هموار شدن مسیر تازه برای تحریمهای جدید علیه ایران از سوی کنگره در حالی است که کاخ سفید راهبرد جامع «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا در قبال ایران را منتشر کرده است، این راهبرد با متهم کردن ایران به بیثبات کردن منطقه، خواستار انجام اقداماتی برای مقابله با آن شده است.
کاخ سفید در بخش مربوط به برجام با بیان ادعاهای اثباتنشده، ایران را به تلاش برای سوءاستفاده از نقائص این توافق هستهای متهم کرده، اما خواستار اجرای «دقیق» آن و بازرسی از سایتهای نظامی ایران شده است.
در بخش مربوط به توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ (برجام) در این سند آمده است: فعالیتهای حکومت ایران، تمامی تأثیرات مثبتی که قرار بود "برنامه جامع اقدام مشترک" از حیث "امنیت و صلح بینالمللی" به بار بیاورند را از بین بردهاند.
حتی درباره خود برجام، حکومت ایران الگوی رفتاری آشفتهای نشان داده و به دنبال سوءاستفاده از مفرهای این توافق و محک زدن عزم جامعه بینالمللی بوده است.
سران نظامی ایران علناً اعلام کردهاند که اجازه بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سایتهای نظامی این کشور را نخواهند داد. این اظهارات، در تقابل آشکار با تعهدات ایران ذیل برجام و پروتکل الحاقی قرار دارند. همین سازمانها در گذشتهای نه چندان دور تأسیسات هستهای را در سایتهای نظامی پنهان کردند.
این رفتار را نمیتوان تحمل کرد؛ توافق هستهای بایستی به دقت اجرا شود و آژانس بایستی از اختیاراتش برای بازرسی استفاده کند.
همچنین در حالی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اذعان دولتهای عراق و سوریه پیشگام مبارزه با گروه تروریستی داعش است، بخش دیگری از این سند، سپاه را به تضعیف مبارزه با داعش و اتهامات بیاساس دیگری مانند بر هم زدن نظم بینالمللی و تلاش برای ترور سفیر عربستان در آمریکا در سال ۲۰۱۱ متهم کرده است.
کاخ سفید، بعد از طرح این اتهامات علیه سپاه تصریح کرده است: «به تمامی این دلایل، ما میخواهیم برای خدمترسانی به صلح و امنیت بینالمللی، ثبات منطقه و مردم ایران، با شریکانمان برای اعلام فشار بر این سازمان خطرناک همکاری کنیم.»
راهبرد منتشر شده از سوی کاخ سفید برای مقابله تهران خواستههایی را مطرح میکند که بارها و بارها بر روی آنها تاکید و گزارش نوشتهایم. ابتدا اینکه توافق هستهای یک سند بینالمللی است، نه یک توافقی دوجانبه میان ایران و آمریکا که آنها بخواهند برای آن مدام خطمشی تعیین کنند و نسخه بپیچند ولی انگار قرار نیست در گوش مقامات آمریکایی فرو رود! البته برخیها هم در داخل گویا این توافق را تنها با آمریکا فرض میکنند اصلا میپندارند که مذاکره شد تا آمریکاییها را با یکسری خواستهها راضی نگه دارند.
نکته دوم آنکه درخواست بازرسی آژانس بینالمللی اتمی از سایتهای نظامی از سوی کاخ سفید در حالی مطرح شده که بازرسی از این امکان حتی به ادعای آمانو نیز در اختیار این نهاد نیست، از سوی دیگر جمهوری اسلامی نیز بارها بیان داشته که اجازه بازدید از اماکن نظامی کشورش را نخواهد داد، اصلا کدام کشوری به کشوری دیگری اجازه داده که از اماکن نظامی بازدید کنند که حالا تهران این اجازه را دهد!
بحث سپاه و اتهامات بیاساس به این نهاد مردمی و نظامی در حالی در راهبرد جدید دولت آمریکا آمده است که پیشتر مقامات کشورمان واکنش تندی به این اتهامات و تهدیدات دادهاند.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره احتمال قرار گیری سپاه در لیست گروههای تروریستی گفت: با توجه به اینکه ارتش و نیروهای مسلح هر کشور ضامن صیانت و امنیت آن کشور است، لذا این اقدام را به مثابه اعلام جنگ تلقی میکنیم.
علی اکبر صالحی طی نشستی با تحلیلگران مطرح رسانههای انگلیسی سیاستهای دولت آمریکا در این زمینه و نوع واکنش جمهوری اسلامی ایران به خروج احتمالی آمریکا از برجام از جمله موارد مطروحه در این نشست بود که صالحی به آنها پاسخ داد.
همچنین احتمال قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست گروههای تروریستی وزارت خارجه آمریکا و نوع واکنش جمهوری اسلامی به این اقدام دولت ترامپ، سوال دیگری بود که صالحی در پاسخ گفت: این اقدام در صورت عملی شدن نشانهای از رفتار خصمانه دولت آمریکا علیه ملت ایران است و با توجه به اینکه ارتش و نیروهای مسلح هر کشور ضامن صیانت و امنیت آن کشور است، لذا این اقدام را به مثابه اعلام جنگ تلقی میکنیم.
