آمار و ارقام مربوط به مصرف کنندگان لوازم آرایشی در کشور از اتفاقات ناخوشایندی خبر می‌دهند، اتفاقاتی که جدا از مشکلات اقتصادی از تبعات و آسیب‌های اجتماعی خبر می‌دهد که به نظر می‌رسد باید زنگ هشداری برای متولیان اصلی کشور باشد.
طبق آمار و مستندات موجود با وجود اینکه مهم‌ترین برندهای لوازم آرایشی و بهداشتی به کشورهای آمریکایی و اروپایی تعلق دارند اما بیشترین آمار مصرف آن به کشورهای اروپای شرقی به خاورمیانه اختصاص دارد.
اگرچه آمار و ارقام مختلفی دراین زمینه وجود دارد اما تاکنون درخصوص میزان مصرف فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی آمار رسمی از سوی مراجع ذی‌صلاح داخلی ارائه نشده و عمده آمارهای موجود در این مورد به مراکز تحقیقاتی اروپایی بازمی‌گردد.
بنابر گزارش یورومونیتور کل مصرف فرآورده‌های آرایشی در خاورمیانه در سال ۲۰۰۸ حدود ۲/۷ میلیارد دلار بوده است که در میان کشورهای منطقه، ایران با ۱/ ۲ میلیارد دلار با فاصله کمی از عربستان(۲/۲ میلیارد دلار) و در رده هفتم دنیا قرار دارد.
همانطور که گفته شد میان کشورهای خاورمیانه نیز ایران پس از عربستان دومین کشور مصرف کننده لوازم آرایشی است و همین موجب شده تا ایران به عنوان یکی از بازارهای اصلی محصولات آرایشی و بهداشتی مطرح باشد اما نکته اصلی و مهم در این میان آن است که در این سهم‌خواهی؛ تولید کنندگان داخلی جایی در بازارهای داخلی ندارند و این مساله به عوامل متعددی باز می‌گردد عواملی از جمله سیل گسترده واردات و عدم حمایت متولیان از تولیدکنندگان داخلی.
آمارهای منتشر شده از این حکایت دارد که میزان واردات انواع لوازم آرایشی و بهداشتی در سال ۹۳، ۱۷ میلیون و ۸۵۵ هزار و ۲۱۸ کیلوگرم به ارزش ۱۱۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۹ دلار بوده است، این رقم در شش ماهه اول سال ۹۴ به حدود ۹ میلیون و ۹۸۵ هزار و ۶۷۷ کیلوگرم به ارزش ۵۹ میلیون و ۸۰۸ هزار و ۴۹۰ دلار رسیده است.
از این میزان واردات ۵۳ هزار و ۶۲۹ کیلوگرم به ارزش ۹۵۴ هزار و ۱۲۴ دلار، معادل بیش از ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به انواع لوازم آرایش لب؛ ۱۵۵ هزار و ۱۶۳ کیلوگرم به ارزش بیش از سه میلیون دلار، معادل بیش از ۹ میلیارد تومان به انواع لوازم آرایش چشم؛ ۶۴۷ هزار و ۳۷۸ کیلوگرم به ارزش ۵ میلیون و ۴۵۱ هزار و ۶۶۰ دلار، معادل ۱۶ میلیارد تومان به انواع فرآورده‌های آرایش ناخن و دست؛ ۷۸ هزار و ۴۵۷ کیلوگرم به ارزش ۷۲۵ هزار و ۸۷۳ دلار، معادل دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان به انواع پودر آرایشی و بهداشتی و دو میلیون و ۳۶۳ هزار و ۴۳۷ کیلوگرم به ارزش بالغ بر ۲۶ میلیون دلار و معادل بیش از ۷۵ میلیارد تومان به دیگر اقلام زیبایی، آرایشی و مراقبت از پوست اختصاص داشته است.
واردات فرآورده‌های آرایش مو نیز شامل بیش از ۷۳ هزار و ۶۲۹ کیلوگرم «فیکساتور مو» به ارزش ۱۵۷ هزار و ۵۷۸ دلار، معادل حدود ۴۵۷ میلیون تومان و چهار هزار و ۵۹ کیلوگرم «فرآورده فر و بازکردن فر مو» به ارزش حدود ۲۲ هزار دلار یا ۶۱ میلیون تومان و سایر فرآورده‌های بهداشتی و آرایشی مو غیر از شامپو به مقدار دو میلیون و ۱۲۳ هزار و ۱۱۶ کیلوگرم به ارزش بیش از ۳۱ میلیارد تومان یا ۱۰ میلیون و ۷۴۵ هزار و ۸۹۴ دلار می‌شود. همچنین در این مدت ۴ میلیون و ۴۸۵ هزار و ۹۷۳ کیلوگرم شامپو به ارزش بیش از ۳۵ میلیارد تومان یا ۱۲میلیون و ۳۵۴ هزار و ۷۸۱ دلار، وارد کشور شده است.
براساس آمار منتشر شده توسط گمرک ؛ فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی بعد از انواع تلفن و لوازم جانبی در سال ۹۱ در رتبه دهم اقلام مکشوفه قرار دارد؛ به عبارتی، حدود ۸۵/ ۱ درصد کل قاچاق کشور را به خود اختصاص داده است و تنها در سال ۹۱ در مقایسه با سال ۹۰، از نظر ارزش ریالی، میزان کشفیات فرآورده‌های آرایشی ۴۷۱ درصد رشد داشته است که به معنای بیش از چهار برابر شدن کشفیات قاچاق فراورده‌های آرایشی در یک سال است.
در مقابل این آمار شعاری عضو انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران می‌گوید: طبق آمار حجم فروش کالاهای قاچاق آرایشی، بهداشتی و شوینده ۸۳ هزار میلیارد ریال است و براساس آمار گمرک فقط ۳۷۰ میلیون دلار از مسیرهای رسمی وارد می‌شود. به سخن دیگر ۵۰ درصد کالاهای آرایشی و بهداشتی به ارزش یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار تا ۲ میلیارد دلار به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود که البته مربوط به نشان‌های تجاری معتبر نیست بلکه در کشورهای اطراف تولید و به کشور ما قاچاق می‌شود.
جای خالی تولید کننده داخلی
اما در مقابل این آمار واردات و مافیای قاچاق در صنعت لوازم آرایشی شعاری عضو انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران همچنین مدعی است محصولات آرایشی و بهداشتی ایران در مقایسه با محصولات مشابه خارجی از کیفیت بالایی برخوردارند اما واردات قاچاقی این کالاها تیشه به ریشه این صنعت زده است.
وی می‌گوید: با وجود بازار ۶۰۰ میلیون نفری در اطراف ایران، صنایع آرایشی، بهداشتی و شوینده ما توانایی صادرات محصولات بیشتری به کشورهای منطقه دارند.
متولیان این حوزه معتقدند حجم اعظم وبیش از ۹۰ درصد کالاهای آرایشی به شکل قاچاق وارد می شوند حال سوالی که در این میان مطرح است آن است که متولیان و دست‌اندرکاران این حوزه با علم به آسیب‌ها و تبعات ناشی از این مساله چه اقدامات و برنامه‌ریزی را به منظور حل این مشکل ارایه کرده‌اند. آیا با توجه به اینکه واردات بی‌رویه این محصول در کنارتیشه به ریشه اقتصاد زدن،جان و سلامت مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است ؛زمان آن فرا نرسیده که متولیان فکری به حال این بازار و ظرفیت‌های موجود در آن بکنند.
