۱۶ آذر از روزهای مهم و تاثیرگذار در تاریخ کشور و انقلاب اسلامی ملت ایران است. روزی که دانشجویان در چارچوب مبارزه با سلطه و استعمار خارجی علیه آمریکا مداخلات آن در امور کشور به پا خواستند و نشان دادند که دانشجو میتواند نقشی مهم و تاثیرگذار در تحقق حرکتهای انقلابی و به ویژه تحقق استقلال و آزادی کشور داشته باشد.
این روز، به یاد دانشجویانی که در اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیسجمهور وقت ایالات متحده آمریکا و همچنین از سرگیری روابط ایران با انگلیس، در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲ (حدود چهار ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد همان سال) در دانشگاه تهران به شهادت رسیدند، گرامی داشته میشود. نگاهی به تاریخ کشور نشان میدهد که از آن زمان تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران دانشجویان نقشی بسیار مهم در مبارزات ضد استبداد پهلوی و استعمار خارجی داشتهاند و شهدای بسیاری را تقدیم انقلاب و استقلال و آزادی کشور کردهاند. شاید بتوان گفت یکی از نگات کلیدی در حرکتهای دانشجوی پیوند میان حوزه و دانشگاه بوده است که زمینه ساز حرکتهای بزرگ انقلابی و تاثیرگذار در کشور شده است. در طول دفاع مقدس و مقابله با تحریمها و نیز تحقق خودکفایی کشور بویژه در حوزه دفاعی و هستهای به خوبی میتوان شاهد نقش و جایگاه دانشجویان بود که افتخارات بسیاری را به نام خود ثبت کردهاند و بسیاری از ناملایمات را به جان دل خریده و از آرامانهای خود عقب ننشستهاند. امروز در حالی روز دانشجو گرامی داشته میشود که نگاهی به تحولات کشور و منطقه و تحرکات صورت گرفته از سوی بیگانگان علیه ایران و نظام بیانگر روزهای حساس برای دانشجویان است که میتوانند نقشی مهم و تاثیرگذار در عبور کشور از شرایط حساس کنونی داشته باشد. در این چارچوب چند اصل مهم قابل توجه است.
نخست آنکه مطالبه گری صحیح ، از ارزشها و عملکردهای دانشجویی است که با شناسایی نقاط ضعف و کاستیها و حضور فعال در صحنه میتوانند نقشی مهم در رفع این کاستیها داشته باشند. این از حقوق دانشجو است که به عنوان بخشی از جامعه نخبگانی کشور مطالبات مردم را به گوش مسئولان برساند و البته راهکارهای عملی و اجرایی نیز برای رفع کاستیها ارائه نماید. این رویکرد نباید در قالب تجمعات اعتراضی و یا انتقادی صرف باشد بلکه دانشجویان میتوانند از تجربیات و دانش خویش برای خروج کشور از چالشها طرح و برنامه ارائه و مطالبات خود را در چارچوبی مدون و اجرایی بیان نمایند.
دوم آنکه نیاز اصلی کشور اکنون در حوزه فرهنگ و اقتصاد است هر چند که مشکل اول کشور از جنس اقتصادی است اما ماهیت درون مایه آن فرهنگی است لذا حرکت متوازن و همزمان در هر دو حوزه ضروری است. دانشجو به عنوان قشر نخبه و تحصیل کرده میتواند در هر دو حوزه وارد عرصه شود و چنانکه رهبر انقلاب فرموده اند در قالب آتش به اختیار میتواند در این عرصهها نقشی تاریخی ایفا نماید. در حوزه اقتصادی اکنون زمان اقتصاد مقاومتی است و هرگونه طرح و اقدامیکه کشور را از وابستگی به خارج بی نیاز و بهره گیرنده از ظرفیتهای داخلی باشد دراین عرصه قابل اجرا و تاثیرگذار خواهد بود. بر این اساس دانشجویان با توجه به تخصص و آموختههای خویش میتوانند از یک سو در عرصه اقتصادی به ویژه اقتصاد مقاومتی ایفای نقش نمایند و از سوی دیگر در عرصه فرهنگی که نیاز اصلی کشور است فعالیت نمایند. نمود عینی دستاوردهای چنین حرکتی را میتوان در اردوگاه جهادی مشاهده نمود که جوانان که بخش عمده ای از آنها دانشجو هستند با تکیه به تخصصهای تحصیلی برای عمران و آبادانی کشور گام برمیدارند که دستاوردهای بزرگی را رقم زده اند که اگر قرار بود توسط دولت اجرا شود بعضا سالها به طول میانجامید. براین اساس ایجاد گروههای تخصصی از سوی دانشجویان و ایجاد ارتباط فعال میان این گروهها برای هماهنگی و تقسیم کار، مولفه ای مهم در تحقق این امر خواهد بود.
