افغانستان طی هفتههای اخیر با جنگ و ناآرامیهای گستردهای همراه شده است بگونهای که طالبان ادعای فرا رسیدن ورود به کابل را مطرح کرده است. بحران جنگ و آوارگی در حالی افغانستان را فرا گرفته است که نگاهی ریشه ای به تحولات این کشور حقیقتی را آشکار میسازد و آن نقش و دستاوردهای آمریکا در این بحران است. آمریکاییها در سال ۲۰۰۱ با ادعای مبارزه با تروریسم و نیز اهدای امنیت و زندگی به مردم افغانستان اقدام به اشغال این کشور کردند. اکنون بعد از ۲۰ سال آنها از این کشور خارج شدند در حالی که چند نکته در این ورود و خروج مطرح است. نخست آنکه آمریکاییها در حالی از افغانستان خارج شدند که نهادهای بینالمللی رسما اعلام کردند که این حضور ۲۰ ساله حاصلی برای مردم این کشور نداشته است و آمریکا با هزینه کردن هزاران میلیارد دلار از یک سو پول مالیات دهندگان آمریکایی را نابوده است و از سوی دیگر کارکرد اقتصادی برای مردم افغانستان نداشته چنانکه این کشور در پایین ترین آمار توسعهای قرار دارد. بر این اساس بخشی از کارنامه آمریکا را میتوان شکست در ادعای ناجی بودن این کشور برای سایر کشورها دانست. دوم آنکه با خروج نیروهای آمریکایی، افغانستان با انفجاری از قدرت طلبی گروهها بویژه طالبان مواجه شد در حالی که ارتش افغانستان که آمریکا ادعای و تعهد تسلیح و آموزش آن را داشته اقدامی در مقابله با این حملات صورت نداده و بسیاری از ایالتها داوطلبانه تسلیم طالبان شدهاند. این مسئله را نیز میتوان شکست دوم آمریکا در صحنه جهانی به عنوان کشوری بی تعهد و غیر قابل اعتماد دانست. سوم آنکه پس از گسترش فعالیت طالبان، آمریکا از اعزام ۳ هزار و بعضا ۵ هزار نیروی نظامی به کابل خبر داد تا به اصطلاح مقابل طالبان قرار گیرد این اقدام در حالی بوده که در نهایت آمریکا نتوانست مانع از حرکت طالبان گردد بگونهای که آمریکا از طالبان خواسته تا زمینه را برای خروج نیروهای آمریکایی از کابل فراهم سازد. فرار نیروهای این کشور در برابر طالبان آن هم پس از ۲۰ سال ادعای جنگ با آنها را میتوان ضلع دیگر شکست آمریکا در عرصه افغانستان دانست که نشانگر ضعف نظامی این کشور میباشد. با توجه به آنچه ذکر شد میتوان گفت که آمریکا بازنده و رسوای نهایی بحران اخیر افغانستان که نشانگر نزدیک بودن یک جانبه گرایی آمریکا در نظام بینالملل است که موجب بی اعتمادی دوستان و تمسخر این کشور نزد دشمنانش شده است.
نویسنده: قاسم غفوری
نویسنده: قاسم غفوری