گروه سياسي – دومين دوره انتخابات پارلماني در عراق پس از سقوط رژيم بعث صدام در حالي برگزار شد كه برخي از كشورهاي همسايه و حتي ايالات متحده آمريكا در صدد منفعتي به نفع خود برآمدند.
در عراق جديد دولت از طريق پارلمان انتخاب مي‌شود و از اينرو انتخابات پارلماني در اين کشور از بيشترين اهميت برخوردار است. اولين دوره از انتخابات پارلماني در عراق در سال 2005 برگزار شد و دولت کنوني عراق به رياست نوري مالکي برآمده از اولين پارلمان انتخابي در اين کشور است.
در انتخابات پارلماني عراق در سال 2005، گروه‌هاي سياسي در قالب ائتلاف‌هاي بزرگ و فراگير در انتخابات شرکت کردند که از جمله مهم‌ترين آنها ائتلاف شيعي عراق يکپارچه، ائتلاف کردستان و ائتلاف توافق سني‌هاي عراق بود. اما در انتخابات استاني سال 2009 ائتلاف‌هاي پيشين شکسته شد و گروه‌ها به صورت مستقل‌تر در انتخابات شرکت کردند. به نظر مي‌رسد اين شرايط به صورت قابل ملاحظه‌تري در انتخابات آينده در حال وقوع است.
نكته مهم در برگزاري انتخابات 2010 عراق انتخابات بر اساس ليست باز است، اين در حالي است كه انتخابات سال 2005 در عراق بر اساس ليست بسته برگزار شد، در انتخاب ليست بسته انتخاب‌کنندگان (مردم) به ليست رأي مي‌دهند لذا بدون اينکه انتخاب‌کنندگان نقش مستقيمي در انتخاب نمايندگان داشته باشند افرادي که احزاب در ليست گنجانده‌اند وارد پارلمان مي‌شوند. اما در ليست باز شهروندان مي‌توانند افراد مورد نظر خود را از ليست‌هاي گوناگون انتخاخب كنند. بدين ترتيب افرادي که بالاترين رأي را کسب مي‌کنند مستقيماً وارد مجلس مي‌شوند در اين شرايط به رأي‌دهندگان احترام بيشتري گذاشته مي‌شود چرا که مردم نمايندگان مجلس را انتخاب مي‌کنند نه احزاب.
برخلاف انتخابات 2005 كه شيعيان در آن انتخابات با يك ليست واحد "ائتلاف عراق يکپارچه" وحدت خود را حفظ کردند و بر اين اساس 128 کرسي از 275 کرسي پارلمان عراق را از آن خود کردند، اما انتخابات 2010 دو قطب کاملاً مجزاي شيعه يکي "ائتلاف ملي عراق" با محوريت مجلس اعلاي اسلامي و ديگري "ائتلاف دولت قانون" به رهبري نوري مالکي نخست وزير عراق اعلام موجوديت کردند.
با اين حال اهميت اين انتخابات از آنجا دو چندان شد كه دخالت‌ها و حمايت‌هاي مالي و سياسي اشغالگران و برخي دولت‌هاي عربي بويژه آمريكا و عربستان از برخي نامزدها و گروه‌هاي سياسي بخصوص عناصر وابسته به حزب منحله بعث و صدامي‌ها آشكار شد.
با اين حال با وجود دخالت‌هاي بيگانه و تبليغات فراوان بر ضد كابينه انتخاب شده مردم در انتخاباتي كه در فضايي دموكراتيك و امن‌تر از انتخابات گذشته بود به نمايندگان مورد نظر خود راي دادند.
سياست روز در گفت‌وگو با تعدادي از كارشناسان مسائل سياسي در رابطه با انتخابات صورت گرفته و تركيبي كه از اين انتخابات بدست آمد كه به نفع ايران بود يا به ضرر ايران، دلايل اين نفع و ضرر و تحليلي از روند برگزاري انتخابات و شكل‌گيري دولت جديد در عراق سوال¬هايي را مطرح كرده است.