همچنین سردار محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در واکنش به ادعای آمریکا برای قراردادن سپاه در لیست گروههای تروریستی گفت: قبلا هم بارها اعلام کرده ایم که در صورتی که قانون تحریمهای جدید آمریکا اجرا شود این کشور باید پایگاههای منطقهای خود تا شعاع ۲ هزار کیلومتری برد موشکهای ایران را منتقل کند.
ترامپ اداره امروز آمریکا را یک «شو» میداند، کسانیکه پشت پرده، نیاز آمریکا به چنین کاراکتری را مدیریت میکردند، بخوبی میدانستند که آمریکا در اداره کنونی خود در اواخر دهه دوم هزاره سوم میلادی احتیاج مبرم به یک « شومن» دارد!
محمدکاظم انبارلویی با این عنوان «تماشاچی شوی ترامپ نباشیم» بیان داشته مناسبات ایران و آمریکا طی نیم قرن اخیر حاوی موضوعات کهنه و پوسیدهای است. تار و پودی از آن باقی نیست. نفرت عمومی از جنایات و خیانتهای آمریکا چیزی برای نوسازی و بازسازی روابط باقی نگذاشته است.
رئیس مجلس اخیرا گفته است؛ «برای شرایط مختلف برجام از قبل فکر کردهایم برای هر شرایطی راهکاری داریم.» افکار عمومی در جریان نوع تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای دولت و مجلس در برابر بازیهای ترامپ نیست. طبیعی است جلسات هیئت نظارت بر برجام محرمانه و بخشی از تصمیمات هم سری بماند. اما نکاتی است که باید به مسئولان بویژه دستگاه دیپلماسی از باب دیدگاه یک شهروند عادی ایرانی یاد آور شدم.
اینکه چه فهمی از رفتار دولت آمریکا و گفتار کنگره و از همه مهمتر نقش رئیسجمهور آمریکا در این نشستها و تصمیمگیریها وجود دارد مهم است. تردیدی وجود ندارد که آمریکادشمن زخم خورده ملت ایران و خصم شماره یک دولت جمهوری اسلامی است. آمریکائیها دورانی از این خصومتورزی را میگذرانند که یک کابارهدار حرفهای را برای اداره کشور براساس سوزنبانی نخبگان این کشور روی کار آوردهاند. ترامپ ضمن اینکه یک کابارهدار خوب است دانش خود را در کازینوداری هم نشان داده است درک اینکه کاباره چیست و کابارهداری آنهم در حوزه سیاست کدام است، فوق العاده مهم است! ؟
ترامپ اولین رئیسجمهور آمریکاست که در نطقها و مصاحبههای خود شکلک در میآورد و خود را در حد یک «شومن» البته از نوع حرفهای آن فرو کاهیده است: ترامپ در اداره اقتصاد کشور، سیاست داخلی و خارجی و حفظ هژمونی آمریکا در منطقه و جهان درست نقش یک شومن سیاسی را بازی میکند و میداند کی و چگونه و چطور تولید هیجان بکند. بخنداند و با شکلک در آوردن تولید فرح کند و از ای معرکهگیری چقدر پول جمع کند!
او گاهی در اجرای شوی سیاسی خود به استریپ تیز روی میآورد و چهرهای عریان از خشونت، نقض عهد، بدعهدی و نقض حقوق بشر از رفتار سیاسی امروز دولتمردان آمریکا به نمایش میگذارد!
اینکه او جرأت میکند هیچ قرارداد داخلی و بینالمللی را به رسمیت نشناسد و هر وقت خواست و هر طور خواست آنرا بلا موضوع و ابطال کند یا نادیده بگیرد در نوع خود بینظیر است.
او خود را ملزم به هیچ عهده و پیمانی نمیداند و آن را هم به هم پیمانان و هم رقبای جهانی خود اعلام کرده است. این عریانترین سیمایی است که میتوانیم از آمریکای امروز داشته باشیم. آنچه برای او مهم است حفظ ثروت، قدرت و موقعیت آمریکا در جهان است آنچه باعت شده است چنین رفتار موهن را در مناسبات بینالمللی آمریکا شاهد باشیم آن است که ترامپ ماموریت دارد هزینههای حفظ قدرت آمریکا را کاهش و درآمدهای آنرا افزایش دهد اصل مهم در این مناسبات حفظ حریم و حرمت « سرمایه» است امروز در آمریکا « سرمایه» پرستش میشود. ما با یک رژیم «سرمایهداری» رو بروی نیستیم با یک رژیمی روبرو هستیم که پول و سرمایه « پرستش» میشود! و برای کسب آن حاضرند دست به هر کاری بزنند!
