هیثم بن طارق سلطان عمان، برای نخستین‌بار پس از به قدرت رسیدن، در سفری رسمی وارد فرودگاه بین‌المللی شهر نئوم در عربستان سعودی شد و مورد استقبال بن سلمان ولعیهد سعودی قرار گرفت. حال این سوال مطرح است که چرا این سفر صورت گرفته است و سعودی در ورای این میزبانی چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
بخشی از این سفر برگرفته از مناسبات اقتصادی است چنانکه میزان مبادلات تجاری میان دو کشور، طی سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ به ۲.۱۵۲ میلیارد ریال سعودی رسیده که در مقایسه با سه ماهه نخست سال پیش به میزان ۶.۲ درصد رشد داشته است.
در این میان طرح‌های توسعه مناسبات اقتصادی میان طرفین اجرا می‌شود که می‌توان آن را ناشی از تنش‌های اخیر میان سعودی و امارات دانست چنانکه انتظار می‌رود که نخستین گذرگاه مرزی و جاده مستقیم ارتباطی میان عربستان و عمان افتتاح شود. افتتاح این راه که در سال ۲۰۰۶ بر سر ایجاد آن توافق شده بود، سالها به دلیل عدم وارد آوردن خسارت به منافع اقتصادی امارات به تاخیر افتاده بود. به این ترتیب تردد میان دو کشور مستلزم عبور از امارات بود اما این مسیر جدید، راه را به اندازه ۸۰۰ کیلومتر کوتاه‌تر خواهد بود. نکته دیگر در این سفر نقش میانجی گری عمان در منطقه است.
از یک سو عربستان به دنبال راهی برای فرار از یمن است و از سوی دیگر راهکار مذاکره با ایران را دنبال می کند. در حوزه یمن ، عمان تاکنون اقدامات بسیاری صورت داده است که به دلیل عدم پایبندی سعودی و امارات به تعهداتشان به نتیجه نرسیده است در حالی که اکنون عربستان با افزایش شکست‌هایش در برابر یمن به دنبال یافتن راه فراری است که میانجی گری عمان بخشی از آن است.
در حوزه ایران نیز در حالی اقداماتی از سوی عراق صورت گرفته است اما سعودی چشم به میانجی گری قطر نیز دارد در حالی که تهران تاکید دارد راهکار نهایی برای حل منازعات میان دو کشور تغییر رفتار بحران‌سازی سعودی در منطقه است.
نکته مهم در این سفر تلاش سعودی برای سوق دادن کشورهای عربی به سازش با رژیم صهیونیستی است. اقدامی که شاید از سوی عمان پیش بینی شده بود و لذا قبل از سفر پادشاهش به عربستان، رسما از عدم تغییر مواضعش و مخالفت با سازش خبر داد تا مانع از فشار سعودی برای ورود به این عرصه شود. به هر تقدیر میزبانی سعودی از پادشاه عمان را می‌توان برگرفته از چالشهای منطقه‌ای سعودی از جمله تشدید تنش‌هایش با امارات دانست که با رویکرد به عمان و قطر به دنبال یارگیری علیه امارات است.
نویسنده: فرامرز اصغری
