كارشناسان معتقدند انتشار پوستري با شعار (هيچ توافقي بدتر از توافق نكردن نيست) از سوي وزارت خارجه و با امضاي هنرمندان تنها رويكرد دستگاه ديپلماسي را در قبال حقوق هسته‌اي ملت ايران زير سوال مي‌برد.
با روي کار آمدن دولت يازدهم سکان مذاکرات هسته‌اي با هدايت و سياستهاي دستگاه ديپلماتي با ۱+۵ ادامه پيدا كرد.يعني بيش از يک سال است که رهبري تيم هسته‌اي ايران را محمد جواد ظريف رئيس دستگاه ديپلماسي کشورمان و تيم همراهش عهده دار است. مذاکراتي که ماحصل يک سال آن توافق‌نامه ۶ ماهه ژنو در آذرماه سال ۹۲ و ۲۹ تيرماه نيز ضرب‌الاجل نهايي براي توافقي جامع بود که باز هم بخاطر زياده‌‌خواهي‌هاي غرب پس از پايان مهلت ۶ ماهه اين مذاکرات براي چهار ماه ديگر تمديد شد.
در يک سال و اندي گذشته تيم هسته‌اي کشورمان در تمامي‌هفت دور گفت‌وگوي هسته‌اي با قدرت ملي پاي ميز مذاکره با طرف غربي نشست و البته اين شعار را نيز سرلوحه کار خود قرار داد که حفظ حقوق هسته‌اي ملت ايران جزء خطوط قرمز مذاکرات است چنانچه سيدعباس عراقچي مذاکره‌کننده ارشد كشورمان پيش از سفر به نيويورک در اجلاس سالانه آلكو در تهران بر حفظ حقوق خط قرمزها تاکيد كرد.
در ادامه تيرماه سال جاري نيز وزير خارجه کشورمان در ديدار با همتاي نيوزلندي خود پيش از تمديد ۴ ماهه گفت‌وگوهاي هسته‌اي گفته بود در صورتي که توافقي حاصل نشود به سياستهاي قبلي باز مي‌گرديم.
تلاش تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي کشورمان در اين يک سال گذشته بر کسي پوشيده نيست. چنانچه بعد از ورود تيم جديد هسته‌اي نيز غرب و بالاخص آمريکايي‌ها که گمان مي‌کردند شايد اين گروه سياستهاي متعادل‌تري نسبت به مذاکره‌کنندگان قبلي داشته باشند و به اين خيال که مي‌توانند خواسته‌هاي خود را تحميل کنند اما با تاکيد اين گروه بر حفظ خط قرمزهاي ملت ايران به نوعي توهمات غربي‌ها از ريشه برچيده شد و در واقع غرب متوجه شد اركان قدرت ملي ايران قابل تجزبه نيست.
البته تلاش تيم هسته‌اي ايران با انتقاداتي همراه است و نقطه اختلاف منتقدان به تيم هسته‌اي کشورمان در اين است که منتقدان مي‌گويند ايران همواره به اندازه‌اي که بتواند يک توافق خوب بکند قدرتمند بوده و اين قدرت هم‌اکنون نيز به نحو غيرمنتظره‌اي نيز افزايش يافته مهمترين نتيجه بحث اينجاست منتقدان مي‌گويند شيوه‌اي که تيم مذاکره‌کننده پيش گرفته به يک توافق خوب منجر نمي‌شود اما ظاهرا تيم مذاکره‌کننده از اين خاستگاه مذاکره نمي‌کند بلکه صرفا در پي آن است که به هر قيمت به توافق برسد نگاه انتقادانه برخي از منتقدان به مذاکرات در حالي همچنان ادامه دارد که پوستري که چهارشنبه گذشته به سفارش آقاي ظريف با اين پيام که هيچ توافقي بدتر از توافق نکردن نيست به نوعي تلاش يک سال گذشته تيم مذاکره‌کننده آقاي ظريف را با تامل روبرو کرده است!
کارشناسان براين عقيده اند كه پيام اين پوستر براي غربي‌ها يعني اينکه امتيازاتي که اين تيم حاضر است در مذاکرات واگذار کند مطابق جدول ارائه شده در پوستر تقريبا همه زيرساخت هسته‌اي ايران را دربرمي‌گيرد و اين تنها يک مفهوم براي غرب مي‌تواند داشته باشد يعني روي خطوط قرمز نيز معامله مي‌کنيم.