سوم آنکه اصل بسیار مهم اصل بصیرت دانشجویی است امروز دشمن تلاش کرده تا مطالبات مردمی در حوزه اقتصادی را به سمت اهداف ضدایرانی خود سوق دهد و فضایی از آشوب و ناآرامی را در کشور ایجاد نماید. نکته بسیار مهم آن است که در این بزنگاههای تاریخی دانشجویان با بصیرت و آگاهی وارد عرصه شوند تا گرفتار القاها و فضاسازی رسانه ای دشمن نشوند.
آنچه ناامید کننده دشمن است وحدت و یکپارچگی ملی و مقابله با آشوب و اختشاش در عین بیان مطالبات به حق مردمی است. جداسازی راه مردم از آشوبگران و نیز شناخت ترفندهای دشمن برای دلسردسازی مردم از نظام و کشاندن کشور به فضای ناآرام و غبارآلود نکته ای بسیار مهم وحیاتی است که دانشجویان در تحقق آن نقشی بسیار فعال دارند. دانشجو میتواند نقش آگاهی بخش جامعه را داشته باشد و با حرکتهای خویش شکست سناریوی دشمن را رقم زند. اعتماد به نظام و استمرار پیروی از خط ولایت و تاثیر نپذیرفتن از القاهای اختلاف افکن دشمن، راهبردی اساسی در این عرصه خواهد بود چنانکه در گذشته نیز دانشجویان به خوبی نشان داده اند که حتی از خواص هم بهتر و آگاهانه تر وارد عرصه میشوند که نمود آن را در شکست فتنه ۷۸ و ۸۸ و تحولات اخیر کشور میتوان مشاهده کرد. دشمن تلاش دارد با ایجاد فضای غبارآلود در عرصه داخلی القای به نتیجه رسیدن تحریم ها و نیز تشدید آنچه فشارهای جهانی علیه توان دفاعی و منطقه ایران می نامد ملت ایران به ویژه نخبگان که دانشجویان در راس آن قرار دارد دچار اشتباه محاسباتی به بن بست رسیدن کشور نماید دانشجویان با تکیه بر اصل ولایت پذیری در کنار بیان مطالبات مردمی در برابر ترفندهای تحرکات دشمن قرار گرفته و مانع از آن شده اند که سناریوهای دشمنان محقق گردد.
در جمع بندی نهایی از آنچه ذکر شد میتوان گفت دانشجویان که امروز به نام آنها نام گذاری شده رسالتی بزرگ و تاریخی بر دوششان است که محور آن را در دو عرصه اقتصادی و فرهنگی برای رفع مشکلات کشور و البته مقابله با توطئههای دشمنان تشکیل میدهد. بصیرت و آگاهی و گرفتار نشدن در فضای غبارآلود که دشمن به دنبال تحمیل آن به جامعه ایران به ویژه نسل جوان است، مولفه ای مهم در تحقق این امر است. روز دانشجو بر تمام دانشجویان کشور این فرهیختگان اهل علم و بصیرت، این پشتوانهها و سرمایههای اصلی کشور مبارک باد.
نویسنده: قاسم غفوری