ناظران سیاسی براین باورند که آمریکا تلاش دارد تا با وادار کردن طالبان به همکاری با گروههای تکفیری و نیز تقویت این گروهکها درجبهه افغانستان، بتوانند ضمن به تهدید کشاندن مرزهای شرقی کشور، سناریوهای ضد ایرانی خود را به سهولت پیش ببرند.
چند روز پیش بود که مقامهای آمریکایی اعلام کردهاند که رهبر طالبان افغانستان در جریان حمله هوایی آمریکا درنزدیکی مرز پاکستان و افغانستان کشته شده است.
هدف قرار گرفتن مرد شماره يك طالبان، يك هفته بعد از دور پنجم مذاكرات صلح افغانستان انجام شده؛ مذاكراتي كه طالبان به رهبري ملا منصور، همچنان به آن تن نميدهد. جان كري گفته بود ملا منصور تهديد دائمي و حتمي براي پرسنل امريكا و افغان بوده و پنتاگون هم او را مانع آشتي طالبان با دولت افغانستان خوانده است. خبر كشته شدن ملا منصور به دست پنتاگون در صورت تأييد نهايي، طالبان افغانستان را به عنوان يكي از كليديترين نيروهاي معارض داعش، با چالش روبهرو ميكند. همان موقع مقامهاي آمريكايي دراظهار نظرهاي غيررسمي گفتند، دستور انجام حمله هوايي به ملامنصور را باراك اوباما، رئيسجمهور امريكا، شخصاً صادر كرده است. پنتاگون در بيانيه خود درباره هدف قرار دادن ملامنصور، او را مسئول كشته شدن هزاران غيرنظامي و نيروهاي امنيتي افغان دانسته و گفته كه رهبر طالبان در برنامهريزي حمله عليه ادارات و نهادها در كابل و ديگر نقاط كشور دست داشته است. پنتاگون ميگويد: «منصور بر سر راه صلح و آشتي ميان دولت افغانستان و طالبان قرار داشت.» جان كري وزير خارجه امريكا هم در ميانمار گفته كه منصور تهديد دائمي و حتمي براي پرسنل امريكا و افغان بوده و رهبران دو كشور افغانستان و پاكستان از انجام اين حمله هوايي مطلع شدهاند.
ملا اختر كه بعد از علني شدن مرگ ملا محمد عمر توانست تا حد زيادي خلأ رهبري سياسي و نظامي طالبان را پر كند، طي دوره حكومت طالبان بين سالهاي ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، سرپرست وزارت هوانوردي ملي بود. او را مهمترين مخالف روند صلح افغانستان، انفجارهاي ماههاي اخير در كابل و مناطق ديگري افغانستان ميدانند. بهرغم ورود حزب اسلامي به رهبري گلبدين حكمتيار (بزرگترين گروه مخالفان مسلح دولت افغانستان) به پروسه صلح، طالبان به رهبري ملا اختر منصور گروه چهارجانبه متشكل ازآمريكا، چين، پاكستان و افغانستان را رد كرده است.
حال این سوال مطرح است که آیا هدف آمریکا از کشتن ملا اختر، کمک به دولت افغانستان و پایداری امنیت و صلح دراین کشوراست؟
باتوجه به اینکه طالبان مهمترين نيروي رقيب در مقابل روند رو به گسترش داعش در افغانستان است. مرگ رهبر انتخابي طالبان، ميتواند موقعيت داعش را بيش از پيش درافغانستان تقويت كند و این همان دیدگاهی است که بیشتر ناظران سیاسی برآن اتفاق نظر دارند. چند روز پیش سايت پايم آفتاب (افغان) نوشته بود: « مرگ ملا اختر منصور در صورتي كه درست باشد سبب ايجاد نزاع تازه در بين مقامات عالي رتبه طالبان ميشود و آنها مجبورند در سايه رشد روز افزون داعش در افغانستان بسياري از قافيهها را ببازند. مرگ رهبر انتخابي طالبان ميتواند موقعيت داعش را بيش از پيش در افغانستان تقويت كند.»