انتشار اين پوستر از ديدگاه کارشناسان سياست خارجي يک اشتباه محاسباتي است که مي‌تواند نتيجه يک دهه تلاش و مقاومت جمهوري اسلامي‌ايران بر پايبندي به حقوق هسته‌اي ملت و تلاش يک سال گذشته تيم مذاکره‌کننده دولت يازدهم را يک شبه بر باد دهد و البته باج‌خواهي و گستاخي غربي‌ها را بيش از گذشته افزايش دهد.
در همين زمينه سياست روز در گفت‌وگو با کارشناسان به تبيين اين رويکرد جديد دستگاه ديپلماسي و انتشار چنين پوستر با چنين شعاري پرداخته‌اند که به شرح ذيل است.
كار دستگاه ديپلماسي فانتزي است
دکتر محمد‌صادق کوشکي در‌خصوص اين پوستر و امضاي آن به دست ۶ کارگردان معروف ايراني گفت: آنچنان که دوستان وزارت خارجه مطرح کردند اين حرکت يک اقدام براي تحت تاثير قرار دادن مخاطبان غربي يعني تصميم‌سازان دولت‌هاي ۵گانه + آلمان است.
وي تصريح کرد: اينکه اصلا اين ساز وکارها قدرت تاثيرگذاري بر سياست‌گذاران غربي را دارد يا نه نکته‌اي است که دوستان وزارت خارجه بايد پاسخ دهند.
وي در ادامه گفت: اگر حتي ۶ هزار سينماگر مهم دنيا بخواهند آمريکا را تحت تاثير قرار دهند تا آنها حاضر شوند حقوق صلح‌آميز هسته‌اي ملت ايران را به رسميت بشناسند اين ساز وکار تاثيري بر آمريکا و غرب نخواهد داشت، من تعجب مي‌کنم که چرا رئيس دستگاه ديپلماسي و تيم همراهش چرا آنقدر مسئله را فانتزي مي‌نگرند.
اين کارشناس سياست خارجي گفت: از آقاي ظريف که به گفته خودشان سال‌هاي سال در آمريکا زندگي کردند و در عرصه ديپلماسي متخصص هستند بايد پرسيده شود آيا سياستمداران آمريکا تصميمات خود را برپايه چنين ساز و کارهايي اتخاذ مي‌کنند؟ يعني اگر هند بخواهد بر سر موضوعي با آمريکا به توافق برسد بايد از چهره‌هاي سينمايي کشورش بخواهد پوستر تبليغاتي امضا کنند و آيا تصميم‌سازان آمريکايي براساس طومار سينماگران و هنرمندان هندي تصميم‌گيري مي‌کنند؟
کوشکي گفت: اگر اين ايده از سوي دختران دانش آموز دبيرستان‌ي چنين فانتزي ايد پردازي مي‌كردند جاي تعجب و اشكال نبود اماهنگامي‌کساني كه خود را قله ي ديپلماسي مي‌دانند به چنين روش‌هايي متوسل مي‌شوند انسان متوجه مي‌شود که مذاکرات به بن‌بست رسيده و در واقع نوزاد مذاکره مرده متولد شده است و با توسل به چنين راه‌کارهايي ديگر زنده نخواهد شد
وي در پايان خاطر نشان کرد: اين حركت دوستان وزارت خارجه را غيرواقع بينانه، روياپردازانه و فانتزي مي‌بينم و طرف غربي هم با ديدن چنين حرکاتي مصمم خواهد شد تا فشار خود را برطرف ا يراني براي دستيابي به خواسته‌هايش افزايش دهد و به طور حتم را روانشناساني که در عرصه سياست خارجي آمريکا کار مي‌کنند با اين پوستر و کار دستگاه ديپلماسي جز به افزايش تحميل و فشار به ايران به نكته ديگري فکر نخواهند کرد.چون انجام چنين حركاتي در فضاي بين الملل نشانه خالي بودن دست سي است كه خود را نيازمند رسيدن به توافق مي‌داند.
طرح اين پوستر يك روند انحرافي است
حسن‌هاني‌زاده ديگر کارشناس سياست خارجي نيز در اين خصوص گفت: در واقع تعريفي که از مذاکرات هسته‌اي وجود دارد اين است که اين مذاکرات براساس الگوي برد - برد ادامه داشته باشد و هرگونه عقب‌نشيني از چرخه غني‌سازي با معيارها و الگوهاي نظام اسلامي‌تعريف نشده است.