كابينه جديد به نفع ايران است
حميدرضا مقدم‌فر مديرعامل خبرگزاري فارس و كارشناس مسائل سياسي درباره تركيب چيده شده در اين انتخابات كه به نفع ايران بود يا به ضرر ايران؟ گفت: در اين انتخابات اكثريتي كه انتخاب شدند،از طرفداران ايران هستند و اين اكثريت هستند كه نخست وزير و رئيس‌جمهور را انتخاب مي‌كنند.
وي افزود: با توجه به اينكه اين جريان انتخاب شده همان جرياني است كه وابسته به حزب بعث و وهابيون و... نيست در نتيجه جريان انتخاب شده جرياني است كه به نفع ايران حركت خواهد كرد.
كارشناس مسائل سياسي درباره دلايل منفعت اين جريان براي ايران توضيح داد: اين جريان افرادي منطقي هستند كه از دو جريان مربوط به نوري المالكي و حكيم و جريان اقليت كردي كه در مجلس هستند با رهبري طالباني و جرياني كه طرفدار ايران و مخالف اشغالگري عراق هستند طبيعي است كه رقيب مخالف اين جريان يعني اياد علاوي به عنوان فردي طرفدار آمريكا اگر انتخاب مي‌شد منفعتي براي ايران در برنداشت.
مقدم‌فر در تحليل خود از روند انتخابات عراق و شكل گيري دولت جديد تصريح كرد: افق خوبي ديده مي‌شود و عليرغم آنچه كه تبليغ مي‌شد چه از نظر حضور و مشاركت طيف‌هاي مختلف مردم و چه از نظر نوع انتخاب عليرغم آنچه تبليغ مي‌شد افراد منتخب اكثريت هستند و اينها مخالف اشغالگري هستند.
متحدين ايران در اوضاع سياسي عراق تعيين كننده‌اند
حسين رويوران كارشناس مسائل سياسي خاورميانه درباره تركيب چيده شده در اين انتخابات كه به نفع ايران بود يا به ضرر ايران؟ گفت: تصور مي‌كنم آنچه در عراق اتفاق افتاد نشان داد نفوذ ايران قابل هضم نيست و ارتباطي كه جمهوري اسلامي هم در گذشته با متحدين راهبردي عراق داشت نقش تعيين كننده‌اي داشته و الان هم كه انتخابات برگزار شده و پول زيادي هم توسط آمريكا و عربستان خرج شد متحدين ايران از اين انتخابات پيروز بيرون آمدند.
وي افزود: متحدين ايران در هر تحول سياسي در عراق تعيين كننده نشان داده‌اند و اين موضوع را با توجه به كرسي‌هاي به دست آمده در انتخابات كه ائتلاف دولت قانون 89 كرسي، ائتلاف ملي 70 كرسي و ائتلاف كردستاني 43 كرسي نشان از اين موضوع دارد.
كارشناس مسائل خاورميانه توضيح داد: مجموعا همين سه گروه نام برده شده 202 كرسي را در پارلمان به دست آوردند كه اين بيانگر اين موضوع است كه در عراق هيچ ائتلافي بدون اتحاد و ائتلاف با اين مجموعه نمي‌تواند شكل بگيرد و البته اين موضوع خود نشان دهنده نفوذ ايران بين كابينه انتخاب شده است.
وي درباره دلايل اين منفعت براي ايران تصريح كرد: حضور اينها در قدرت قطعا بر رابطه ايران و عراق تاثير گذار است چرا كه اين قدرت‌ها ائتلاف دولت قانون و ملي كه هر دو ائتلاف شيعه هستند، طالب تحكيم روابط با جمهوري اسلامي هستند.
رويوران توضيح داد: در عين حال ائتلاف كردستان هم اتحاد با ايران دارد و اساسا خود را جدا از ايراني‌ها و آريايي‌ها نمي‌دانند و به همين دليل اين گروه‌ها كه شيعه و كرد هستند خود را متحد ايران مي‌دانند و شرايط را به نفع ايران رقم خواهند زد.
