رئیس سازمان برنامه و بودجه علت برهم خوردن تعادل در بازار ارز طی روزهای اخیر و اقدامات دولت برای مدیریت بازار را تشریح کرد.
محمد باقر نوبخت در نشست خبری خود با خبرنگاران که مانند همیشه منتقدان به بهانه کوچک بودن سالن! دعوت نشدن تا تریبونی به منتقد را برپا کند گفت: برای اینکه اوضاع پرنوسان ارز را کنترل کنیم، باید دانست که چه عواملی باعث این بی‌ثباتی شد، بر این اساس دولت تصمیم بر این گرفت که بازار ارز را متعادل کند. اما باید به این نکته توجه کرد که بازار ارز همچون سایر بازارها، از دو طرف عرضه و تقاضا تشکیل شده است؛ به این معنا که عرضه ارز در بازار داخلی از دو محل درآمدهای نفتی است که حدود ۵۰ میلیارد دلار است، و بخش دیگر از منابع صادرات غیرنفتی است. بر این اساس در سال گذشته، قرار بر این بود که ۴۷ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته باشیم، بنابراین مجموعه صادرات نفتی و غیرنفتی ۹۰ میلیارد دلار است.در برابر عرضه ارز در بازار، تقاضایی هم وجود دارد که بر این اساس آن هم معطوف به دو موضوع تقاضا برای واردات کالاها و نیز تقاضا برای واردات خدمات است. براساس گزارشی که طی سال ۹۶ داشتیم، معادل ۵۲ میلیارد دلار واردات به کشور صورت می‌گیرد که در یک پیمانه پر آن، ۵۵ میلیارد دلار در نظر گرفته می‌شود.
نوبخت بایدها را گفت اما نگفت در پنج سالی که از عمر دولت می‌گذرد چه کرده‌اند و چه می‌کنند که این بایدها را بتوانند به عملی مطلوب تبدیل کنند.
وی با بیان اینکه همواره تراز بازرگانی ایران مثبت بود و حتی صادرات اندکی بیش از واردات بود، هیچگونه نوسانی در بازار ارز نداشتیم و اگر هم به صورت مقطعی در سال ۹۶ یا ۹۵ نوساناتی رخ داد، مربوط به تسویه حساب‌های ارزی پایان سال میلادی بود، گفت: منابع ارزی و صادرات در آن زمان بالاتر از واردات بود بنابراین نرخ متعادل می‌شد. اما از نیمه دوم سال ۹۶ اتفاق دیگری در بازار ارز رخ داد، به این معنا که غیر از آنچه که تقاضای متعارف اقتصادی ایران در سال‌های گذشته برای واردات کالا و خدمات بود، نیاز بیشتری به صورت تقاضا به این بازار تحمیل شد.
اما او درباره لیست کالاهای غیرضروری که مجوز ورود از گمرک می‌گیرند حرفی نزد و نگفت گل و لای و کود انسانی و زیپ و اقلام مشابه چرا باید به آسانی وارد شوند و خودروهای هیبریدی تعرفه‌های کلان داشته باشند!
وی اظهار داشت: برای اینکه مشکل رفع شود، بانک مرکزی سیاست‌های جدیدی را اعلام کرد که البته عده‌ای تحلیل می‌کردند که کاهش نرخ سود سپرده بانکی نیز از حدود ۲۰ درصد به ۱۵ درصد، باعث شده تا افرادی که پس‌انداز دارند، متوجه کاهش ارزش پس‌انداز خود شوند، بنابراین این افراد نیز وارد بازار ارز شدند. البته دولت این بخش از تقاضای ارزی را هم مدیریت کرد و بنابراین گواهی سپرده ریالی با نرخ ۲۰ درصد منتشر شد.
نوبخت نگفت که چرا در طول این ۵ سال سیاست‌های سیف راهگشا نبوده و اگر قرار است سیاست جدید اتخاذ شود چرا مدیران تغییر و تحولاتی انجام نمی‌‌دهند. او نگفت مردم دقیقا از چه زمانی می‌توانند شاهد تحولات باشند.
نوبخت گفت: از محل فروش نفت و پتروشیمی، محل‌هایی را برای تامین ارز مورد نیاز کشور در نظر گرفتیم که البته بخشی از ارز صادرات نیز بنا به دلایلی وارد کشور نمی‌شد، اما اکنون آنها را نیز توصیه کرده‌ایم که وارد بازار شوند و ارز خود را توزیع کنند. ما نباید عده‌ای را تشویق کنیم و معافیت مالیاتی بدهیم و به آنها مشوق بدهیم، بعد ارز خود را به کشور نیاورند. بنابراین سامانه‌ای را تعبیه کردیم که همه باید ارز حاصل از صادرات خود را اظهار کنند.
سخنگوی دولت نگفت وعده روحانی برای برطرف کردن ده مشکل اصلی کشور در مدت صد روز به کجا رسیده و اگر برنامه‌های مدونی برای این کار وجود دارد چرا اقتصاد کشور باید یکباره چالش چند برابر شدن ارز را تجربه کند.