وي با اشاره به اينکه اين پوستر و طرح چنين شعاري يک روند انحرافي است تصريح کرد: به واقع اصلا نبايد چنين شعارهايي طرح شود آن هم از سوي دستگاه ديپلماسي کشورمان چرا که با الگوهاي سياست خارجي ايران کاملا در منافات است.
وي در پايان گفت: به طور حتم در زمان نياز مقام معظم رهبري تذکرات لازم را خواهند داد و چنين شعارهايي نبايد منجر شود که ماهيت مذاکرات هسته‌اي ايران با ۱+۵ به زير سوال رود.
انتشار پوستر با چنين شعاري از سوي وزارت خارجه قابل تامل است
محمدحسن قديري ابيانه ديگر كارشناس سياست خارجي نيز معتقد است:برخي از هنرمندان که اين پوستر را امضا کردند اعلام کردند اين پوستر به سفارش فردي که از سوي وزير خارجه صحبت مي‌کرد امضا شده و به آنها گفته شده که اين اقدام به نفع ايران در مذاکرات است حال اين سوال مطرح است که آيا واقعا وزير خارجه چنين توصيه‌اي را کرده‌اند و آيا فردي که با اين هنرمندان تماس گرفته آيا نماينده دستگاه ديپلماسي بوده يا نه که اين موضوع بايد روشن شود
وي افزود: لذا بايد منتظر تائيد يا رد اين ادعا از سوي وزارت خارجه بود اما اگر اين امر صحت داشته باشد دو اتفاق ناگوار رخ داده است يکي اينکه طرح چنين پوستري از سوي هنرمندان ايراني به ضرر مذاکرات است زيرا اين پيام را به طرف‌هاي مقابلمان مي‌دهد که اگر هر توافقي براي ايران بهتر از عدم توافق از ارزيابي مي‌شود پس نيازي به امتياز دادن نمي‌بينند در حاليکه حتي اگر باور وزارت خارجه اين بود که هر توافقي بهتر از عدم توافق است بايد به هنرمندان سفارش مي‌کرد که با توافق به هر قيمتي مخالفت کنند تا اهرم افکار عمومي‌به کمک هيئت ايراني براي امتياز‌گيري بيشتر بيايد.
وي در ادامه گفت: اولا اميدوارم که ادعاي انتساب اين شعار به وزارت خارجه صحت نداشته و چنين خطاي بزرگي از سوي وزارت خارجه صورت نگرفته باشد ثانيا به فرض که وزارت و دولت از هنرمندان چنين درخواستي کرده باشند نبايد هنرمندان چنين بيانيه‌اي را امضا کنند چگونه ممکن است هر توافقي بهتر از عدم توافق باشد؟
اين كارشناس سياست خارجي تصريح كرد:مقامات کشورمان حتي رئيس‌جمهور و وزير خارجه بارها تاکيد کردند هر توافقي بايد با حفظ حقوق ايران جريان بايد و فقط در اين صورت به توافق دست مي‌يابند و نکته تاسف‌بار سوم اين است که هنرمنداني كه اين بيانيه را به اشتباه امضا کرده و بعد از کرده خود پشيمان شدند نبايد علنا مي‌گفتند که هيئت ايراني چنين سفارشي کرده بلکه بايد آن را به مسئولان مافوق گزارش مي‌کردند. زيرا اگر اين ادعا صحت داشته باشد که مقامات وزارت خارجه چنين سفارشي کرده‌اند افشا شدن اين مطلب دست هيئت ايراني را براي طرف غربي رو مي‌کند و اين به ضرر مذاکرات است.
قديري گفت: يعني هيئت ايراني حتي اگر قصد کوتاه آمدن داشته باشد نبايد دشمن به آن پي ببرد البته هيئت ايراني نمي‌تواند از خطوط قرمز رهبري عبور کند و به نظر من نمي‌خواهد از اين خطوط عبور کند بنابراين، اين ماجرا براي بنده يک سوال باقي مي‌گذارد که آيا واقعا وزارت خارجه پشت اين قضيه بوده که به نظر غيرمنطقي مي‌رسد دومين سوال اينکه چطور برخي هنرمندان مطرح کشور چنين عباراتي را تائيد و امضا کردند واگر واقعا به سفارش وزارت خارجه اين کار را كردند چرا منبع آن را لو دادند آنچه که قطعي است اين است که قطعا توافق ذلت‌بار به نفع کشورمان نيست. بنابراين نمي‌تواند هر توافقي بهتر از عدم توافق باشد مگر توافقي که تمام حقوق ملت ايران در آن رعايت شده باشد و از موضع عزت صورت گرفته باشد.