ناظران سیاسی معتقدند که درشرایط کنونی آمریکا با هدف قرار دادن رهبر گروهک طالبان به دنبال تقویت گروههای تکفیری از جمله گروهک تروریستی داعش هستند تا در لوای آن ضمن پابرجا داشتن بحران درمنطقه، مرزهای شرقی ایران را نیزهمچنان درتهدید نگه دارند
در همین زمینه سیاست روز در گفت وگو با کارشناسان به تبیین چرایی حملات آمریکا در قبال گروهک تروریستی طالبان پرداخته که در ذیل میآید.
بقای بحران در منطقه از اهداف آمریکاست
محمد صادق کوشکی دیگر کارشناس مسائل منطقه نیز به چرایی حمله اخیر آمریکا به گروهک طالبان و کشتن رهبر این گروهک اینطور پاسخ داد و گفت : هدف آمریکا بقای بحران در افغانستان است و این نظر که آمریکا با کشتن رهبر طالبان به دنبال بازگشت صلح و ثبات به افغانستان است کاملا مردود شمرده میشود. وی افزود: آمریکاییها در مقطعی با طالبان برعلیه دولت افغانستان همراه میشوند و در مقطعی دیگر با دولت افغانستان بر علیه این گروهک تروریستی؛ که هدف واقعیشان همراه بودن با دوجبهه است تا از این طریق بحران درافغانستان برای همیشه پابرجا بماند. این استاد دانشگاه در ادامه اینطور توضیح داد که پابرجا بودن بحران و ناامنی در افغانستان بقا و لازمه حضور آمریکا در این کشور را تضمین میکند به عبارت دیگر به خاطر وجود این ضعف است که کشورافغانستان باید نیازمند حضور آمریکا باشد!
وی در پایان خاطر نشان کرد این سناریوهم دوراز انتظار نیست که بخاطر زاویه داشتن طالبان با گروهک تروریستی داعش، آمریکا با هدف تقویت جبهه تکفیریها، طالبان و رهبراشان را مورد هدف قرار داده تا از این طریق بتواند سیاستهای خصمانه خود درمنطقه و ایران را پیش ببرد .
آمریکا به دنبال تقویت داعش در افغانستان است
حسن هانی زاده کارشناس مسائل منطقه در این خصوص گفت : حملات اخیر آمریکا به طالبان و کشتن رهبر این گروهک تروریستی حاکی از این است که این کشور از رویکرد اعتدال گرای طالبان و مخالفت این جنبش با سیاستهایش به شدت نگران است.
وی افزود: به نظر میرسد که طالبان طی ماههای اخیر سیاست خود را از گروهک تکفیری داعش و القاعده تغییر داده و سیاست مستقلی خارج از حوزه نظارتی آمریکا اتخاذ کرده است .
به اعتقاد هانی زاده اگرچه بر درون طالبان اختلاف نظرهای شدیدی در خصوص سیاستهای آمریکا در منطقه بروز کرده است اما تلاش واشنگتن این است که طالبان به سمت داعش و القاعده متمایل شود. این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: ترور رهبر طالبان نشان می دهد که آمریکا در پی جایگزینی رهبری برای طالبان است که سیاست های آمریکا در افغانستان و منطقه را عملیاتی کند از این رو واشنگتن اکنون در صدد ترور برخی شخصیت های طالبان بر آمده که این شخصیتها نوعا با سیاستهای آمریکا مخالف است.
وی با بیان اینکه طبیعی است هرجا که آمریکا در گروهکهای تروریستی اعمال نفوذ کرده این گروهک به سمت رادیکالیزم حرکت کردهاند، آمریکا تلاش دارد تا طالبان را مجبور به همکاری با داعش کند تا در آینده از طریق تشکیل یک جبهه مشترک در افغانستان مناطق شرقی ایران را نیز مورد تهدید قرار گیرد.
هدیدهقانبذرافشان