گفت: یک جریان امنیتی میگوید گوشت را کیلویی ۲۷ هزار تومان وارد مشهد میکنیم و با تمام هزینهها، به دست مردم با قیمت ۳۵ هزار تومان میرسد اما اکنون شاهد هستیم مردم باید برای گوشت ارزان صف طولانی داشته باشند و یا اینکه گوشت کیلوئی ۸۵ هزار تومان بخرند. این چه مدیریتی است؟ بنا دارید آمریکا را کمک کنید که موفق شود؟ جلوی سوءمدیریت را بگیرید. این هم راه و چاره دارد؛ ما امروز آن قدر مشکل نداریم که مستاصل شویم؛ دشمن میخواهد مستاصل شویم و نباید سوءمدیریت داشته باشیم.
وضعیت عرضه و تقاضا کلان گوشت قرمز در کشور
برآوردها نشان میدهد، کل نیاز سالیانه کشور به گوشت دام رقمی نزدیک به ۱ میلیون تن است که حدود ۷۵ درصد آن توسط تولید داخل برطرف میشود. همچنین سالیانه نزدیک به ۲۸۰ هزار تن گوشت دام از خارج کشور وارد میشود که ارز مورد نیاز آن نزدیک به ۱.۶ میلیارد دلار است. گفتنی است گزارشهای مستقل احصا شده از خروجی بانک مرکزی و وزارت صنعت نشان میدهد، دولت برای تامین ۲۵ قلم کالای اساسی از جمله گوشت از ابتدای سال تا پایان آذرماه سالجاری رقمی نزدیک به ۱۱ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی تزریق کرده که این رقم نسبت به سال گذشته نیز رشد داشته است.
همچنین بررسیها نشان میدهد واردات گوشت قرمز در آذرماه امسال نسبت به اسفندماه سال گذشته رشد ۵۵ درصدی داشته است. به عبارت دیگر آمارها نشان میدهد به لحاظ واردات گوشت قرمز نه تنها با مشکل روبهرو نیستیم بلکه شاهد رشد واردات برای تامین نیاز داخل نیز بودهایم.
تلاش ارتش برای رفع کمبود گوشت در بازار داخل
نکته جالب توجه اینکه، برای جبران کسری بازار، تلاشهای جدی برای ورود گوشت به کشور در حال انجام است که نمونه اخیر آن اقدامات ارتش جمهوری اسلامی و استفاده از تجهیزات لجستیکی آن برای ورود گوشت قرمز به داخل است. در واقع اگر هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ ارتش که حامل مقادیر گوشت از کشور قرقیزستان بود، در اطرف تهران سقوط نمیکرد شاید بسیاری از شهروندان متوجه اقدامات صورت گرفته برای رفع کسری گوشت در بازار نمیشدند. از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه داشت که در بحران ارزی سال ۹۱ که شاهد افزایش قابل توجه قیمت ارز بودیم و تبعا در آن برهه نیز قاچاق خروجی از کشور شدت گرفته بود به هیچ عنوان با صف دریافت گوشت قرمز مواجه نبودهایم.
از سوی دیگر همانطور که در ابتدا ذکر شده یکی از ابهامات مطرح شده درخصوص کمبود گوشت قرمز شائبه قاچاق گسترده دام از کشور است. این درحالی است که نیروی انتظامی به عنوان یکی از ضابطین قضایی مبارزه با قاچاق کالا و ارز موضوع اثرگذاری قاچاق دام (گوشت) بر کمبود ماههای اخیر در بازار را رد میکند.
قاچاق دام یک موضوع انحرافی
جانشین فرمانده نیروی انتظامی معتقد است، بیش از ۵۰ درصد دامی که قصد قاچاق آن بود، توسط پلیس کشف شده است.
سردار سلیمانی تاکید کرد، اگر فرض کنیم که ۲ برابر این رقم از کشور خارج شده باشد حداکثر قرار بوده ۱۰ هزار تن دام قاچاق شود که یکسوم آن را کشف کردیم و مصرف سالانه کشور در مقایسه با این رقم کمتر از یک درصد است، یعنی چیزی حدود ۹۰۰ هزار تن مصرف گوشت در کشور به صورت سالیانه داریم و بیش از ۱۵۰ هزار تن گوشت وارد کشور میشود که هیچ وقت یکسوم درصد و حتی یک درصد در روند کلی تاثیری ندارد. داخل کشور کمبود گوشت نداریم و برخی فضاسازیها و جو روانی خودساخته باعث التهاب در جامعه در رابطه با این قضیه شد.
۱ درصد نیاز بازار به گوشت دام قاچاق میشود
بنابر این گزارش، همانطور که اشاره شده کل نیاز سالیانه کشور به گوشت قرمز رقمی نزدیک به ۱ میلیون تن است که این نیاز از طریق تولید داخل و واردات رفع میشود. براساس اعلام نیروی انتظامی رقمی نزدیک به ۱۰ هزار تن قاچاق دام در کشور وجود دارد که این رقم تنها ۱ درصد کل ورودی گوشت از طریق تولید داخل و واردات با ارز دولتی است.
بر همین اساس به نظر میرسد اگر بحث تولید داخل گوشت قرمز با چالش جدی مواجه نباشد در بحران اخیر کاهش گوشت در بازار باید حوزه عرضه را هدف گرفت. به همین دلیل ضروری است نهادهای نظارتی تمرکز ویژهای درخصوص توزیع گوشت داشته باشند و گزارشهای مربوطه را به صورت شفاف در اختیار عموم مردم قرار دهند. تسنیم