نباید به هر قیمتی به توافق رسید
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: نباید به هر قیمتی به توافق رسید. نه ملت چنین اجازه‌ای را به مسئولین می‌دهند و نه مسئولین چنین اقدامی را انجام می‌دهند.
محمد اسماعیلی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با تسنیم گفت: در شرایطی که وزارت امور خارجه در حال مذاکره و تلاش برای حصول توافق است، بیان این جمله که "رسیدن به هر توافقی بهتر از عدم‌توافق است" بسیار بعید و عجیب است و جای تاسف دارد.
وی افزود: ما حاضر نیستیم به هر قیمتی توافق حاصل شود و توافق زمانی حاصل خواهد شد که حقوق ملت ایران به رسمیت شناخته شود لذا توافق باید دوطرفه باشد؛ بدین معنا که هر دو طرف احساس کنند که به نتیجه مطلوب دست یافته‌اند. ملت ایران، مسئولین نظام و هیچ فردی موافق نیستند که به هر قیمتی توافق صورت گیرد.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با تاکید بر این که باید در اظهارنظرها دقت لازم صورت گیرد، تصریح کرد: این‌گونه اظهارنظرها می‌تواند از سوی دشمنان مورد سوءاستفاده واقع شود و فشار مضاعفی را بر ما وارد کنند. اگر بنا بود که ما به هر قیمتی توافق کنیم، نیازی به چندین مذاکره و تحمل تحریم‌های گسترده نداشتیم. لذا این حرف به هیچ‌وجه درست نیست و هر کسی این حرف را زده باید حرف خود را پس بگیرد و از ملت ایران عذرخواهی کند.
اسماعیلی اظهار داشت: اعتقاد به این مسئله که باید به هر قیمتی به توافق برسیم، مقاومت‌های ملت ایران را زیر سؤال می‌برد و چنین دیدگاهی اعتقادی به مقاومت در برابر فشارهای دشمنان ندارد. ما سال‌های متمادی مذاکره کرده‌ایم و زیر بار فشار تحریم‌ها ایستاده‌ایم و امروز نمی‌پذیریم که به هر قیمتی توافق صورت گیرد.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطرنشان کرد: نباید به هر قیمتی به توافق رسید؛ نه ملت چنین اجازه‌ای را به مسئولین می‌دهد و نه مسئولین چنین اقدامی را انجام می‌دهند. توافق زمانی صورت می‌گیرد که حق و حقوق ملت ایران به طور کامل رعایت شده و به رسمیت شناخته شود.
باید حقوق ملت ایران به رسمیت شناخته شود
محمدحسن آصفری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با همين خبرگزاری گفت: هرگونه توافقی باید مبتنی بر عزت ملت ایران باشد و توافقی که خطوط قرمز و عزت‌مندی مردم در آن لحاظ نشود، مورد قبول نخواهد بود.
وی ادامه داد: بایستی در توافق نهایی حقوق ملت ایران به رسمیت شناخته شود و طرف مقابل باید بپذیرد که انرژی هسته‌ای حق مسلم و قانونی ملت ایران است. هرگونه توافقی که در این مختصات نباشد، هرگز از سوی ما مورد قبول واقع نخواهد شد و منجر به شکست خواهد بود.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس اظهار داشت: ما فقط توافقی را خواهیم پذیرفت که حقوق ملت ایران را به رسمیت شناخته باشد، تحریم‌ها را کنار بگذارد و انرژی هسته‌ای به‌عنوان یک حق قانونی برای ملت ایران به رسمیت شناخته شده باشد.
آصفری خاطرنشان کرد: توافقی که تحریم‌ها را کنار نزند و انرژی هسته‌ای را به‌عنوان حق قانونی ملت ایران به رسمیت نشناسد، مورد توافق نظام، دولت، مجلس و سایر نهادهای حاکمیت نخواهد بود.
وی با بیان این‌که ایران هرگز موضع ذلت در برابر مستکبران را نمی‌پذیرد، خاطرنشان کرد: ما اعتقاد نداریم که باید به هر قیمتی به توافق دست یابیم و فقط از توافقی استقبال می‌کنیم که حقوق قانونی ملت ما را به رسمیت بشناسد و عزت ملت ایران را خدشه‌دار نکند.
هدي دهقان بدرافشان