وي در تحليل خود از روند انتخابات عراق و شكل‌گيري دولت جديد تاكيد كرد: اولين سوالي كه پس از انتخابات پيش آمد نخست وزير بود كه بعد از برگزاري انتخابات و اعلام نتايج قائمه العراقيه تصور مي‌كرد با توجه به اينكه 91 كرسي از مجموع كرسي‌ها را در اختيار دارد مامور تشكيل كابينه است اما استعلام قانون اساسي گفت كه ائتلاف بزرگتر پارلمان چه پيش از انتخابات و چه پس از انتخابات مي‌تواند كابينه تشكيل دهد.
كارشناس مسائل سياسي ادامه داد: ائتلاف ملي و ائتلاف دولت قانون و ائتلاف كردستاني اعلام كردند كه يك ائتلاف گسترده را تشكيل خواهند داد و به دليل اينكه بالاي 200 كرسي در ائتلاف اين سه گروه به دست آمد تشكيل كابينه به عهده آنها واگذار شد.
رويوران در پايان گفت: بحث نخست وزيري محدود به اين ائتلاف مي‌شود و رياست مجلس بايد در گفت‌وگوهاي بعدي تعيين شود العراقيه چنانچه به اين ائتلاف بپيوندد مي‌تواند مشاركت در قدرت داشته باشد و در غير اينصورت مي‌توانند بدون او كابينه تشكيل بدهند گرچه همه به ائتلاف فراگير و حضور العراقيه تاكيد دارند اما اين ائتلاف نمي‌تواند پست نخست وزيري را به عهده بگيرد .
پيروز انتخابات ديدگاه نزديك به جمهوري اسلامي دارد
حسن لاسجردي كارشناس مسائل سياسي و خاورميانه درباره تركيب چيده شده در اين انتخابات كه به نفع ايران بود يا به ضرر ايران؟ گفت: ورود به انتخابات كشورهاي همسايه نبايد ارزيابي را در اولويت يك موضوع به نفع يا ضرر ما باشد چرا كه يك كشور هنر سياست خارجي خود را بايد به اين شكل نشان بدهد كه هر تركيبي كه روي كار بيايد آن را منسجم و متعادل كند.
وي افزود: در جامعه عراق با توجه به اينكه حوزه حدود شصت درصدي شيعيان است و با توجه به روابطي كه ما در گذشته با معارضين داشته‌ايم اين انتخابات به طور كلي به نفع ما بوده است و نگراني در شرايط عادي نداريم مگر اينكه انتخابات در شرايط غيرعادي برگزار شود.
كارشناس مسائل سياسي درباره دلايل اين منفعت توضيح داد: نكته اول اينكه پيروز انتخابات عملكرد و نگاه نزديكي با خواسته‌هاي جمهوري اسلامي دارند و خيلي از افرادي هستند كه در زمان رژيم بعث به عنوان مخالفان اين رژيم در ايران حضور داشتند.
وي تصريح كرد: كلان تركيب جمعيتي در عراق با توجه به پيوند ديني بين ما و عراق ابعاد فرهنگي تاثير بر روابط سياسي و فرهنگي و اجتماعي گذاشته و فضاي جمعيتي در خاورميانه عليه اشغالگران است و اين به جهت سوابق استعماري كشورهاي خارجي در منطقه خاورميانه است كه در تمام دوران‌ها هم مشهود بوده است.
لاسجردي در تحليل خود از روند برگزاري انتخابات عراق و شكل گيري دولت جديد گفت: با توجه به تغييراتي كه در انتخابات هست و حضور احزاب و گروه‌هاي مختلف و برگزاري انتخابات كه قبلا سراسري بوده و امسال استاني برگزار شد دولت جديد بايد ائتلافي باشد چرا كه انتخابات فاقد برنده مطلق بوده و به دليل امكان ائتلاف بين طرف‌هاي پيروز اين انتخابات مي‌توان آن را تحليل كرد.