آمریکا چه از برجام خارج شود چه نشود عملا برجام یک ورق پاره بیش نیست. این فهم آقای صالحی که تحریم سپاه اعلام جنگ با جمهوری اسلامی ایران است دقیق و قابل تقدیر است. آمریکاییها نزدیک به ۴۰ سال است با ما اعلام جنگ علنی کرده اند و در صورتهای گوناگون هم از اعلام آن را ابا ندارند. برخی مسئولان خام ما هستند که این حقیقت را درک نمیکنند و فکر میکنند میشود آمریکاییها را با مذاکره سرعقل آورد.
چه رفتار آمریکاییها و ترامپ را یک «شو» بدانیم یا یک «قمار» یک حقیقت برای ما روشن است و آن اینکه دیپلماسی خارجی آمریکا براساس راهبرد «سرکاری» بسته میشود. آمریکاییها ۵۰ سال است فلسطینیها را سرکار گذاشتند و با مذاکرات صلح آنها را سرگرم کرده اند. استکبار جهانی از متن و روح هر مذاکراتی فقط توسعه و تسلط خود را در منطقه دنبال میکند و طرف مذاکره را «سرکار» میگذارند تا او فرصت اندیشیدن درست برای دفاع پیدا نکند.
برجام نه مسئله اول و نه مسئله آخر است. وزن و ضریب آن در پردازش به مسائل اصلی انقلاب باید مشخص شود و ما مسیر خود را در خط امام و رهبری نباید گم کنیم. عبور از گردنه ترامپیسم سهلتر از گردنههایی بوده که تاکنون از آن به سلامت عبور کردهایم.
اواخر هفته گذشته آقای رئیسجمهور در دفاع از برجام به عنوان یک میثاق بینالمللی و نیز حمله و هشدار به آمریکا چیزی کم نگذاشت. ویژگی سخن او در دفاع از سپاه به عنوان یک رکن بزرگ در حفظ امنیت ملی قابل تقدیر است اما متاسفانه روزنامههای دوم خردادی در اوج بدعهدی آمریکا هنوز از بزک کردن چهره دشمن خجالت نمیکشند. آنها سخنان رئیسجمهور را در صفحه اول خود یا واتاب ندادند یا اگر دادند ناظر به این موضعگیری صریح و روشن ضد آمریکایی نبود. این رسانهها باید تکلیف خود را با مردم معلوم کنند. آنها نمیتوانند از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یارانه بگیرند اما به نفع فرهنگ و ارشاد آمریکایی کار کنند مگر همین رئیسجمهور نبود که آنها برای دفاع از او سنگ تمام گذاشتند پس چه شده است که مواضع صریح ضد آمریکایی و منطبق بر صیانت از امنیت ملی او را سانسور یا کم رنگ میکنند؟!
البته این هم شاید بخشی از شوی ترامپ است که نشان دهد در تهران میتواند از جعبه شعبده بازی او میشود چند کبوتر هم بیرون آورد؟!
دستگاه دیپلماسی برای هر سناریوی آمریکا در برجام اقدام متقابلی اندیشیده است
نماینده مردم مبارکه در مجلس معتقد است اظهارات ظریف در حمایت از سپاه و موضعگیری تند علیه تحریم این ارگان نظامی کشور ازسوی آمریکا حکایت از وحدت رویه تمام دستگاههای داخلی اعم از حکومتی و نظامی دارد.
زهرا سعیدی مبارکه در گفتوگو با خانه ملت، با اشاره به محورهای اظهارات محمدجواد ظریف در نشست غیرعلنی مجلس در روز چهارشنبه، گفت: وزیر امور خارجه بر این امر تأکید داشت که جمهوری اسلامی به هیچ وجه وارد فاز مذاکره جدید نمیشود.
نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی در ادامه با قدردانی از عزم راسخ دولت در حوزه برجام و ایستادگی در مقابل بدعهدان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی یک قدرت منطقه ای محسوب شده که بیانگر صبر و تحمل مردم است و غرب به خوبی به این موضوع پی برده که جمهوری اسلامی به تعهدات خود در موافقتنامههای بینالمللی برخلاف آمریکا، پایبند است.
وی ادامه داد: وزارت امور خارجه کشورمان و دستگاه دیپلماسی در خصوص هرگونه اقدامی که آمریکا علیه برجام صورت دهد پیش بینیهایی دارد و بر این اساس ۳ سناریو تعریف کرده که در صورت اجرای هر کدام از آنها از سوی واشنگتن، اقدام متقابلی صورت میدهد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: وزیر خارجه معتقد بود تحریم سپاه پاسداران، تحریم کل مردم ایران است از این رو نباید گمان کند با این تحریمها میتواند جمهوری اسلامی را با مشکل مواجه کند که معتقدیم این سخنان وزیر خارجه حاکی از وحدت رویه میان تمام دستگاههای داخلی اعم از حکومتی و نظامی است که تمام راههای نفوذ دشمن به داخل را خواهد بست.